Làm mát mái nhà ở Úc

Các nhà khoa học Úc vừa phát triển những lớp phủ mái có khả năng làm mát thụ động, hạ nhiệt độ bề mặt xuống thấp hơn nhiệt độ môi trường tới 6 độ C,

Đồng thời, chúng có thể thu nước từ khí quyển. Các sáng kiến này, theo họ, có thể giúp giảm nhiệt độ trong nhà vào các đợt nóng cực đoan vốn ngày càng dữ dội, thường xuyên và nguy hiểm hơn.

Một loại lớp phủ làm từ màng xốp, sơn được phủ trực tiếp lên mái nhà, hoạt động bằng cách phản xạ 96% bức xạ mặt trời chiếu tới thay vì hấp thụ. Nó cũng có độ phát xạ nhiệt cao, nghĩa là tản nhiệt tốt ra ngoài không gian khi bầu trời quang đãng. Các đặc tính này được gọi là làm mát bức xạ thụ động.

"Loại sơn này vẫn có khả năng làm không khí xung quanh mát hơn ngay cả vào ban ngày, khi mặt trời đang chiếu sáng" - tác giả chính của nghiên cứu, GS Chiara Neto của Đại học Sydney, cho biết. Bề mặt được sơn mát hơn cũng khiến hơi nước trong khí quyển dễ dàng ngưng tụ bên trên, tương tự sương đọng trên xe hơi vào ban đêm.

Trong một bài báo đăng trên Tạp chí Advanced Functional Materials, các nhà nghiên cứu cho hay đã thử nghiệm nguyên mẫu trong 6 tháng trên mái của Trung tâm Khoa học Nano Sydney, kết hợp sơn làm mát với một lớp phủ trên cùng chống tia UV, giúp giọt sương lăn xuống một bình chứa bên dưới. Các nhà khoa học nhận thấy có thể thu được tối đa 390 ml nước trên 1 m2 bề mặt mỗi ngày, trong khoảng 1/3 thời gian trong năm.

Ở các tòa nhà cách nhiệt tốt, khả năng giảm 6 độ C ở phần mái "có thể chỉ chuyển hóa một phần nhỏ vào việc làm mát tầng trên", song mức giảm nhiệt sẽ lớn hơn ở phần lớn nhà cửa "vốn có cách nhiệt khá kém" ở Úc - theo bà Neto. Thêm vào đó, lớp phủ này còn giúp giảm hiệu ứng đảo nhiệt đô thị, nơi các bề mặt cứng hấp thụ nhiều nhiệt hơn bề mặt tự nhiên, khiến trung tâm đô thị nóng hơn nông thôn từ 1 đến 13 độ C.

Nguyên mẫu lớp phủ trong nghiên cứu được làm từ poly - một vật liệu được sử dụng trong ngành xây dựng - nhưng "không thể mở rộng quy mô trong tương lai" do các vấn đề môi trường. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đang thương mại hóa một loại sơn gốc nước có đặc tính tương tự, thích hợp để sử dụng rộng rãi. Bà Neto tiết lộ loại sơn này sẽ có giá tương đương các loại sơn cao cấp tiêu chuẩn.

Tờ The Guardian dẫn lời ông Sebastian Pfautsch, giáo sư về quản lý và quy hoạch đô thị tại Đại học Western Sydney, nhận định các lớp phủ làm mát đã được phát triển khoảng một thập kỷ nhưng chưa được thương mại hóa rộng rãi. Dự đoán điều này sẽ xảy ra trước năm 2030.