Linh hoạt quy định về dạy thêm, học thêm
Đại diện các cơ sở giáo dục cho rằng dù quy định dạy thêm, học thêm có sửa đổi nhưng vẫn chưa giải quyết được những tồn tại ở thực tế
Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) vừa có văn bản gửi một số Sở GD-ĐT lấy ý kiến góp ý dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 29/2024 quy định về dạy thêm, học thêm.
Giao quyền cho giám đốc các Sở GD-ĐT
Theo Bộ GD-ĐT, những nội dung sửa đổi, bổ sung của Thông tư 29 nhằm bảo đảm đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong quản lý về dạy thêm, học thêm, góp phần hướng tới loại bỏ bệnh thành tích trong giáo dục. Dù vậy, nhiều giáo viên (GV), nhà trường còn tâm tư bởi những bất cập từ thực tế chưa được giải quyết.
Theo dự thảo thông tư, dự kiến Bộ GD-ĐT sẽ "cởi trói" một số quy định về dạy thêm, học thêm. Cụ thể, ở Thông tư 29 được Bộ GD-ĐT ban hành trước đó, quy định các trường THCS, THPT chỉ được dạy thêm 3 nhóm học sinh (HS), gồm nhóm chưa đạt, bồi dưỡng HS giỏi, HS cuối cấp tự nguyện ôn thi và phải miễn phí hoàn toàn. Nay sửa đổi, bổ sung thành: Mỗi môn học được tổ chức dạy thêm không quá 2 tiết/tuần. Trừ trường hợp đặc biệt do giám đốc Sở GD-ĐT xem xét, quyết định theo đề nghị của hiệu trưởng.

Nhiều trường THPT ở TP HCM tổ chức ôn tập cho học sinh lớp 12 không thu phí
Lý giải của Bộ GD-ĐT cho biết trong quá trình triển khai, bộ dự kiến cho phép linh hoạt hơn về thời lượng dạy thêm trong nhà trường, thông qua việc giao quyền cho giám đốc Sở GD-ĐT quyết định đối với những trường hợp theo đề nghị của hiệu trưởng nhà trường.
Cụ thể, hiệu trưởng nhà trường căn cứ theo điều kiện thực tiễn của nhà trường (về cơ sở vật chất, đội ngũ nhà giáo, thời gian tổ chức dạy học buổi 2 theo kế hoạch giáo dục của nhà trường, ngân sách được cấp...) để cân nhắc tính cần thiết, phù hợp, bổ sung thêm thời lượng dạy thêm, học thêm cho một số đối tượng HS của nhà trường để đề xuất giám đốc Sở GD-ĐT xem xét quyết định vì lợi ích của HS. Việc sửa đổi, bổ sung này vẫn bảo đảm nguyên tắc cốt lõi của Thông tư 29 về quản lý dạy thêm, học thêm trong nhà trường là không thu tiền của HS, không làm tăng thêm áp lực học tập và không hạn chế quyền được học tập. Tăng cường nâng cao chất lượng giờ học chính khóa, dành thời gian, không gian cho HS được trải nghiệm, thực hành, rèn luyện thông qua các hoạt động giáo dục theo nhu cầu cá nhân để phát triển toàn diện.
Theo dự kiến sửa đổi, bổ sung Thông tư 29, GV đang dạy học tại các nhà trường khi tham gia dạy thêm ngoài nhà trường phải báo cáo thường xuyên. Cụ thể bổ sung quy định về việc cập nhật thường xuyên tại nơi cơ sở dạy thêm để tăng hiệu quả sự giám sát kịp thời của xã hội. GV đang dạy học tại các nhà trường khi tham gia dạy thêm ngoài nhà trường phải báo cáo thường xuyên, đó là phải báo cáo trước khi bắt đầu và cập nhật báo cáo khi có thay đổi của một trong những nội dung báo cáo. Quy định này nhằm tăng cường trách nhiệm quản lý của hiệu trưởng.
