Công khai
Vài giờ sau khi người đứng đầu Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia công bố chủ trương không nới biên độ tỉ giá, không phá giá đồng tiền, thị trường vàng và USD biến động mạnh. Cuối ngày giao dịch hôm qua, 4-11, giá vàng tăng trở lại sau khi có lúc rớt một mạch gần 400.000 đồng/lượng, còn giá USD vẫn lao dốc
Một chuyên gia tài chính ngân hàng đã đúc kết về kịch bản tỉ giá ở VN: “Bước đi tỉ giá” bắt đầu từ việc USD tăng giá trên thị trường liên ngân hàng, kéo theo tăng giá ở thị trường tự do. Trên thị trường xuất hiện tin đồn phá giá VNĐ và quan chức Ngân hàng Nhà nước đứng ra bác bỏ, kèm theo công bố đủ ngoại tệ dự trữ để can thiệp.
Hôm qua, người đứng đầu Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia cũng nhấn mạnh hiện VNĐ chưa yếu đến mức phải điều chỉnh, dự trữ ngoại hối không quá mỏng, các chỉ tiêu kinh tế đều tốt nên điều chỉnh tỉ giá không phải là bước đi khôn ngoan.
Thông tin này được công khai chỉ sau một đêm kể từ khi Thường trực Chính phủ họp bàn. Chưa rõ xu hướng giảm của USD duy trì được bao lâu song diễn biến thị trường đang giống như dấu hiệu hạ nhiệt của một cơn sốt.
Trong khi USD mất giá trên toàn thế giới thì tại VN, người dân lại rút VNĐ mua vàng, mua USD. Đầu tháng 10, các ngân hàng lớn lo lắng trước hiện tượng chỉ trong 15 ngày, tài khoản bằng VNĐ gửi ngân hàng sụt giảm 45.000 tỉ đồng.
Số tiền này được ném vào vàng và ngoại tệ, tương đương 2 tỉ USD giá chợ đen. Áp lực lạm phát cùng với kỳ vọng USD tăng giá là nguyên nhân dẫn đến cơn sốt USD, vốn đã dễ bùng phát vào thời điểm cuối năm. Không biết đâu là điểm dừng, người dân vẫn lao vào mua vàng, mua USD trong lúc giá đã cao ngất ngưởng và bán ra lúc thấp.
Nguyên nhân của các cơn sốt này nhiều khi không nằm ở sự mất cân đối cung - cầu mà chính là ở sự thiếu minh bạch, nhất quán trong công tác điều hành. Nếu thường xuyên từ chối cung cấp thông tin về chính sách tiền tệ với lý do “nhạy cảm” hoặc phản hồi chậm, cung cấp thông tin theo kiểu cho có thì những tin đồn trên thị trường càng dễ châm ngòi cho các cơn sốt. Cần phải thay đổi cách điều hành như vậy để tạo niềm tin cho người dân vào đồng nội tệ nhằm giảm áp lực cho tỉ giá.