Ngóng ngày được cấp phép nhập khẩu vàng

Yếu tố quan trọng có thể giúp giá vàng trong nước "hạ nhiệt" là việc bổ sung nguồn cung từ vàng nhập khẩu

Ngày 22-12, thị trường vàng lại thiết lập một kỷ lục mới khi giá vàng miếng SJC chạm mốc 157,5 triệu đồng/lượng bán ra và 155,5 triệu đồng/lượng mua vào, tăng gần 1 triệu đồng so với phiên trước. Vàng nhẫn 99,99% cũng neo ở vùng đỉnh lịch sử 154,1 triệu đồng/lượng bán ra.

Thêm yếu tố tác động

Đà tăng phi mã này cộng hưởng từ việc giá vàng thế giới tăng một mạch hơn 80 USD lên 4.420 USD/ounce, trước khi hạ nhiệt về mức 4.410 USD/ounce lúc 19 giờ ngày 22-12 giờ Việt Nam. Tính từ đầu năm, giá vàng thế giới tăng 68%, trong khi vàng miếng SJC tăng tới 85%, khiến giá trong nước đắt hơn thế giới từ 15-17 triệu đồng/lượng. Việc liên tục phá vỡ các đỉnh cũ để thiết lập mặt bằng giá mới chỉ trong thời gian ngắn đã gây bất ngờ lớn cho cả giới chuyên gia và nhà đầu tư.

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, ông Huỳnh Trung Khánh - Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam (VGTA), kiêm cố vấn cấp cao của Hội đồng Vàng thế giới tại Singapore và Việt Nam - cho biết ông khá bất ngờ khi giá vàng thế giới tiếp tục lập đỉnh mới.

Theo ông Khánh, những yếu tố thường được xem là động lực chính cho đà tăng của vàng như căng thẳng địa chính trị, chính sách lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), hay nhu cầu mua vào của các quỹ đầu tư và ngân hàng (NH) trung ương đã phần nào phản ánh vào mặt bằng giá trong thời gian qua. Tuy nhiên, thị trường vẫn chứng kiến một nhịp tăng mạnh vượt kỳ vọng. 

"Một số dự báo của các tổ chức tài chính quốc tế lớn như Goldman Sachs hay JP Morgan cho rằng giá vàng có thể lên tới 4.900 - 5.000 USD/ounce trong năm tới. Những dự báo này đã kích hoạt tâm lý đầu cơ giá lên, khiến nhà đầu tư tăng mua với kỳ vọng giá còn tiếp tục đi lên. Dù vậy, ở chiều ngược lại, rủi ro "bong bóng" cũng cần được lưu ý khi giá vàng đã tăng rất mạnh trong thời gian ngắn" - ông Huỳnh Trung Khánh nhận định.

Cùng quan điểm, chuyên gia tài chính Phan Dũng Khánh phân tích trong khoảng 2 năm trở lại đây, giá vàng tăng mạnh chủ yếu do hàng loạt yếu tố bất ổn toàn cầu. Bên cạnh đó, xu hướng mua ròng vàng của NH trung ương nhiều quốc gia cũng tạo lực đỡ quan trọng cho giá.

Theo số liệu của Hội đồng Vàng thế giới (WGC), lượng vàng mua vào của các NH trung ương thời gian gần đây cao hơn đáng kể so với giai đoạn trước, cho thấy vàng tiếp tục được xem là tài sản chiến lược trong bối cảnh kinh tế và tài chính toàn cầu nhiều biến động.

Đáng chú ý, vài tháng gần đây xuất hiện thêm một yếu tố mới tác động tới thị trường vàng. Đó là nhu cầu mua vàng từ các tổ chức hoạt động trong lĩnh vực tiền điện tử và tài sản số. "Trước đây, các doanh nghiệp này gần như chỉ tập trung vào blockchain, tiền số và nền tảng công nghệ, không mấy liên quan đến vàng. Tuy nhiên, thời gian gần đây, họ bất ngờ trở thành những bên mua vàng với quy mô rất lớn. Nếu không so sánh với các NH trung ương, đây có thể xem là nhóm nhà đầu tư tư nhân mua vàng mạnh nhất hiện nay" - ông Khánh phân tích.

