Giải Mai Vàng - Đề cử hạng mục "Vở diễn sân khấu": Dàn dựng thông minh, tiết tấu sinh động

Trong đó, Sân khấu Thiên Đăng gây chú ý với "Hạc Vỹ Lan", vở kịch do đạo diễn Hoàng Thái Quốc dàn dựng. Tác phẩm mang màu sắc trinh thám của Sài Gòn xưa nhưng ẩn dụ cho khát vọng tìm lại công bằng sau biết bao bi kịch của một gia đình giữa cơn xoáy kim tiền và danh vọng.

Phong cách "kịch cảm xúc"

Cách dàn dựng với sự phối hợp tinh tế giữa ánh sáng, âm nhạc và ngôn ngữ kịch đã mở ra một mỹ cảm sân khấu mới, khiến người xem vừa chiêm ngưỡng vừa suy ngẫm. Vở "Một cuộc chiến khác" của Sân khấu kịch Hồng Vân (đạo diễn NSƯT Lê Nguyên Đạt) đối diện với mặt tối của thời đại công nghệ - nơi "chiến trường" là mạng xã hội và "vũ khí" là ngôn từ. Vở diễn khơi gợi tư duy phản biện, cho thấy sự trưởng thành của một đơn vị xã hội hóa tại TP HCM trong việc thể hiện hình tượng người chiến sĩ công an nhân dân.

Ở dòng kịch hiện thực - nhân văn, "Cuộc đoàn tụ cảm xúc" (đạo diễn Lê Quốc Nam, Sân khấu Nghệ thuật Trương Hùng Minh) trở thành một cú chạm lặng. Vở diễn kể về vụ án của hai anh em sinh đôi chia lìa sau bao biến cố, để rồi cùng nhau tìm lại giá trị yêu thương qua những lần chạm lại ký ức. Vẫn ở Sân khấu Trương Hùng Minh, "Rồi 30 năm sau" (đạo diễn Ngọc Duyên) tiếp tục khai thác đề tài ký ức vốn là kịch bản nổi tiếng của Hà Triều - Hoa Phượng. Câu chuyện trở nên ám ảnh bởi cách xử lý không gian và âm nhạc như tiếng vọng của thời gian - một minh chứng cho phong cách "kịch cảm xúc" đang được khán giả yêu chuộng.

Đặc biệt, "Bút máu" của Sân khấu Gánh Trăng (đạo diễn Minh Nguyệt) là một bước tiến về tư tưởng và nghệ thuật. Dựa theo truyện ngắn của cố nhà văn Vũ Hạnh, vở kịch cảnh tỉnh mạnh mẽ về đạo đức người cầm bút trong thời đại truyền thông hỗn tạp.

Vở diễn sử dụng ánh sáng và âm thanh như nhân vật thứ ba, tạo ra trường năng lượng căng thẳng giữa thiện - ác, giữa "ngòi bút" và "dòng máu" của lương tri.

Vở "Đồng chí" do Hội Sân khấu TP HCM sản xuất, đạo diễn Trần Ngọc Giàu và Quốc Thịnh dàn dựng, là điểm sáng tiêu biểu của kịch chính luận. Với đề tài người chiến sĩ công an nhân dân, tác phẩm không dừng ở tuyên truyền mà khắc họa chiều sâu tâm lý, lý tưởng và những giằng xé nội tâm của người chiến sĩ trong thời bình. Vở được đánh giá cao bởi sự giản dị, chân thật và tính nhân văn sâu sắc, xứng đáng là ứng viên nặng ký trong hạng mục này.

Sân khấu "đa vùng - đa bản sắc"

Vở "Hồn ai nấy giữ" (Nhà hát Kịch IDECAF, đạo diễn Hùng Lâm) tiếp tục khẳng định thương hiệu của sân khấu kịch giải trí chất lượng cao. Vở mang màu sắc dân gian đặt tình huống giả định, khi con người trong một gia đình bất ngờ hoán đổi thân xác, họ sẽ hiểu hơn về nỗi niềm của người thân.

Để trên nền tảng triết lý nhân sinh, vở phản ánh những góc khuất của lòng người. Cách dàn dựng thông minh, tiết tấu sinh động và kết cấu bi hài đan xen khiến khán giả bị cuốn vào từng lớp diễn.

Năm nay, sân khấu cải lương nở rộ những dự án đậm tính sáng tạo. Ba vở cùng do đạo diễn Hoa Hạ dàn dựng: "Bức ngôn đồ Đại Việt", "Tiếng hò sông Hậu" và "Gánh cỏ sông Hàn" cho thấy một tư duy sân khấu truyền thống hướng đến công chúng trẻ.

Từ bức tranh lịch sử dân tộc đến cuộc kháng chiến của quân - dân Nam Bộ chống thực dân, đế quốc, đạo diễn Hoa Hạ đã kết hợp kỹ thuật trình chiếu đa tầng, múa đương đại và âm nhạc dân gian. Những vở này không chỉ mang tính nghệ thuật cao mà còn gợi mở hướng đi cho sân khấu "đa vùng - đa bản sắc".

Trên Sân khấu Quốc Thảo, 2 vở "Sâu đêm" và nhạc kịch "Lôi Vũ - Giai điệu tội lỗi" (đạo diễn Quốc Thảo) tạo dấu ấn bởi cách làm mới các kịch bản kinh điển. Nếu "Sâu đêm" là sự đối đầu khốc liệt giữa cha và con trai ở hai trận tuyến: cán bộ chống tội phạm và tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia thì "Lôi Vũ" là nhạc kịch kết hợp kịch nói - ca khúc - âm thanh. Nhờ đó, tác phẩm như một bản "giao hưởng bi kịch".

Vở "Phèo" (Sân khấu Xóm kịch, đạo diễn Xuân Trang) là ví dụ tiêu biểu khi tái hiện nhân vật Chí Phèo trong bối cảnh đương đại - vừa châm biếm, vừa thương cảm. Còn "Náo loạn tiếu lâm đường" (Nhà hát Thanh Niên, đạo diễn Hồng Ngọc) đem đến một bữa tiệc hài kịch sôi động, phê phán lối sống thực dụng bằng tiếng cười duyên dáng.

"Chạy đến ngày hôm qua" (Sân khấu Hoàng Thái Thanh, đạo diễn Công Hiển) cũng là vở kịch mang nhiều cảm xúc. Câu chuyện khiến người xem nao lòng, dễ tìm sự đồng cảm.

Những vở diễn được đề cử Giải Mai Vàng lần thứ 31-2025, không chỉ khẳng định sức sống bền bỉ của sân khấu TP HCM mà còn cho thấy năng lực sáng tạo của các đạo diễn, tác giả, nghệ sĩ trong việc chạm đến những vấn đề thời đại và góc khuất trong tâm hồn con người.