Nhật Bản thay thế chương trình thực tập sinh kỹ thuật từ ngày 1-4-2027

(NLĐO) - Nhật Bản sẽ thay thế chương trình thực tập sinh kỹ thuật từ ngày 1-4-2027 bằng một cơ chế mới

Chính phủ Nhật Bản vừa phê duyệt kế hoạch bãi bỏ chương trình thực tập sinh nước ngoài, vốn gây nhiều tranh cãi suốt 3 thập kỷ qua và sẽ triển khai một cơ chế mới từ năm tài chính 2027. Chương trình mới đặt mục tiêu tăng cường bảo vệ quyền lợi người lao động, mở rộng cơ hội lựa chọn việc làm và siết chặt giám sát để ngăn chặn tình trạng lạm dụng.

Linh hoạt việc làm, mở rộng lưu trú dài hạn

Theo quy định, từ ngày 1-4-2027, lao động nước ngoài sẽ được phép thay đổi nơi làm việc trong cùng ngành nghề nếu đáp ứng một số điều kiện nhất định. Đây được xem là bước ngoặt lớn, bởi cơ chế hiện hành cấm chuyển việc, khiến nhiều lao động buộc phải chấp nhận môi trường khắc nghiệt hoặc phải bỏ dở hợp đồng.

Chương trình mới tập trung vào 17 ngành nghề trọng điểm, đặc biệt là các lĩnh vực đang thiếu hụt nhân lực trầm trọng như xây dựng và nông nghiệp. Sau khi hoàn thành nguyên tắc 3 năm làm việc, lao động còn có thể chuyển tiếp sang diện "kỹ năng đặc định", cho phép cư trú và làm việc trung, dài hạn tại Nhật Bản, thay vì chỉ giới hạn trong thời gian ngắn như trước đây.

Được triển khai từ năm 1993, chương trình thực tập sinh ban đầu được giới thiệu như một sáng kiến hỗ trợ chuyển giao kỹ năng cho các quốc gia đang phát triển. Tuy nhiên, theo thời gian, mô hình này bị biến tướng, trở thành "vỏ bọc" cho việc nhập khẩu lao động giá rẻ trong bối cảnh dân số Nhật Bản trong độ tuổi lao động ngày càng suy giảm. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến quyết định xóa bỏ hoàn toàn để thay thế bằng chương trình mới.

Thị trường tiềm năng của lao động Việt Nam

Theo đại diện Văn phòng Nội các Nhật Bản, điều thiết yếu hiện nay là xây dựng hình ảnh Nhật Bản như một điểm đến làm việc hấp dẫn, nhất là khi thế giới đang cạnh tranh gay gắt để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao.

Hiện nay, Nhật Bản là một trong những thị trường trọng điểm tiếp nhận lao động Việt Nam. Theo số liệu của Cục Quản lý Lao động ngoài nước (Dolab) - Bộ Nội Vụ, chỉ trong tháng 8-2025, cả nước có 12.182 lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, trong đó có 3.858 lao động nữ.  

Nhật Bản và Đài Loan (Trung Quốc) tiếp tục là 2 thị trường chiếm tỉ trọng cao, lần lượt tiếp nhận 4.347 và 5.435 lao động, tương đương gần 80% tổng số lao động xuất cảnh trong tháng.

Lũy kế đến hết tháng 8-2025, tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài đạt 97.963 người, bằng 75,3% kế hoạch năm.