Vì sao?

Đến chiều 4-11 đã có hơn 90 người chết tại vùng lũ miền Trung, trong đó tỉnh Phú Yên thiệt hại nặng hơn cả với ít nhất 65 người chết, phần lớn là do lũ sau bão. Lũ quá bất ngờ đến nỗi các nạn nhân trở tay không kịp chăng?

Có thể nói, công tác chỉ đạo đối phó với bão số 11 (tên quốc tế là Mirinae) đã thể hiện rõ tính chủ động ngay từ lúc bão chưa đổ bộ vào Philippines và rời nước này ngày 31-10.


Cụ thể, ngày 1-11, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã cử 3 đoàn công tác đến các địa phương trực tiếp chỉ đạo triển khai đối phó với bão, gồm đoàn của Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát, Trưởng Ban Chỉ đạo Phòng chống lụt bão Trung ương; đoàn của Trung tướng Nguyễn Sơn Hà, Chánh Văn phòng Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm cứu nạn; và đoàn của Bộ Công Thương. Cùng với nỗ lực tổ chức, các thông tin về bão và sau đó là lũ dâng trên các sông quan trọng đã luôn được Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương và Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ cập nhật và dự báo.


Rất chủ động và quyết liệt trong chỉ đạo của Chính phủ, nhưng sao số người chết lại cao đến bất ngờ khi bão đã đi qua?


Mặc dù cơn bão số 11 được chính những người dân vùng tâm bão đánh giá là dai dẳng và hung bạo chưa từng thấy hàng chục năm qua, nhưng trong thực tế, thiệt hại do nó lại không lớn so với sức tàn phá của cơn lũ sau đó.

Lũ cô lập đường sắt, đường bộ, lũ chia cắt nhiều khu vực thành các cù lao giữa biển nước, lũ nhấn chìm xe cộ trên các con đường.

Và đỉnh điểm bi kịch là lúc lũ đột ngột dâng cao phá vỡ đập Đá Vải khiến một vùng dân cư miền cực Bắc Phú Yên chới với trong biển nước ầm ào. Khoảng 7 chiếc trực thăng được điều từ TPHCM, tỉnh Ninh Thuận và Bình Định đến Phú Yên cùng với hàng chục ca nô tiến hành việc cứu hộ, cứu trợ từ sáng sớm 4-11. Điều đó cho thấy tình hình lũ ở khu vực này diễn biến phức tạp như thế nào.


Gần như là quy luật, cứ sau khi bão đi thì lũ lại tràn về, có khi là lũ dữ. Người dân, nhất là ở vùng sông nước miền Trung, không thể nào quên điều này. Vậy phải chăng họ không nhận được đầy đủ thông tin về bão lũ từ địa phương cũng như yêu cầu sơ tán?

Hay lũ quá dữ và bất ngờ so với dự báo? Và liệu đang tồn tại lối nghĩ chủ quan rằng chống bão là chính còn đối phó với lũ chỉ là chuyện phụ? Hy vọng sẽ sớm có lời đáp rõ ràng, bởi lẽ cái chết bất thường của hơn 90 người, trong điều kiện bão đã đi qua, là điều gì đó thật sự thúc ép.


Không chỉ là con số tử vong cao bất ngờ, nhiều hình ảnh nhói lòng đã được ghi nhận giữa mênh mang nước: Đó là tiếng kêu cứu thất thanh của những người già, trẻ em, phụ nữ; là cảnh gia súc, gia cầm co ro cùng với con người trên các mái nhà; là ánh mắt thất thần của những bệnh nhân tại một bệnh viện ngập sâu trong nước... Tình hình cứu hộ, cứu nạn vẫn đang tiếp diễn và con số thương vong, mất tích được dự báo còn cao hơn.