Phát huy tiềm năng lễ hội

Những ngày cuối năm, nhiều địa phương trên cả nước lại rộn ràng với những lễ hội văn hóa, ẩm thực, âm nhạc...

Mới đây, tối 27-12, "siêu lễ hội" Hozo City Tết Fest 2025, Lễ hội Văn hóa sông nước Cần Thơ 2025 và Festival Hoa - Kiểng Sa Đéc lần thứ 2 đã lần lượt khai mạc tại TP HCM, TP Cần Thơ và tỉnh Đồng Tháp.

Những lễ hội nêu trên đều được kỳ vọng sẽ tạo cú hích cho du lịch địa phương, khu vực cũng như cả nước. Dự kiến năm 2025, ngành du lịch Việt Nam sẽ đón khoảng 22 triệu lượt khách quốc tế và khoảng 140 triệu lượt khách nội địa. Trong đó, những lễ hội ở các địa phương được tổ chức thành công đã góp phần vào việc quảng bá điểm đến, sản phẩm và kích cầu du lịch.

Làm sao phát huy triệt để tiềm năng từ những lễ hội ở các địa phương nhằm phát triển du lịch hiệu quả hơn, nhất là trong bối cảnh ngành công nghiệp văn hóa gắn với du lịch đã tạo sức hút mạnh mẽ với du khách thời gian qua, là vấn đề đang được nhiều cơ quan chức năng đặt ra.

Hiện nay, mối liên kết giữa lễ hội và du lịch vẫn chưa thực sự chặt chẽ. Các ngành công nghiệp văn hóa cũng chưa được khai thác đúng mức để phục vụ du lịch. Phần lớn lễ hội mới dừng lại ở việc tổ chức sự kiện nhằm quảng bá, chưa thực sự trở thành sản phẩm du lịch hoàn chỉnh, có thể khai thác lâu dài.

Nhiều nước trên thế giới đã xây dựng danh sách lễ hội hằng năm kèm theo thời gian tổ chức cụ thể, rồi truyền thông rộng rãi từ rất sớm. Lịch tổ chức lễ hội ấy được xem như "sản phẩm chào bán" với các hãng du lịch lữ hành và du khách. Chẳng hạn, Singapore - điểm đến không có nhiều tài nguyên du lịch hấp dẫn - đã tạo nên những sự kiện, lễ hội tầm cỡ với kế hoạch tổ chức bài bản, lịch trình cụ thể được lên trước cả năm để quảng bá, truyền thông nhằm chủ động thu hút du khách.

Trong khi đó, không ít lễ hội tại Việt Nam đến sát ngày diễn ra mới bắt đầu được truyền thông, một phần do chưa sắp xếp được thời gian tổ chức, nên rất khó thu hút du khách, nhất là khách quốc tế. Nhiều lễ hội được tổ chức với quy mô hoành tráng, hấp dẫn, như Lễ hội Sông nước ở TP HCM, song chỉ diễn ra một lần trong năm - chưa đủ đáp ứng nhu cầu của du khách. Chưa kể, hầu hết các lễ hội đều chưa chuyển hóa thành những chương trình biểu diễn, trải nghiệm có thể phục vụ du khách thường xuyên nên chưa khai thác được triệt để lợi thế, rất khó đưa vào các tour du lịch.

Nhiều lễ hội vẫn chưa chú trọng khai thác du lịch, thiếu sự gắn kết giữa sự kiện và nhu cầu của du khách. Nhiều du khách chỉ đến dự lễ hội, chụp ảnh rồi rời đi, mà không trải nghiệm dịch vụ hay mua sắm sản phẩm vì vừa thiếu vừa kém hấp dẫn.

Việt Nam có tiềm năng và lợi thế rất lớn từ văn hóa, ẩm thực..., nhất là lễ hội, để phát triển du lịch. Nhiều lễ hội hoàn toàn có thể phát triển thành sản phẩm du lịch quy mô lớn nếu biết cách tổ chức và khai thác. Điều quan trọng là chúng ta cần có "nhạc trưởng" để điều phối, xây dựng và phát triển hệ thống lễ hội gắn với du lịch. Trong đó, cần quy hoạch và thống nhất thời gian tổ chức những lễ hội nổi bật ở các địa phương, vùng miền hằng năm, đồng thời quảng bá rộng rãi tới du khách trong và ngoài nước.