Chuyện dài về hàng xóm trong chung cư

Mất an toàn và xung đột tại không ít chung cư lại xuất phát từ những điều nhiều người tưởng là vụn vặt

Tiếng chó sủa, bãi phóng uế, lối thoát hiểm bị chiếm dụng..., những hành vi thiếu ý thức này đang bào mòn chất lượng sống và đe dọa nghiêm trọng an toàn phòng cháy chữa cháy của cư dân chung cư TP HCM.

Người vui, kẻ khổ

Tại chung cư Nguyễn Thiện Thuật (phường Bàn Cờ), cư dân phản ánh tình trạng thú nuôi phóng uế bừa bãi. Thậm chí, có hộ nuôi nhiều mèo ngay hành lang, đặt lồng và dụng cụ chiếm lối đi. Chó nuôi trong nhà cũng liên tục sủa gây ồn ào. Chị Nguyễn Yến Chi (SN 1998), cư dân tại đây, bức xúc: "Nhà họ cứ nuôi như vậy suốt nhiều năm. Cư dân nhắc nhiều cũng mệt, nên tôi thường phải đi vòng sang tầng khác để tránh".

Cũng tại phường Bàn Cờ, ở chung cư Cao Thắng, các hành vi thiếu ý thức như tiếng ồn, rác thải, thú nuôi… còn dẫn đến xung đột. Từ va chạm nhỏ, nhiều người sẵn sàng lời qua tiếng lại, thậm chí xúc phạm nhau. Một số vụ việc bị đưa lên mạng xã hội, trở thành "drama chung cư".

Tình trạng chó không rọ mõm cũng phổ biến. Tại chung cư M-One Nam Sài Gòn, chị Lê Hà, thường xuyên đưa con đến đây thăm người thân, than thở: "Đi thang máy thường xuyên gặp chó. Tôi nhớ có lúc chờ thang máy, có 2-3 chú chó không rọ mõm, cứ lăm le nhìn, con tôi sợ khóc thét".

Trước phản ánh của cư dân, tình hình này đã cải thiện. Trong thang máy đã gắn biển "cấm thú nuôi", chỉ cho phép dắt chó đi thang máy chở hàng để không ảnh hưởng tới người khác.

Ngược lại, chung cư Phước Lộc Thọ (phường Linh Xuân) không quy định rõ ràng về việc nuôi chó, mèo. Một bảo vệ ở chung cư nói: "Quy định ở đây không nghiêm nên người ta nuôi thoải mái. Thực tế, sáng nào chó cũng chạy rông ở đây. Mà toàn chạy đúng cái giờ phụ huynh dắt con đi học mầm non, nguy hiểm lắm. Tôi nhìn còn thấy lo, lỡ nó cắn cháu nào thì khổ".

Biến không gian chung thành "nhà thu nhỏ"

Một hành vi khác cũng gây ức chế là tình trạng chiếm dụng hành lang, lối thoát hiểm diễn ra dai dẳng. Nhiều cư dân tận dụng không gian này để đặt tủ giày, chậu cây, phơi quần áo hay cất đồ cũ.

Tại chung cư Cao Thắng, những hành vi tưởng chừng vô hại này không chỉ tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ mà còn cản trở lối thoát hiểm khi xảy ra sự cố. Đáng nói, một số hộ còn bày bàn ghế, máy giặt, bếp ngay tại hành lang, biến không gian chung thành "nhà thu nhỏ" của riêng mình.

Sống tại đây gần 30 năm, bà Lê Thị Bé Lan (SN 1956) bức xúc cho biết hành lang luôn lộn xộn vì nhiều cư dân hay bày đồ, chắn gần hết lối đi. Bà Lan kể chuyện to tiếng, cự cãi xảy ra thường xuyên, chủ yếu vì hành lang bị chiếm dụng và ý thức của một số người. "Có hôm tôi vấp té ngay trước nhà một hộ, họ còn chửi tôi" - bà Lan nói.

Dù các quy định về phòng cháy chữa cháy và an toàn tòa nhà đã nêu rõ, nhiều người vẫn viện lý do "thiếu chỗ", "để tạm", khiến hành lang chung - vốn là không gian lưu thông và thoát hiểm - dần bị biến thành "kho đồ cá nhân".

Nội quy rõ, chế tài nghiêm

Theo luật sư Trần Minh Hùng, Đoàn Luật sư TP HCM, những hành vi như chiếm dụng hành lang, nuôi thú cưng thả rông, gây ồn ào hay phóng uế bừa bãi… thường xuất phát từ nhận thức chưa đầy đủ về quyền và nghĩa vụ của cư dân trong nhà chung cư. Chính việc đặt lợi ích riêng lên trên lợi ích chung đã dẫn đến hậu quả là mất trật tự, bất tiện, gia tăng nguy cơ mất an toàn (cháy nổ, cản trở thoát hiểm) và gây mâu thuẫn kéo dài.

Theo luật sư Hùng, để xây dựng nếp sống văn minh, cần bắt đầu từ những nguyên tắc cơ bản và rõ ràng. Đó là hoàn thiện và công khai "Bảng nội quy quản lý, sử dụng nhà chung cư"; ban hành quy chế xử lý vi phạm nội bộ minh bạch, thống nhất; đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao ý thức cộng đồng cư dân.

Cụ thể, nội quy chung cư cần quy định rõ về phần sở hữu chung, khu vực nào được và không được để đồ; quy định chi tiết về việc nuôi thú cưng (kích thước, khu vực đi dạo, vệ sinh, đeo rọ mõm, thu dọn chất thải…); cũng như các vấn đề về quản lý xe cộ, tiếng ồn, giờ phơi đồ và hình thức xử lý vi phạm.

Chung cư cũng nên thông qua quy chế thu - chi, đi kèm quy định về mức phạt, quy trình nhắc nhở, thông báo hoặc xử lý vi phạm. Khi cư dân hiểu rõ hậu quả của hành vi, tính răn đe sẽ được nâng cao, giúp duy trì trật tự và sự công bằng trong cộng đồng.

Ngoài ra, ban quản trị có thể phối hợp với các đơn vị quản lý để tổ chức truyền thông nội bộ qua bảng tin, nhóm cư dân hoặc các buổi họp định kỳ. Nội dung phổ biến gồm kiến thức về an toàn phòng cháy chữa cháy, vệ sinh môi trường, quyền và nghĩa vụ của cư dân. Đây là cơ hội để mọi người hiểu rõ trách nhiệm của mình, từ đó cùng xây dựng môi trường sống hài hòa.