Cẩn trọng khi tìm việc làm thời vụ hè

Những chiêu trò lừa đảo tuyển dụng ngày càng tinh vi, đối tượng xấu mạo danh cả các thương hiệu lớn khiến nhiều sinh viên và người lao động mắc bẫy

Ngay sau khi kết thúc năm học, Nguyễn Minh Hoàng - sinh viên năm 2 ngành Quản trị Kinh doanh một trường đại học ở quận Bình Thạnh, TP HCM - bắt đầu tìm việc làm thêm để vừa trải nghiệm thực tế vừa có thêm thu nhập trang trải chi phí sinh hoạt.

Nhiều người bị lừa

Tình cờ lướt mạng xã hội, Hoàng bắt gặp một bài đăng tuyển cộng tác viên bán hàng online với lời mời chào hấp dẫn: công việc đơn giản, không yêu cầu kinh nghiệm, thời gian linh hoạt, thu nhập vài triệu đồng mỗi tuần. Anh nhắn tin liên hệ và được "nhà tuyển dụng" hướng dẫn quy trình nộp đơn. Thế nhưng, để được giao hàng đi bán, anh buộc phải chuyển khoản tiền cọc nhằm "giữ đơn hàng".

Hoàng nhớ lại: "Tôi thấy công việc nhẹ nhàng, phù hợp với thời gian rảnh nên không nghĩ ngợi nhiều. Người đó còn nói nếu tôi không chuyển tiền ngay sẽ bị người khác giành mất suất. Tôi lo lắng nên vội vàng làm theo".

Một tuần sau, Hoàng bắt đầu nghi ngờ khi hàng vẫn chưa được gửi như đã hứa. Khi anh cố gắng liên hệ lại thì bị chặn số điện thoại, tài khoản mạng xã hội cũng biến mất. Lúc này, anh mới nhận ra mình đã trở thành nạn nhân của một chiêu trò lừa đảo việc làm thời vụ.

Trong khi đó, chị M.X cũng vừa chia sẻ trên kênh TikTok cá nhân về việc bị lừa 15 triệu đồng khi tìm việc qua Facebook. Theo M.X, đầu tháng 6, khi tìm kiếm công việc ở vị trí event marketing (tiếp thị sự kiện), chị thấy một bài đăng tuyển dụng trên fanpage có tên AEON Vietnam (trông giống fanpage chính thức). Ngay sau đó, một người tự xưng là "nhân viên tuyển dụng" liên hệ với chị qua Google Chat, gửi email mời phỏng vấn, gọi điện xác nhận lịch và yêu cầu làm bài trắc nghiệm. Mọi bước diễn ra chuyên nghiệp khiến chị hoàn toàn tin tưởng.

Sau vòng phỏng vấn, M.X được mời tham gia khảo sát một "dự án phối hợp giữa AEON và Vietlott"; được hướng dẫn tạo tài khoản trên trang vietllotmega.com. Ban đầu, bên kia còn chủ động chuyển vào tài khoản của chị 130.000 đồng "chi phí khảo sát". Sau 2 vòng khảo sát, họ viện lý do M.X thao tác sai, yêu cầu chị nạp thêm tiền để tiếp tục thực hiện và hứa "rút được gấp đôi".

Vì tin tưởng và lo ảnh hưởng đến nhóm khảo sát, M.X tiếp tục nạp tiền, thậm chí phải vay mượn. Sau khi mất tổng cộng 15 triệu đồng mà vẫn không thể rút được tiền, chị nghi ngờ và gọi điện đến tổng đài AEON Bình Dương để xác minh. Tại đây, chị được thông báo AEON không hề tuyển dụng qua các kênh phi chính thức và hoàn toàn không thu bất kỳ khoản phí nào.

Bài chia sẻ của chị M.X nhận được hàng ngàn lượt bình luận. Nhiều người cho biết cũng từng suýt trở thành nạn nhân. Tài khoản Tran Lam kể anh được mời phỏng vấn qua Zoom, làm trắc nghiệm, rồi được yêu cầu tạo tài khoản trên vietllotmega.com. Lúc này, anh mới nhận ra dấu hiệu bất thường và kịp thời ngắt liên lạc.

Tỉnh táo, cảnh giác

Trước tình trạng gia tăng các vụ giả mạo doanh nghiệp (DN) để lừa đảo, mới đây, AEON Vietnam đã phát đi thông báo khẳng định không thu bất kỳ khoản phí nào trong quá trình tuyển dụng. DN này khuyến cáo người lao động (NLĐ) cần cảnh giác với các thông tin tuyển dụng không chính thống, tránh bị lợi dụng và mất tiền oan.

Không chỉ AEON, nhiều thương hiệu lớn cũng đang trở thành mục tiêu của các chiêu trò lừa đảo tinh vi. Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam) vừa cảnh báo về một fanpage giả mạo mang tên "Tuyển dụng Petrovietnam". Fanpage này sử dụng logo, banner và hình ảnh tương tự kênh chính thức, thường xuyên đăng tin tuyển dụng với mức lương hấp dẫn để thu hút ứng viên.

Petrovietnam khẳng định không tuyển dụng qua Facebook, không sử dụng ứng dụng Signal để trao đổi thông tin và không dùng email tuyendung@pvncareer.com như trên trang giả mạo. Các email chính thức của Petrovietnam đều có tên miền @pvn.vn. Do đó, tập đoàn khuyến cáo NLĐ nên kiểm tra kỹ nguồn gốc thông tin, không cung cấp dữ liệu cá nhân hay chuyển tiền khi chưa xác minh rõ ràng, tránh trở thành nạn nhân của các thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi.

Theo bà Nguyễn Văn Hạnh Thục, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm TP HCM, mùa hè là lúc cao điểm tuyển dụng lao động thời vụ. Với sinh viên và NLĐ tự do, đây là cơ hội tốt để tăng thu nhập, tích lũy kinh nghiệm, rèn luyện kỹ năng mềm và mở rộng mối quan hệ. Song, bà Thục nhấn mạnh NLĐ cần cảnh giác với các rủi ro tiềm ẩn như điều kiện làm việc không bảo đảm, hợp đồng không rõ ràng hoặc lừa đảo với danh nghĩa tuyển dụng.

Để hạn chế rủi ro, người tìm việc, nhất là sinh viên và NLĐ tự do, nên ưu tiên tiếp cận các kênh tuyển dụng uy tín như trung tâm dịch vụ việc làm của trường học, trung tâm giới thiệu việc làm thuộc các ban, ngành, đoàn thể hoặc các sàn tuyển dụng trực tuyến có kiểm duyệt thông tin rõ ràng. Trong tháng 6, Trung tâm Dịch vụ việc làm TP HCM dự kiến tổ chức 10 phiên giao dịch việc làm, kết nối sinh viên và NLĐ thất nghiệp với các DN có nhu cầu tuyển dụng thực chất.

Bà Thục lưu ý trước khi nhận việc, NLĐ cần ký hợp đồng hoặc ít nhất có văn bản thỏa thuận, trong đó nêu rõ vị trí, thời gian làm việc, mức lương, hình thức trả lương và các chế độ liên quan. NLĐ tuyệt đối không chuyển tiền đặt cọc hay giao giấy tờ tùy thân khi chưa biết rõ nhà tuyển dụng.

"Sinh viên và NLĐ nên tra cứu thông tin pháp lý của DN qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký DN, kiểm tra địa chỉ, số điện thoại hoặc đến trực tiếp công ty để xác thực trước khi quyết định nhận việc" - bà Thục khuyến cáo.