Bẫy ảnh giám sát đa dạng sinh học tại Mỹ Sơn

(NLĐO) - Ban Quản lý Di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn ứng dụng khoa học – công nghệ vào quản lý tài nguyên rừng, giám sát đa dạng sinh học.

Trong bối cảnh công tác bảo vệ rừng và bảo tồn đa dạng sinh học ngày càng chịu nhiều thách thức do biến đổi khí hậu và tác động từ hoạt động của con người, việc ứng dụng khoa học – công nghệ vào quản lý tài nguyên rừng đang trở thành xu hướng tất yếu.

Nhận thức được điều đó, Ban Quản lý Di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn luôn chú trọng công tác chuyển giao và tiếp nhận các tiến bộ công nghệ nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, giám sát tài nguyên thiên nhiên.

Các giải pháp công nghệ mới như phần mềm quản lý tuần tra Smart, hệ thống định vị, thiết bị hỗ trợ giám sát, đặc biệt là camera bẫy ảnh, đã và đang được đơn vị tích cực nghiên cứu, triển khai.

Bẫy ảnh là thiết bị ghi hình tự động, được trang bị cảm biến hồng ngoại, có khả năng hoạt động liên tục cả ngày lẫn đêm. Khi phát hiện chuyển động của động vật, thiết bị sẽ tự động chụp ảnh hoặc quay video, giúp ghi nhận sự xuất hiện và hoạt động của các loài mà không cần con người can thiệp trực tiếp.

Tại Khu bảo vệ cảnh quan Mỹ Sơn, các bẫy ảnh được lắp đặt tại nhiều vị trí trọng điểm như khu vực rừng tự nhiên, tuyến hành lang sinh cảnh và vùng giáp ranh khu di tích. Thông qua đó, Ban Quản lý Di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn đã thu thập được nhiều dữ liệu quan trọng về thành phần loài, tần suất xuất hiện cũng như tập tính sinh hoạt của động vật hoang dã trong khu vực.

Theo đánh giá của các chuyên gia, công nghệ bẫy ảnh đặc biệt hiệu quả trong việc phát hiện những loài động vật có tính nhút nhát, hoạt động về đêm hoặc ít khi xuất hiện trước con người – điều mà các phương pháp điều tra truyền thống gặp nhiều hạn chế. Dữ liệu thu thập được là cơ sở quan trọng để theo dõi biến động quần thể, đánh giá mức độ đa dạng sinh học và kịp thời đưa ra các giải pháp bảo tồn phù hợp.

Một ưu điểm nổi bật của phương pháp này là hạn chế tối đa tác động đến môi trường tự nhiên. Không sử dụng bẫy bắt hay xâm nhập sâu vào sinh cảnh, công nghệ bẫy ảnh phù hợp với yêu cầu bảo tồn lâu dài, nhất là tại khu vực vừa có giá trị sinh thái, vừa gắn với di sản văn hóa như Mỹ Sơn.

Ngoài ý nghĩa nghiên cứu khoa học, việc ứng dụng bẫy ảnh còn hỗ trợ hiệu quả cho công tác quản lý, bảo vệ rừng. Thông qua việc theo dõi thường xuyên, lực lượng chức năng có thể sớm phát hiện những dấu hiệu bất thường trong hệ sinh thái, từ đó chủ động xây dựng phương án quản lý, bảo vệ phù hợp.

Được biết, khu rừng đặc dụng Mỹ Sơn có diện tích hơn 1.160 ha, gồm rừng tự nhiên và rừng phục hồi. Đây là nơi cư trú của nhiều loài động - thực vật quý hiếm, trong đó có các loài linh trưởng, bò sát, chim rừng và nhiều loài cây đặc hữu Trung Trung Bộ; nhiều loài nằm trong Sách đỏ Việt Nam và thế giới.