Phát triển hạ tầng đồng bộ liên thông

Sân bay Long Thành là dự án trọng điểm quốc gia với mục tiêu giảm tải cho sân bay Tân Sơn Nhất, trở thành trung tâm trung chuyển hàng không lớn nhất ASEAN.

Theo quy hoạch, sân bay Long Thành sẽ đảm nhận 80% hành khách quốc tế và 20% khách quốc nội. Tuy nhiên, điều này phụ thuộc rất nhiều vào khả năng tiếp cận, xu hướng đi lại và lựa chọn của hành khách, tùy theo vị trí địa lý các vùng và sự bố trí các sân bay quốc tế khác của Việt Nam cũng như các nước trong khu vực ASEAN.

Để sân bay Long Thành đạt những kỳ vọng và mục tiêu trên, logistics và hạ tầng kết nối là cực kỳ quan trọng. Việc kết hợp đồng bộ giữa sân bay, các khu đô thị, công nghiệp, logistics, thương mại và dịch vụ bằng hệ thống giao thông hiện đại, nhanh chóng như đường cao tốc, metro, đường sắt và xe buýt tốc hành phải được hoạch định cùng lúc.

Hiện nay, các dự án tàu điện ngầm và đường sắt kết nối TP HCM với sân bay Long Thành được hoạch định gồm các tuyến metro đến Thủ Thiêm, từ đó theo tuyến đường sắt nhẹ hoặc theo đường sắt cao tốc Bắc - Nam rẽ vào sân bay Long Thành. Hiện nay cả 2 tuyến này đều chưa có bản thiết kế hoàn chỉnh.

Về đường bộ, theo quy hoạch, có 5 tuyến đường bộ cao tốc đến sân bay Long Thành. Trong đó, tuyến cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây đoạn 22 km sẽ được mở rộng từ 4 làn lên 8 làn xe, dự kiến triển khai từ tháng 9-2025. Tuyến cao tốc Bến Lức - Long Thành dài 47 km, 4 làn xe đã gần như hoàn thành. Tuyến cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết dài 99 km, kết nối sân bay Long Thành từ hướng Bắc. Tuyến cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu dài 77,8 km, hoàn thành trong năm 2025.

Song song các tuyến cao tốc, 3 tuyến đường bộ đấu nối trực tiếp vào sân bay Long Thành được thực hiện gồm: Tuyến 1 từ cổng phía Tây sân bay kết nối cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, Quốc lộ 51 và khớp nối Tỉnh lộ 25C với 8 làn xe. Tuyến 2 với 4 làn xe, song hành cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, kết nối tuyến 1 với cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây. Tuyến 3 với 8 làn xe kết nối cổng phía Đông sân bay.

Như thế, khi nhà ga T1 của sân bay Long Thành khánh thành vào tháng 12-2025 thì việc mở rộng đoạn cao tốc TP HCM đến sân bay Long Thành lên 8 làn xe cho hành khách từ TP HCM đến và đi sân bay Long Thành bắt buộc phải hoàn thành đồng bộ.

Để hành khách không mất thời gian di chuyển từ TP HCM đến sân bay Long Thành khi tuyến cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây được mở rộng thì phải có hệ thống xe buýt tốc hành dành riêng cho sân bay, bảo đảm đúng thời gian cho khách.

Ngoài xe buýt tốc hành, cần có hệ thống xe buýt mini điện thu gom hành khách trong nội thành TP HCM thông qua các trạm đầu mối.

Trong tương lai gần, cần phát triển hạ tầng đồng bộ liên thông, từ các tuyến cao tốc, đường vành đai đến metro, đường sắt nhẹ, đường sắt cao tốc, để kết nối với TP HCM, các tỉnh miền Tây và miền Đông. Bên cạnh đó, phải hình thành các đô thị vệ tinh cho sân bay Long Thành, giảm áp lực cho TP HCM, thúc đẩy các ngành dịch vụ, logistics, công nghiệp phát triển bền vững.