Loại cây vốn mọc hoang dại lại giúp nhiều người ở Cà Mau vươn lên làm giàu
(NLĐO) – Từ loài mọc hoang, cây bồn bồn không chỉ giúp nhiều hộ dân ở Cà Mau có nguồn thu nhập ổn định mà còn vươn lên làm giàu
Cây bồn bồn đều đặn mang về nguồn thu nhập hàng trăm ngàn đồng/ngày cho nhiều hộ dân ở Cà Mau và phần lá của loài cây này còn được tạo thành những sản phẩm thủ công mỹ nghệ với phong cách hiện đại theo hướng thân thiện với môi trường, toát lên vẻ đẹp thanh lịch của người phụ nữ Việt Nam.
Không dừng lại ở đó, các món ăn được chế biến từ loài đặc sản trên còn chinh phục nhiều thực khách khó tính khi đến với vùng địa đầu cực Nam của Tổ quốc.
Cây mọc hoang dại vươn mình thành đặc sản
Chạy dọc theo tuyến Quốc lộ 1 đoạn qua địa bàn xã Hưng Mỹ, tỉnh Cà Mau, chúng ta dễ dàng bắt gặp hình ảnh người dân dựng các căn chòi bằng cây lá địa phương ở hai bên đường để bán bồn bồn và các loài cá đồng cho người tiêu dùng cũng như du khách tham quan.
Dưới tiết trời se lạnh của những ngày cuối năm, khi bình minh chưa ló dạng thì ông Nguyễn Văn Quận (63 tuổi; ngụ xã Hưng Mỹ) đã thức dậy nấu nước để pha bình trà rồi chuẩn bị cho công việc của ngày mới là đi nhổ bồn bồn. Sở dĩ, người dân phải đi nhổ bồn bồn từ rất sớm là để kịp giao cho các tiểu thương bán phiên chợ sáng.

Người dân trầm mình dưới nước trong thời gian dài để thu hoạch bồn bồn
Uống vội ly trà nóng, ông Quận cho biết bồn bồn trước đây là loài cây mọc hoang với sức sống mãnh liệt và có thời gian người dân từng ra sức tận diệt.
Tuy nhiên, những năm gần đây bồn bồn đã trở thành loài cây đặc sản được nhiều tiểu thương ở các chợ cùng quán ăn và nhà hàng tại nhiều phương trong cả nước đặt mua với số lượng lớn. Vậy nên, loài cây mọc hoang dại ngày nào giờ đã trở thành nguồn thu nhập chính và ổn định cho nhiều hộ dân.
"Tôi và nhiều bà con ở đây bán bồn tươi với giá 25.000 đồng/kg còn dưa bồn bồn thì 60.000 đồng/kg. Trung bình mỗi ngày, gia đình tôi thu về trên dưới 500.000 đồng từ việc bồn bồn" – ông Quận cười nói.
Tương tự, ông Trần Văn Lạc (37 tuổi; ngụ xã Hưng Mỹ) thừa nhận khi còn trẻ ông vốn là một người có tính "ham chơi". Khi lập gia đình, người đàn ông này được cha mẹ cho 5 công đất để làm vuông. Từ ngày có vợ "kèm cặp", ông Lạc trở nên chí thú làm ăn và được cha mẹ giao toàn bộ phần đất hương quả của gia đình để phát triển kinh tế.


