Điểm thưởng: bỏ hay giữ?

Nhận thấy đây cũng là nội dung được bạn đọc đặc biệt quan tâm, chúng tôi xin trích đăng các ý kiến tham gia, khác nhau cả về quan điểm và nhận định...

Tiêu cực không phải chỉ do điểm thưởng

Nhiều người phản đối điểm cộng vì họ nhìn thấy quá nhiều tiêu cực và đánh đồng những tiêu cực của thầy cô, trường lớp là do nguyên nhân điểm thưởng. Bỏ điểm thưởng trong hoàn cảnh hiện nay của nền giáo dục VN (coi trọng cánh cửa ĐH như lối vào đời duy nhất) đồng nghĩa với việc khuyến khích các em không cần quan tâm đến kết quả học phổ thông: tốt nghiệp trung bình cũng được, miễn là thi đậu ĐH. Lúc này tiêu cực do việc các em xem thường các môn phụ, môn không thi ĐH sẽ còn đáng báo động hơn, cả về mặt đạo đức lẫn kiến thức.

Việc cộng điểm thưởng là coi trọng thành tích phấn đấu trong thời gian dài của các em.Phủ nhận hết quá trình phấn đấu này để xem xét kết quả trong một kỳ thi liệu có là công bằng với các em? Không nên bỏ điểm thưởng chỉ vì những tiêu cực phát sinh từ nó. Vấn đề là phải tìm cách trong sạch hóa hàng ngũ giáo viên, có nhiều biện pháp thanh tra chấn chỉnh...

Bạn đọc Võ Tần Vinh (Cần Thơ) cũng bày tỏ sự đồng tình với ông Ngô Kim Khôi (phó vụ trưởng Vụ Đại học và sau đại học), vì với đề thi tuyển sinh bám sát chương trình phổ thông, thì học sinh giỏi nhiều năm liền thì không cần cộng điểm cũng có nhiều khả năng trúng tuyển.Loại bỏ điểm thưởng trong tuyển sinh đầu vào ĐH-CĐ chính là góp một phần làm trong sạch hệ thống giáo dục - đào tạo, loại bỏ được những suy nghĩ “ung nhọt” tiêu cực của một bộ phận thích lợi dụng quyền lực và đồng tiền để đạt mục đích không đẹp về mình.

Chúng tôi sẽ đề nghị lãnh đạo bộ, Ban chỉ đạo thi và tuyển sinh xem xét để đưa vấn đề này ra thảo luận trong hội nghị tuyển sinh năm nay, lấy ý kiến các trường, các sở, cân nhắc đi đến thống nhất để chính thức đưa vào qui chế tuyển sinh bỏ chế độ cộng điểm thưởng.

Mọi cá nhân phải đứng cùng một vạch xuất phát

Hãy thử tưởng tượng: một em được 23 điểm vẫn trượt ĐH, trong khi một em 21 điểm lại đỗ vì được cộng 3 điểm ưu tiên. Đương nhiên điểm số không thể phản ánh chính xác trình độ cá nhân, bởi nhiều khi có hiện tượng “học tài thi phận”.

Nhưng ở một nền giáo dục vẫn lấy điểm số làm căn cốt để phân loại, đánh giá và tuyển chọn thì trong bất cứ bối cảnh nào nó cũng phải được coi là một thước đo chuẩn mực. Và như thế em học sinh được 23 điểm rõ ràng phải có trình độ cao hơn em 21 điểm. Vậy mà vì chính sách điểm ưu tiên, người giỏi hơn bị loại, người yếu hơn trúng tuyển.

Mục đích của một nền giáo dục xét tới cùng là tạo nên một đội ngũ trí thức cho đất nước. Muốn thực hiện công việc này một cách hiệu quả, trong giáo dục mọi cá nhân phải đứng cùng một vạch xuất phát. Vì chỉ có như vậy sự sàng chọn mới đảm bảo tính khách quan và cho ra những nghiệm số “an toàn”.