Những việc cần làm ngay

Với diễn biến hiện tại, nhiều dự báo cho rằng giá vàng có thể tiếp tục tăng, dù tốc độ tăng trong năm 2026 có thể chậm lại. Diễn biến này tác động trực tiếp đến thị trường vàng trong nước, đặc biệt là giá vàng miếng SJC và vàng nhẫn.

Theo giới chuyên gia, yếu tố quan trọng có thể giúp giá vàng trong nước "hạ nhiệt" là việc bổ sung nguồn cung từ vàng nhập khẩu, qua đó thu hẹp chênh lệch với giá thế giới. Tuy nhiên, đến thời điểm này, theo ghi nhận, vẫn chưa có NH thương mại hay doanh nghiệp vàng nào được cấp phép nhập khẩu vàng dù thời hạn cấp phép theo Nghị định 232/2025 là ngày 15-12 đã qua.

Ông Huỳnh Trung Khánh cho rằng việc một NH thương mại tham gia nhập khẩu vàng để sản xuất vàng miếng và xây dựng thương hiệu riêng không thể thực hiện trong thời gian ngắn. Các NH cần đầu tư bài bản về cơ sở vật chất, nhà máy, nguồn nhân lực và hệ thống quản trị, đây là quá trình đòi hỏi thời gian. 

"Chính phủ đang thúc đẩy NH Nhà nước xây dựng sàn giao dịch vàng và cơ quan quản lý đang triển khai khá khẩn trương. Nếu sàn giao dịch vàng có thể vận hành trong quý I/2026, thị trường sẽ được bổ sung nguồn cung từ nhập khẩu và huy động vàng trong dân. Khi đó, chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới có thể thu hẹp đáng kể so với mức 15 - 20 triệu đồng/lượng như hiện nay. Mức thu hẹp nhiều hay ít còn phụ thuộc vào hạn mức nhập khẩu và chính sách điều hành tỉ giá của NH Nhà nước" - ông Khánh nói.

Các chuyên gia cũng cho rằng khi có sàn giao dịch vàng và nguồn vàng nhập khẩu chính thức, nguồn cung tăng lên sẽ tác động mạnh đến tâm lý thị trường. Người dân có thể không còn nắm giữ vàng với kỳ vọng giá tăng như hiện nay mà sẽ bán ra nhiều hơn, góp phần làm dịu mặt bằng giá.

Theo TS Nguyễn Trí Hiếu, bên cạnh Nghị định 232/2025/NĐ-CP thay đổi cách thức quản lý thị trường vàng, thị trường đang chờ NH Nhà nước ban hành thông tư mới quy định về trạng thái vàng của các tổ chức tín dụng, thay thế Thông tư 38/2012/TT-NHNN. Trong đó có đề xuất nâng trạng thái vàng cuối ngày của các tổ chức tín dụng được phép sản xuất, xuất nhập khẩu vàng miếng và vàng nguyên liệu lên mức 5% vốn tự có. 

"Việc giới hạn trạng thái vàng ở mức 5% vốn tự có, tương đương khoảng 20 tấn vàng, sẽ giúp thị trường có thêm nguồn cung đáng kể, qua đó thu hẹp chênh lệch giá trong nước - thế giới, đồng thời vẫn bảo đảm an toàn cho hệ thống NH. Điều quan trọng là các NH phải báo cáo chính xác, minh bạch trạng thái vàng cuối ngày cho NH Nhà nước, bởi đây là điều kiện tiên quyết để quản lý thị trường vàng hiệu quả" - TS Nguyễn Trí Hiếu nhấn mạnh.

Theo nhiều chuyên gia, với quy mô thị trường hiện nay, chỉ cần bổ sung khoảng 10.000 - 20.000 lượng vàng cũng có thể tạo hiệu ứng kéo giá vàng trong nước giảm và thu hẹp chênh lệch với thế giới, đồng thời không gây áp lực quá lớn lên nguồn ngoại tệ hay tỉ giá USD/VNĐ.