Ông Trần Văn Lạc thu về hàng trăm triệu đồng/năm từ mô hình trồng bồn bồn kết hợp với nuôi cá đồng
Sau khi bàn bạc với cha mẹ, năm 2016, vợ chồng ông Lạc quyết định đầu tư hơn 200 triệu đồng thuê cơ giới gia cố bờ giữ ngọt để trồng bồn bồn và kết hợp nuôi các loại cá đồng, như: cá rô, cá lóc, cá thát lát…
"Với hơn 2ha đất, trung bình mỗi ngày tôi bán ra thị trường trên, dưới 100 kg lõi bồn bồn và nhiều loại cá đồng. Trừ hết chi phí, tôi thu về hơn 60 triệu đồng/tháng" – ông Lạc chia sẻ.
Theo lời ông Lạc, trồng bồn bồn không tốn nhiều thời gian chăm sóc do sức sống của loài cây trên rất mãnh liệt. Tuy nhiên, người dân cực ở chỗ là phải trầm mình dưới nước trong thời gian dài để nhổ bồn bồn.
"Sau khi thu hoạch, tôi dùng vỏ lãi chở phần gốc bồn bồn vào nhà để các thành viên trong gia đình tách bỏ phần vỏ để lấy lõi non rồi chạy xe máy đi giao cho tiểu thương ở chợ. Công việc này cực và thức khuya dậy sớm nhưng làm lâu rồi cũng quen" – ông Lạc bộc bạch.
Bồn bồn không chỉ có ở xã Hưng Mỹ mà còn được nhiều hộ dân ở xã Khánh An, tỉnh Cà Mau lựa chọn trồng để phát triển kinh tế gia đình. Ông Phạm Hoàng Khương, Phó Chánh Văn phòng UBND xã Khánh An, thông tin địa phương có hơn 150 ha trồng bồn bồn kết hợp với nuôi cá đồng.
"Mô hình trồng bồn bồn không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao mà còn giúp nhiều hộ dân vươn lên thoát nghèo và làm giàu trên quê hương. Thời gian tới, xã sẽ nhân rộng mô hình tại những vùng có điều kiện tự nhiên thuận lợi nhằm giúp người dân nâng cao thu nhập và ổn định cuộc sống" – ông Khương khẳng định.
"Biến" lá bồn bồn thành sản phẩm mỹ nghệ
Câu chuyện về bà Phạm Thị Hồng Nguyên, người phụ nữ tiên phong trong việc tận dụng phế phẩm lá cây bồn bồn để tạo ra những sản phẩm thủ công mỹ nghệ bắt mắt không quá xa lạ với người dân ở Cà Mau.
Năm 2014, sau khi tốt nghiệp ngành ngân hàng, bà Nguyên xin vào làm việc cho một công ty ở tỉnh Cà Mau với mức lương và chế độ đãi ngộ ổn định. Tuy nhiên, với mong muốn khám phá và tìm thử thách mới nên người phụ nữ trên đã quyết định từ bỏ công việc ở quê nhà để lên tỉnh Bình Dương (cũ) lập nghiệp.
"Khi làm việc ở tỉnh Bình Dương (cũ), tôi sống gần khu gia công đồ mỹ nghệ bằng lục bình và may mắn được những người thợ ở đây tận tình chỉ dạy cách làm. Từ đó, tôi nảy ra ý định tận dụng lá bồn bồn để làm sản phẩm thủ công mỹ nghệ bởi ở quê nhà phế phẩm nông nghiệp này có rất nhiều và chẳng ai sử dụng" – bà Nguyên nhớ lại.
Trong những lần về quê, bà Nguyên đã mang lá bồn bồn phơi khô lên Bình Dương rồi nghiên cứu cách làm đồ thủ công mỹ nghệ từ loại phế phẩm này.
Do đây là nguyên liệu mới cộng với chưa có nhiều kinh nghiệm nên ban đầu, hàng trăm chiếc túi của bà làm ra phải bỏ đi. Thất bại nhưng không nản, bà Nguyên tiếp tục truy cập các trang mạng, báo, để tìm hiểu về đặc tính của lá bồn bồn và cách làm đồ mỹ nghệ bằng loại cây này.

Những chiếc túi xách được làm từ phế phẩm lá bồn bồn
Khi có được kinh nghiệm thực tiễn sau những lần thất bại, bà Nguyên đã làm thành công các sản phẩm thủ công mỹ nghệ và chinh phục khách hàng theo hướng sản phẩm thân thiện với môi trường.
"Để có chiếc túi xách từ lá bồn bồn đạt chuẩn, sau khi thu hoạch thì tôi lấy phần lá đem phơi cho đến khi chuyển sang màu vàng bắt mắt; độ dẻo, dai đạt chuẩn thì bắt đầu các công đoạn đan túi xách. Khi những chiếc túi xách thô được hoàn thiện, người thợ sẽ cho keo chống thấm, mốc… vào; tiếp đến là công đoạn đóng khóa và dây kéo. Đối với những thợ lành nghề, thời gian hoàn thành một chiếc túi xách khoảng hơn một ngày công" – bà Nguyên tiết lộ bí quyết.
Để tiêu thụ sản phẩm được nhiều hơn, ngoài bán trực tiếp thì người phụ nữ này còn bán hàng trên các nền tảng mạng xã hội. Các sản phẩm có kiểu dáng, mẫu mã đẹp cộng với việc góp phần bảo vệ môi trường nhưng giá bán chỉ dao động từ vài chục đến vài trăm ngàn đồng/sản phẩm (tùy loại) nên được giới trẻ rất ưa chuộng và ủng hộ.
Chị Nguyễn Kiều Nhung (ngụ TP Cần Thơ) chia sẻ: "Mẫu mã các sản phẩm túi xách thân thiện với môi trường của bà Nguyên có xu hướng cách tân, phong cách sành điệu và hiện đại qua đó toát lên vẻ đẹp thanh lịch của người phụ nữ Việt Nam. Sản phẩm đã được phủ keo nên người dùng không sợ ẩm móc, nếu dùng kỹ có thể sử dụng được rất lâu; khi túi hư bỏ ngoài tự nhiên sẽ thành phân hữu cơ. Đây là những lý do để tôi chọn sản phẩm này".
Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường, bà Nguyên đã hướng dẫn cách làm các sản phẩm thủ công mỹ nghệ từ lá bồn bồn cho nhiều phụ nữ nhàn rỗi tại địa phương.
Nghề làm sản phẩm thủ công mỹ nghệ từ phế phẩm nông nghiệp lá bồn bồn không chỉ mang lại khoản tiền khá cho bà Nguyên mà còn giúp tạo việc làm và mang đến nguồn thu nhập ổn định cho nhiều phụ nữ nông nhàn.
Cây bồn bồn hay còn gọi là cỏ nến, phân bổ nhiều tại một số địa phương ở miền Tây, như: Cà Mau, TP Cần Thơ… Đây được xem là một loại rau sạch có thể xào với tôm, cua, nhúng lẩu hoặc làm dưa ăn kèm với cá hoặc thịt kho. Tuy đây chỉ là những món ăn dân dã nhưng đã chinh phục nhiều thực khách khó tính khi đến với Cà Mau.