Từ góc nhìn này, rõ ràng không có lý do gì em học sinh 23 điểm bị loại, còn em 21 điểm đàng hoàng ngồi trên ghế giảng đường. Đấy là sự bất công ghê gớm nếu không muốn nói là sẽ tạo ra một lực cản đối với sự phát triển.

Bởi thế, người viết đồng tình với quan điểm những ai cần được bù đắp, cần được ưu tiên sẽ được ưu tiên ở chỗ khác.

Riêng trong giáo dục, chỉ có một thước đo duy nhất là năng lực và tri thức. Chỉ khi nào chúng ta tôn trọng điều này một cách tuyệt đối thì những người tài (động lực cho sự phát triển) mới được tận dụng tối đa.

Quan trọng là vai trò kiểm soát của ngành giáo dục

Bạn đọc Kiều Lê, cho biết: Tôi là một trong những thí sinh được cộng 1,5 điểm thưởng trong kỳ thi tuyển sinh 2003. Số điểm này chỉ có giá trị tinh thần vì tôi đã trúng tuyển mà không cần dùng đến nó. Tôi có cảm giác mọi người xem việc cộng điểm thưởng cho chúng tôi là không công bằng mà không quan tâm đến việc để có được nó chúng tôi đã cố gắng học tập như thế nào.

Tôi mạo muội vẽ ra viễn cảnh nếu qui định về điểm thưởng bị xóa bỏ, học sinh sẽ học các môn không thi ĐH với tâm trạng đối phó, miễn sao trên trung bình và chúng ta sẽ có rất nhiều học sinh giỏi toán không biết sử và giỏi văn chẳng biết gì về toán. Theo tôi, ở đây quan trọng nhất là vai trò quản lý và kiểm soát của Bộ GD-ĐT. Qui định bản thân nó không bất công mà chính cái cách người ta lợi dụng nó để phát sinh tiêu cực (mua điểm). Vì vậy không thể chỉ vì một số trường hợp thí sinh có điểm thưởng được vào ĐH trong khi cùng số điểm với thí sinh không có điểm thưởng (không trúng tuyển) mà thay đổi qui định.

1.032 học sinh “giỏi” nhưng điểm thi ĐH không vượt qua ngưỡng 15 điểm/3 môn. Đó là con số tra cứu trên mạng của năm trường ĐH Kinh tế quốc dân, Kinh tế TP.HCM, Cần Thơ, Thương mại và Nông lâm TP.HCM. Con số này thực tế sẽ lớn hơn rất nhiều lần nếu tra cứu tất cả các trường ĐH tuyển sinh năm 2005.

Theo giáo sư toán học Văn Như Cương: “Đề thi ĐH năm nay không hề khó so với đề thi tốt nghiệp phổ thông. Như vậy với những học sinh đã tốt nghiệp loại giỏi, bài làm của các em phải đạt ít nhất là 20 điểm chứ không thể dưới mức trung bình. Chẳng qua chúng ta đã làm tương đối nghiêm túc trong coi thi và chấm thi ĐH. Ngược lại, khi trong coi thi tốt nghiệp cũng như khi xét học bạ cho học sinh phổ thông các địa phương lại làm chưa nghiêm túc”.

Nhiều trường ĐH cho rằng bộ nên “cắt” chế độ cộng điểm thưởng, thay vào đó là hình thức cấp học bổng hay nhiều hình thức khuyến học khác mà vẫn khuyến khích được học sinh học tập. Bởi lẽ nhiều thí sinh được cộng điểm học sinh giỏi nhưng vẫn trượt ĐH, ngược lại nhiều thí sinh đậu ĐH mà đâu cần đến điểm thưởng hay điểm cộng. Với hình thức thi tuyển “ba chung” như đang áp dụng hiện nay, những học sinh giỏi thực chất đậu ĐH không phải là chuyện ngoài tầm tay (nếu như không muốn nói là hiển nhiên) mà không cần những điểm thưởng hay điểm cộng đó.