Nhiều đề xuất của TP HCM lên Trung ương liên quan công chức cấp xã

(NLĐO)- Trung bình mỗi công chức cấp xã ở TP HCM phụ trách từ 4 - 9 nhóm nhiệm vụ; mỗi phòng chuyên môn xử lý công việc liên quan đến 7 - 8 sở, ngành

UBND TP HCM vừa báo cáo Bộ Nội vụ về thực trạng bố trí cán bộ, công chức tại cấp xã.

Tại báo cáo này, UBND TP HCM đề xuất Bộ Nội vụ xem xét, giải quyết theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền quan tâm có các chỉ đạo, hướng dẫn và có chính sách, giải pháp tháo gỡ những khó khăn về công tác bố trí cán bộ, công chức ở cấp xã cho thành phố.

Trong đó có kiến nghị quy định số lượng phó chủ tịch UBND cấp xã tại các địa phương có quy mô dân số từ 50.000 người trở lên được bố trí không quá 3 Phó Chủ tịch UBND.

Việc này để đảm bảo nhân lực lãnh đạo, phù hợp với tình hình quản lý hành chính nhà nước, quy mô dân số, đặc điểm phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng tại TP HCM và phù hợp mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Kiến nghị này căn cứ vào khoản 4 Điều 39 Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 và tình hình thực tế tại TP HCM.

Mỗi công chức phụ trách từ 4- 9 nhóm nhiệm vụ

Theo UBND TP HCM, công tác bố trí, sắp xếp nhân sự tại 168 UBND phường, xã, đặc khu thời gian qua cơ bản được triển khai kịp thời, bám sát định hướng của Trung ương. Đội ngũ cán bộ từ cấp huyện, thành phố điều động về xã đã phát huy tốt năng lực, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của chính quyền hai cấp.

Tuy nhiên, khung biên chế cấp xã hiện khoảng 32 người, tối đa không quá 50 biên chế/xã và 70 biên chế/phường, đặc khu.

Định mức này chưa bảo đảm số lượng cần thiết đối với những xã, phường tại TP HCM có đặc thù tập trung nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh, tập trung nhiều khu công nghiệp với quy mô dân số đông, tiềm ẩn nhiều vấn đề phức tạp về an ninh, trật tự và những địa phương trọng điểm về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh.

Bên cạnh đó, hiện nay chỉ bố trí 1 trưởng phòng và 1 phó trưởng phòng; riêng Trung tâm Phục vụ hành chính công do phó chủ tịch UBND xã kiêm nhiệm giám đốc, 1 phó giám đốc. Bình quân số lượng biên chế của một phòng chuyên môn cấp xã hiện nay được bố trí từ 5 - 7 công chức.

Với cơ cấu này, trung bình mỗi công chức phải phụ trách từ 4 - 9 nhóm nhiệm vụ, trong mỗi nhóm có nhiều nội dung công việc chi tiết, phức tạp và khối lượng lớn nên các phường, xã đang gặp rất nhiều khó khăn.

Từ đó dẫn đến tình trạng quá tải công việc; khó bảo đảm chất lượng và tiến độ công việc; thiếu hụt nguồn lực dự phòng; khó khăn trong công tác quản lý, điều hành và tham mưu; chất lượng nguồn nhân lực không đồng đều…

Mặt khác, chính sách đãi ngộ, thu nhập cho cán bộ, công chức tuy đã có cải thiện nhưng vẫn còn khoảng cách so với khu vực tư nhân tại đô thị như TP HCM. Dù thành phố đã có chính sách hỗ trợ về chi thu nhập tăng thêm theo Nghị quyết số 98/2023/QH15 nhưng với áp lực công việc rất lớn như hiện nay thì chưa thật sự đủ sức thu hút và giữ chân cán bộ, công chức làm việc tại cấp xã.

Chưa kể, hướng dẫn cụ thể từ bộ, ngành Trung ương về xây dựng vị trí việc làm ở cấp xã vẫn chưa được ban hành; gây ra không ít vướng mắc trong việc sắp xếp, phân công nhiệm vụ và quản lý, sử dụng cán bộ, công chức tại cơ sở.

Kiến nghị tăng số lượng cấp phó phòng chuyên môn

Cùng với kiến nghị trên, UBND TP HCM đề xuất Bộ Nội vụ tiếp tục nghiên cứu, ban hành chính sách ưu tiên, khuyến khích thu hút nhân lực về công tác tại cấp xã.

Đồng thời sớm tham mưu phương án để cấp có thẩm quyền kịp thời giao biên chế công chức, số lượng người làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập (chính thức) cho TP HCM.

TP HCM cũng kiến nghị trên cơ sở đó có sự khảo sát khách quan, khoa học, định lượng về các đặc điểm của từng địa phương như quy mô dân số và diện tích, số lượng thủ tục hồ sơ giải quyết, tốc độ đô thị hóa… để giao biên chế công chức cho khối chính quyền địa phương cấp xã đảm bảo số lượng thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị và chuyên môn được giao.

Cùng với đó, tham mưu Ban Chỉ đạo Trung ương, Bộ Chính trị giao số lượng biên chế công chức tại xã, phường, đặc khu theo hướng giao tổng biên chế công chức cho cấp xã không phân định biên chế khối Đảng, MTTQ và các đoàn thể và biên chế khối Chính quyền.

Trên cơ sở biên chế được giao, HĐND xã, phường, đặc khu quyết định phân bổ số lượng biên chế cụ thể cho từng cơ quan, đơn vị phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.

Song song đó, thành phố kiến nghị tăng số lượng cấp phó của 3 phòng chuyên môn; cho phép chủ tịch UBND xã, phường, đặc khu quyết định số lượng cấp phó của từng phòng chuyên môn cấp xã để tạo sự linh động, chủ động trong công tác chỉ đạo, điều hành của địa phương.

Đối với Trung tâm Phục vụ hành chính công, thành phố kiến nghị giám đốc Trung tâm là 1 công chức chuyên trách (tương đương trưởng phòng) thay vì phó chủ tịch UBND cấp xã kiêm nhiệm như hiện.

Mặt khác, UBND TP HCM đề nghị Bộ Nội vụ báo cáo Chính phủ xem xét, cho TP HCM được tăng số lượng khung biên chế gắn với vị trí việc làm đối với công chức của chính quyền cấp xã.

Trong đó bổ sung từ 5 - 7 biên chế công chức để thực thi nhiệm vụ quản lý nhà nước về trật tự xây dựng, trật tự đô thị, vỉa hè nhằm lập lại trật tự trên các địa bàn xã, phường, đặc khu của thành phố.