Chính trường Ukraine rúng động vì trợ lý thân cận của tổng thống bị khám nhà

(NLĐO) - Cuộc đột kích của các điều tra viên vào nhà trợ lý thân cận của Tổng thống Volodymyr Zelensky đang gây xôn xao chính trường Ukraine

Các điều tra viên từ Cục Chống tham nhũng Quốc gia Ukraine (NABU) và Văn phòng Công tố viên chuyên trách chống tham nhũng (SAPO) đã khám xét khu nhà chính phủ vào sáng 27-11. Quyết định này được cho là nhắm tới Andriy Yermak, người đứng đầu Văn phòng Tổng thống.

Trong bài đăng trên Telegram sáng 28-11 (giờ địa phương), ông Yermak xác nhận thông tin này. “Hôm nay, NABU và SAPO tiến hành các thủ tục cần thiết tại nhà tôi. Các điều tra viên không gặp trở ngại nào. Luật sư của tôi đang có mặt tại hiện trường, làm việc với các nhân viên thực thi pháp luật, còn tôi sẽ hỗ trợ hết mình” - ông viết.

Hiện tại, chưa có thông tin chính thức về lý do khám xét nhà ông Yermak. Tờ Financial Times dẫn các nguồn tin cho biết động thái này thuộc một phần chiến dịch điều tra toàn diện cáo buộc tham nhũng trong lĩnh vực năng lượng của Ukraine. 

Trước đó, một đường dây hối lộ và rửa tiền khoảng 100 triệu USD liên quan công ty năng lượng hạt nhân nhà nước Energoatom đã bị phanh phui, khiến phe đối lập yêu cầu toàn bộ chính phủ từ chức và thành lập liên minh mới.

Một số hãng truyền thông Ukraine dẫn nguồn tin cho biết các điều tra viên chưa buộc tội ai sau khi khám xét nhà ông Yermak. Tuy nhiên, ZN.UA đưa tin NABU được cho là đang chuẩn bị cáo buộc chống lại ông Yermak, có thể liên quan quyền lợi tại một trong những ngôi nhà thuộc hợp tác xã Dynasty ở làng Kozyn, gần Kyiv.

Những ngôi nhà này nằm trên khuôn viên trung tâm giải trí cũ Soniachna. Hồi mùa hè, các nhà báo phát hiện một công ty liên kết với một cựu quan chức đang xây dựng 4 ngôi nhà, mỗi căn rộng khoảng 1.000 m², trên khu đất rộng 8 ha gần sông.

Theo nguồn tin của ZN.UA, người đứng đầu cơ quan thực thi pháp luật chống tham nhũng đã thông báo cho ông Zelensky về thông tin chuẩn bị khởi tố ông Yermak. Sau cuộc trò chuyện này, Tổng thống Zelensky được cho là đã quyết định bổ nhiệm ông Yermak làm trưởng đoàn đàm phán Ukraine.

Tờ Guardian nhận định việc khám xét nhà Chánh Văn phòng Tổng thống có thể dẫn tới những hậu quả to lớn cho chính trường Ukraine, thậm chí cả đàm phán hòa bình Nga - Ukraine. Ông Yermak là nhân vật quan trọng bậc nhất trong hệ thống chính trị Ukraine khi rất thân tín với tổng thống Zelensky.

Ông Yermak là “người gác cổng” kiểm soát cá nhân tiếp cận tổng thống Ukraine, đưa ra ý kiến, thực thi chính sách trong nước, đầu mối liên lạc chính cho các chính trị gia nước ngoài và là trưởng đoàn đàm phán hòa bình. 

Những cá nhân từng tiếp xúc ông Yermak, cả trong và ngoài Ukraine, đều mô tả vị chính trị gia này nghiện công việc, chống lại các trung tâm ảnh hưởng chính trị khác trong nước và nỗ lực giành lấy quyền lực chính trị. 

Với sức ảnh hưởng lớn tới vậy, ông Yermak có nhiều đối thủ chính trị. Rất ít người trong giới tinh hoa Ukraine có cái nhìn tích cực về Yermak, song nhiều người ngưỡng mộ đạo đức nghề nghiệp và kỹ năng chính trị của ông.

Các chính trị gia nước ngoài thường hài lòng khi ông Yermak là cầu nối trực tiếp với tổng thống Ukraine. Tuy nhiên, một số người lại khó chịu với phong cách đối thoại của ông, khi nhiều nhân vật trong Nhà Trắng được cho là muốn làm việc với Rustem Umerov, người đứng đầu Hội đồng An ninh Ukraine.

Hiện tại, ông Zelensky phản đối những lời kêu gọi sa thải hoặc thậm chí cắt đứt quan hệ với ông Yermak. Tuy nhiên, nếu người thân tín vướng vào bê bối tham nhũng, việc sa thải có thể là bước đi phù hợp nhất với ông Zelensky về mặt chính trị. Song, nhiều người nhận định mối quan hệ thân thiết tới mức khó tưởng tượng ông Zelensky sẽ làm vậy.

“Về mặt lý thuyết, ông Zelensky có thể tách khỏi ông ấy (Yermak). Nhưng thực tế, tôi còn không thể nghĩ tới trường hợp đó” - một cựu quan chức cấp cao nhìn nhận.