"Dấu ấn sự sống" xuất hiện ở "ngôi sao bị hỏng"

(NLĐO) - Khí phosphine, thứ từng khiến các nhà khoa học nghi ngờ rằng Sao Kim có sự sống, đã xuất hiện ở một thế giới ngoài hệ Mặt Trời

Thông qua kính viễn vọng không gian James Webb, một nhóm khoa học gia đã phát hiện ra dấu hiệu của khí phosphine (PH₃) - một dấu ấn sinh học quan trọng gợi ý về sự sống ngoài hành tinh - trong bầu khí quyển của Wolf 1130C, một sao lùn nâu nghèo kim loại trong hệ 3 sao Wolf 1130ABC.

Sao lùn nâu là những thế giới "lơ lửng" giữa trạng thái của một ngôi sao và một hành tinh. Chúng vượt quá kích cỡ tối đa mà một hành tinh có thể có, nhưng lại quá nhỏ so với một ngôi sao thông thường, nên không đủ sức duy trì phản ứng tổng hợp hạt nhân ở lõi.

Vì vậy chúng thường được ví như những "ngôi sao thất bại" hay "ngôi sao bị hỏng".

Cùng với 2 người anh em là ngôi sao lùn đỏ Wolf 1130A và sao lùn trắng khổng lồ Wolf 1130B, Wolf 1130C nằm cách chúng ta khoảng 54 năm ánh sáng trong chòm sao Thiên Nga (Cygnus).

Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi giáo sư Adam Burgasser từ Đại học California San Diego (UC San Diego - Mỹ) đã đưa nó vào danh sách những thế giới được xem xét như một phương tiện để kiểm tra hiểu biết của nhân loại về hóa học khí quyển.

Khí phosphine là một trong những thứ mà họ quan tâm. Nó được coi là một trong các "dấu ấn sự sống" tiềm năng trong thiên văn học.

Cách đây vài năm, dấu hiệu của phosphine ở Sao Kim đã khiến các nhà khoa học nghi ngờ rằng hành tinh này có sự sống.

Tuy nhiên phosphine cũng có thể có nguồn gốc tự nhiên, giống như cách nó hiện diện trong bầu khí quyển giàu hydro của các hành tinh khí khổng lồ như Sao Mộc và Sao Thổ.

Nhưng các nhà khoa học không tìm thấy nhiều phosphine ở ngoài hệ Mặt Trời như họ dự đoán, cho thấy những hiểu biết về hóa học thiên văn liên quan đến phốt pho vẫn còn lỗ hổng.

Tiến sĩ Eileen Gonzales từ Đại học bang San Francisco (Mỹ), đồng tác giả, cho biết họ đã sử dụng một kỹ thuật mô hình hóa được gọi là thu hồi khí quyển,

Nhờ đó, dấu vết phosphine đã lộ diện, cùng với cách mà nó được hình thành.

"Có thể trong điều kiện bình thường, phốt pho được liên kết với một phân tử khác như phốt pho trioxide. Trong bầu khí quyển cạn kiệt kim loại của Wolf 1130C, không có đủ oxy để hấp thụ phốt pho, cho phép phosphine hình thành từ lượng hydro dồi dào" - họ giải thích.

Một khả năng khác là phốt pho được tạo ra cục bộ trong hệ thống Wolf 1130ABC, cụ thể là bởi sao lùn trắng Wolf 1130B.

Các tác giả không mong tìm thấy sự sống nơi đây, nhưng việc hiểu được lý do tại sao sao lùn nâu này lại có dấu hiệu rõ ràng của phosphine có thể dẫn đến những hiểu biết mới về quá trình tổng hợp phốt pho trong thiên hà của chúng ta và tính chất hóa học của nó trong bầu khí quyển của các hành tinh.

Điều này sẽ giúp ích rất nhiều trong việc nhận diện "dấu ấn sự sống" liên quan đến phốt pho khi kính viễn vọng hướng về các hành tinh giống Trái Đất.