Đặc biệt, dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung trách nhiệm của UBND cấp xã (chuyển trách nhiệm của UBND cấp huyện trước đây cho UBND cấp xã) và cấp tỉnh để phù hợp với thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp. Theo Bộ GD-ĐT, việc sửa đổi, bổ sung thông tư vì lợi ích của HS, phù hợp với Luật Nhà giáo khi nghiêm cấm GV "ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức", giữ gìn hình ảnh và sự tôn nghiêm của nhà giáo theo quy định của Luật Giáo dục 2019 về các hành vi nghiêm cấm trong cơ sở giáo dục. Đồng thời bảo đảm lợi ích hợp pháp và công bằng giữa các GV giảng dạy các bộ môn khác nhau trong nhà trường; giúp HS loại bỏ khuynh hướng coi trọng một số môn học, hướng tới loại bỏ bệnh thành tích trong giáo dục.
Tiếng nói người trong cuộc
Dù có nhiều quy định về dạy thêm, học thêm dự kiến được sửa đổi, "cởi trói", song lãnh đạo nhiều cơ sở giáo dục và GV còn nhiều tâm tư, nhận định những sửa đổi trên vẫn chưa giải quyết được những tồn tại của hoạt động vốn nhiều tranh luận này.
GV một trường THPT tại phường Xóm Chiếu (TP HCM) cho biết Bộ GD-ĐT lý giải những sửa đổi, bổ sung Thông tư 29 nhằm bảo đảm lợi ích hợp pháp và công bằng giữa các GV giảng dạy các bộ môn khác nhau trong nhà trường; giúp HS loại bỏ khuynh hướng coi trọng một số môn học. "Điều này chỉ hợp lý trong trường hợp hoạt động dạy thêm trên được thu phí" - GV này khẳng định. Theo GV này, trong thực tế chỉ rất ít HS học thêm trong trường vì HS xác định học để thi và vì thế sẽ ra ngoài học để bảo đảm theo nhu cầu, GV các môn mà HS học thêm nhiều cũng sẽ không mặn mà nếu dạy miễn phí ở trường. Vì vậy việc quy định số tiết là không cần thiết.
Ông Lâm Vũ Công Chính, GV Trường THPT Nguyễn Du (phường Hòa Hưng, TP HCM), bày tỏ quy định việc báo cáo chi tiết về dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường và cập nhật báo cáo thường xuyên trong thực tế sẽ khó thực hiện. Chẳng hạn, GV báo cáo có 10 HS học thêm, sau tăng mỗi ngày vài em cũng phải báo cáo. Chức năng của nhà trường là quản lý chuyên môn, nên quy định rườm rà sẽ nảy sinh tình trạng làm khó nhau.
Ông Huỳnh Thanh Phú, Hiệu trưởng Trường THPT Bùi Thị Xuân (phường Bến Thành, TP HCM), cho biết nhiều quy định ở Thông tư 29 có sự ràng buộc, bất cập, thiếu thực tiễn nên kết quả là HS phải chạy ra ngoài học thêm. Song, những quy định này lại chưa được sửa đổi.
Nhà trường khó đáp ứng
Theo ông Huỳnh Thanh Phú, gần đây nhất là kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 có đề thi rất khó, HS nếu không học thêm thì không thể thi được. Trong khi đó, dù Bộ GD-ĐT có cho phép số tiết dạy thêm nhưng nếu không linh động những quy định khác thì nhà trường rất khó đáp ứng. Dẫn chứng, ông Phú nêu thực tế Bộ GD-ĐT quy định dạy thêm trong nhà trường phải hoàn toàn miễn phí. Vì không được thu phí, nhiều nhà trường hiện nay quy đổi những tiết dạy thêm trên để quy ra tiết phụ trội cho thầy, cô. Nhưng thực tế, trường không đủ GV để thực hiện, cũng không có nguồn kinh phí để trả hết các tiết phụ trội đó. Bởi lẽ, không chỉ lớp 12 mà lớp 10, 11 cũng cần ôn tập, cần đội ngũ GV nên lực lượng rõ ràng thiếu hụt.