Chênh lệch giá vàng vẫn cao, đề nghị tổ chức lại thị trường vàng, sớm lập sàn giao dịch

(NLĐO)- Các đại biểu đã thảo luận về các lĩnh vực ngân hàng, thị trường vàng, kiểm toán nhà nước, quản lý đất đai...

Ngày 3-12, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận tại hội trường về báo cáo tổng hợp việc thực hiện các nghị quyết giám sát và chất vấn của Quốc hội khóa XIV và XV.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng) đánh giá Ngân hàng Nhà nước đã nỗ lực kiểm soát lạm phát, ổn định tỷ giá và mặt bằng lãi suất trong bối cảnh nhiều biến động. Tuy nhiên, việc cơ cấu lại các tổ chức tín dụng yếu kém và xử lý nợ xấu vẫn "nặng về quy trình, nhẹ về kết quả".

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị báo cáo cần làm rõ số lượng tổ chức tín dụng yếu kém chưa được xử lý dứt điểm; tỷ lệ nợ xấu gộp, bao gồm nợ đã bán cho Công ty quản lý tài sản (VAMC) và nợ tiềm ẩn; mức độ khắc phục sở hữu chéo, thao túng ngân hàng.

Cũng theo đại biểu Nga, cơ chế phân bổ "room" tín dụng đang được duy trì, thông qua việc Ngân hàng Nhà nước giao và điều chỉnh chỉ tiêu cụ thể cho từng nhà băng.

Theo đại biểu, hiện chưa rõ lộ trình xóa bỏ cơ chế này thế nào và đề nghị cơ quan quản lý cần xây dựng và báo cáo Quốc hội lộ trình bỏ hẳn cơ chế phân bổ "room" tín dụng mang tính hành chính. Trong thời gian chưa bỏ được hoàn toàn, nữ đại biểu cho rằng việc phân bổ "room" cần được thực hiện ổn định, hạn chế điều chỉnh vào giữa năm.

Bên cạnh đó, các chương trình tín dụng mục tiêu, nhất là nhà ở xã hội tiến độ chưa tương xứng kỳ vọng. Quốc hội đã nhiều lần nhấn mạnh yêu cầu ngành ngân hàng phải hướng dòng vốn tín dụng vào sản xuất, kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, nhà ở xã hội, hạ tầng, chuyển đổi số, nhưng báo cáo cho thấy vẫn có những "điểm nghẽn".

Chương trình tín dụng ưu đãi cho nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo chung cư cũ giải ngân còn chậm, trong khi nhu cầu của người dân là rất lớn. Nguyên nhân được nêu chủ yếu là do thiếu dự án đủ điều kiện, vướng thủ tục đầu tư, đất đai. 

Gói tín dụng quy mô 500.000 tỉ đồng phục vụ hạ tầng, công nghệ số, kinh tế xanh được bố trí nguồn vốn nhưng chưa giải ngân được do thiếu danh mục dự án từ các bộ, ngành.

Theo đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, người dân và doanh nghiệp nhìn vào kết quả cuối cùng là vốn có đến được các lĩnh vực ưu tiên, đến được với người cần hay không, không chỉ nhìn vào việc ngành ngân hàng đã "sẵn sàng vốn".

Vai trò điều phối của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước trong thiết kế cơ chế, phối hợp liên ngành, đơn giản hóa quy trình và "mở đường" cho dòng vốn vào đúng chỗ cần được thể hiện rõ hơn trong thời gian tới.

Về thị trường vàng, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng mặc dù Ngân hàng Nhà nước đã tăng cung vàng, tổ chức đấu thầu, thanh tra doanh nghiệp và tham mưu sửa đổi Nghị định 24, nhưng chênh lệch giá vàng miếng trong nước và thế giới vẫn có thời điểm tăng rất mạnh, tiềm ẩn nguy cơ đầu cơ và thao túng.

Vị đại biểu đoàn TP Hải Phòng đề nghị sớm công khai lộ trình tổ chức lại thị trường vàng sau khi  sửa Nghị định 24; nghiên cứu khả năng thiết lập sàn giao dịch vàng tập trung để bảo đảm minh bạch, cạnh tranh lành mạnh và ổn định vĩ mô.

Tham gia thảo luận về báo cáo của Kiểm toán Nhà nước, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn TPHCM) cho biết sai phạm trong quản lý, sử dụng đất đai và tài sản công tại nhiều địa phương vẫn diễn ra lặp đi lặp lại qua nhiều năm: giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá; miễn giảm tiền thuê đất sai đối tượng; hồ sơ pháp lý không đầy đủ; để đất hoang hóa hoặc bị lấn chiếm.

Theo đại biểu Nguyễn Tâm Hùng, hiệu lực của kiến nghị kiểm toán còn hạn chế, việc khắc phục chưa tạo chuyển biến đồng bộ. Đại biểu đề nghị Quốc hội yêu cầu các địa phương có tỷ lệ tồn đọng kiến nghị cao phải báo cáo giải trình định kỳ trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội.