Phát hiện hành tinh “không nên tồn tại"
(NLĐO) - Trong hệ sao đôi mang tên nu Octantis, các nhà khoa học đã phát hiện ra một hành tinh quay ngược.
Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi GS Man Hoi Lee từ Đại học Hồng Kông (Trung Quốc) dẫn đầu đã xác nhận sự tồn tại của một hành tinh mới mang tên nu Octantis Ab (viết tắt là nu Oct Ab hoặc v Oct Ab), quay quanh hệ sao đôi nu Octantis.
Hành tinh này được mô tả là cực kỳ bất thường đến nỗi "không nên tồn tại", theo SciTech Daily.
Hệ sao nu Octantis gồm 2 ngôi sao đồng hành với nhau và một hành tinh quay ngược - Ảnh đồ họa: GNU
Hệ thống nu Octantis bao gồm hai ngôi sao liên kết chặt chẽ. Ngôi sao chính, nu Oct A, là một sao siêu khổng lồ với khối lượng gấp khoảng 1,6 lần Mặt Trời. Ngôi sao đồng hành của nó, nu Oct B, có khối lượng bằng khoảng một nửa Mặt Trời.
Hai ngôi sao này cùng nhau hoàn thành một quỹ đạo quanh nhau sau mỗi 1.050 ngày.
Hành tinh kỳ lạ nu Oct Ab có khối lượng khoảng 2 lần Sao Mộc, quay quanh ngôi sao chính nu Oct A với chu kỳ quỹ đạo khoảng 400 ngày.
Phân tích dữ liệu quan sát 18 năm và kết hợp với dữ liệu mới từ máy quang phổ HARPS của Đài quan sát Nam Âu (ESO), nhóm tác giả phát hiện ra hành tinh này quay quanh ngôi sao mẹ theo hướng ngược lại với hướng mà 2 ngôi sao trong hệ sao đôi này quay quanh nhau.
Điều này kỳ lạ đến mức theo các lý thuyết hiện có, dường như hành tinh này không nên tồn tại.
Theo bài công bố nghiên cứu trên tạp chí Nature, phát hiện độc đáo này đã góp phần làm sáng tỏ cách mà sự tiến hóa của một hệ sao đôi có thể ảnh hưởng đến nguồn gốc các hành tinh của chúng.
Quỹ đạo nghịch hành của nu Oct Ab có thể liên quan đến bản chất của ngôi sao nhỏ hơn nu Oct B.
Theo nghiên cứu mới, khối lượng của nu Oct B cho thấy nó có thể là một sao lùn trắng, tức xác của một ngôi sao cỡ trung bình đã hết năng lượng và sụp đổ.
Các tác giả cho rằng cả hệ sao có tuổi đời khoảng 2,9 tỉ năm và nu Oct B ban đầu có khối lượng gấp khoảng 2,4 lần Mặt Trời, sau đó sụp đổ thành sao lùn trắng nhẹ hơn vào khoảng 2 tỉ năm trước.
"Khi nu Oct B tiến hóa thành sao lùn trắng khoảng 2 tỉ năm trước, hành tinh này có thể đã hình thành trong một đĩa vật chất nghịch hành xung quanh nu Oct A được bồi tụ từ khối lượng do nu Oct B phóng ra" - GS Lee cho biết.
Một giả thuyết khác là hành tinh này vốn quay thuận chiều quanh cả 2 ngôi sao trong hệ sao đôi, sau đó đã bị sao nu Oct A mạnh mẽ hơn bắt giữ và làm xáo trộn quỹ đạo, trở thành hành tinh quay ngược.