Châu Âu thúc đẩy ngừng bắn ở Ukraine
Điện Kremlin cho biết 2 nhà lãnh đạo Nga và Mỹ sẽ trao đổi quan điểm "liên quan việc thúc đẩy hơn nữa hợp tác song phương" tại cuộc gặp sắp tới
Điện Kremlin ngày 14-8 đã cung cấp thông tin chi tiết về hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ sắp tới.
Trợ lý Điện Kremlin Yury Ushakov cho biết cuộc gặp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Mỹ Donald Trump tại TP Anchorage, bang Alaska ngày 15-8 sẽ không chỉ tập trung vào xung đột Ukraine mà còn bàn về một chương trình nghị sự an ninh rộng hơn, với sự tham gia của một số quan chức cấp cao Nga.
Bên cạnh ông Ushakov, phái đoàn Nga còn có Bộ trưởng Ngoại giao Sergey Lavrov, Bộ trưởng Quốc phòng Andrey Belousov, Bộ trưởng Tài chính Anton Siluanov và Đặc phái viên của tổng thống về hợp tác đầu tư và kinh tế với các nước Kirill Dmitriev. "Ngoài 2 tổng thống, sẽ có 5 thành viên từ mỗi phái đoàn tham gia đàm phán" - ông Ushakov cho biết.
Vấn đề thảo luận trọng tâm là cuộc xung đột Nga - Ukraine. Các mục tiêu rộng hơn nhằm bảo đảm hòa bình và an ninh cũng được đề cập, cùng với những vấn đề quốc tế và khu vực hiện tại, mang tính cấp bách nhất.
Ngoài ra, theo đài RT, hai bên sẽ trao đổi quan điểm "liên quan việc thúc đẩy hơn nữa hợp tác song phương, bao gồm cả trong lĩnh vực thương mại và kinh tế. Ông Ushakov xác nhận 2 nhà lãnh đạo Nga và Mỹ sẽ không chỉ đưa ra tuyên bố khai mạc ngắn gọn mà còn tổ chức họp báo chung sau cuộc gặp. Thời lượng cuộc đàm phán "sẽ phụ thuộc vào diễn biến thảo luận" và phái đoàn Nga sẽ trở về nước ngay sau khi kết thúc hội nghị.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tham gia cuộc họp trực tuyến tại TP Berlin ngày 13-8. Ảnh: AP
Trước đó, Tổng thống Donald Trump hôm 13-8 cảnh báo sẽ có "hậu quả rất nghiêm trọng" nếu Tổng thống Putin không đồng ý chấm dứt xung đột với Ukraine sau khi 2 nhà lãnh đạo này gặp nhau. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Mỹ không nói rõ những hậu quả đó có thể là gì.
Ông Donald Trump đưa ra cảnh báo trên sau khi tham dự hội nghị trực tuyến với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, lãnh đạo NATO, Liên minh châu Âu và các nước Pháp, Đức, Ý, Ba Lan, Phần Lan. Tại hội nghị, Tổng thống Mỹ cam kết sẽ ưu tiên nỗ lực đạt được thỏa thuận ngừng bắn ở Ukraine khi hội đàm với ông Putin.
Trong khi đó, theo đài CNN, các nhà lãnh đạo châu Âu tỏ ra tương đối lạc quan sau cuộc gặp khi cho rằng ông Donald Trump ủng hộ lời kêu gọi của họ về việc ngừng bắn lập tức và Ukraine phải được tham gia các cuộc đàm phán sắp tới. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron khẳng định ông Donald Trump "đã nói rất rõ" rằng Mỹ muốn đạt được một thỏa thuận ngừng bắn tại hội nghị thượng đỉnh nói trên.
Trong khi đó, Thủ tướng Đức Friedrich Merz nhấn mạnh các lợi ích an ninh cơ bản của châu Âu và Ukraine phải được bảo vệ. Ngoài ra, theo đài RT, ông Merz cho biết Ukraine sẵn sàng thảo luận "các vấn đề lãnh thổ" với Nga nhưng chỉ khi đường giới tuyến hiện tại được dùng làm điểm khởi đầu.
Ông Zelensky cũng bày tỏ kỳ vọng rằng một lệnh ngừng bắn ngay lập tức sẽ là chủ đề chính của cuộc gặp tại Alaska. Song song đó, theo đài CNN, Tổng thống Ukraine cho biết các nhà lãnh đạo đã nhất trí về "5 nguyên tắc chung" để xác định "khuôn khổ đàm phán" sẽ được tiến hành ở Alaska.
Thứ nhất, không được bàn luận điều gì liên quan Ukraine mà không có sự tham gia của nước này. Thứ hai, cần bắt đầu chuẩn bị cho một hội nghị thượng đỉnh chung giữa Ukraine, Nga và Mỹ. Thứ ba, Nga phải đồng ý ngừng bắn trước khi đàm phán hòa bình bắt đầu một cách nghiêm túc. Thứ tư, Ukraine phải nhận được các bảo đảm an ninh. Cuối cùng, Moscow phải đối mặt các lệnh trừng phạt mới nếu Tổng thống Putin không đồng ý ngừng bắn tại cuộc gặp ở Alaska.
Sẽ có cuộc gặp Mỹ - Nga - Ukraine?
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 13-8 đề xuất nhanh chóng tổ chức một vòng đàm phán thứ hai sau Hội nghị Thượng đỉnh tại Alaska. Phát biểu tại Trung tâm Kennedy ở thủ đô Washington - Mỹ, ông Donald Trump cho biết nếu cuộc gặp ở Alaska diễn ra ổn thỏa, "chúng ta sẽ có một vòng thứ hai nhanh chóng" với sự hiện diện của Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Theo nhà lãnh đạo Mỹ, ông sẽ tham gia nếu "họ muốn tôi có mặt".
Trong khi đó, theo AP, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết ông Donald Trump sẽ "tìm kiếm một cuộc gặp 3 bên trong tương lai" - với sự tham gia của các tổng thống Mỹ, Nga và Ukraine. Ông Macron bày tỏ hy vọng cuộc gặp này có thể được tổ chức tại châu Âu, "ở một quốc gia trung lập được tất cả các bên chấp nhận".
Thủ tướng Đức Friedrich Merz cũng nêu rõ lập trường của châu Âu, theo đó Ukraine phải ngồi vào bàn đàm phán ngay khi có các cuộc họp tiếp theo. AP nhận định các đồng minh châu Âu đang thúc đẩy sự tham gia của Ukraine vào tiến trình đàm phán hòa bình do lo ngại nếu Kiev bị loại, các cuộc thảo luận có thể sẽ có lợi cho Moscow.
Về phía Nga, theo đài RT, Tổng thống Putin từng cho biết về nguyên tắc, ông không phản đối việc gặp Tổng thống Zelensky, nhưng cần một số điều kiện để cuộc gặp diễn ra. Ngoài ra, nhà lãnh đạo Nga còn đặt nghi vấn về "năng lực pháp lý" của Tổng thống Zelensky trong việc ký các thỏa thuận ràng buộc vì ông đã hết nhiệm kỳ từ năm ngoái và chưa tổ chức bầu cử mới với lý do thiết quân luật.
Hoàng Phương