Khi vệ sĩ lộ mặt “giang hồ”

Thiếu kiến thức pháp luật, có sẵn công cụ hỗ trợ lại được giám sát một số hoạt động, nhiều vệ sĩ thiếu ý thức đã có ảo tưởng về “quyền lực” của mình

Cách đây chưa lâu, dư luận TPHCM xôn xao trước vụ em Nguyễn Hoàng Quốc Tuấn, 6 tuổi, học sinh lớp 1, Trường Tiểu học Dân lập Quốc tế, bị bắt cóc. Kẻ bắt cóc đòi tiền chuộc 100.000 USD. Sau nhiều ngày điều tra, truy đuổi, cơ quan công an đã bắt được thủ phạm. Đó là hai vệ sĩ của Công ty Y. Đây chỉ là vụ việc điển hình trong hàng loạt các vụ tai tiếng của vệ sĩ gây ra.

Vệ sĩ nổi máu “yêng hùng”

Trong chương trình “Siêu mẫu 2004” tổ chức tại nhà thi đấu Phan Đình Phùng, bất chấp sự can ngăn của khán giả, 4 nhân viên bảo vệ đã lao vào hành hung phóng viên ảnh Trần Tiến Dũng của Báo Tuổi Trẻ khi anh đang tác nghiệp. Có sẵn các thiết bị hỗ trợ và số đông, việc các vệ sĩ lạm dụng quyền hạn để tấn công người khác ngày càng phổ biến. Nhiều người còn nhớ, trong khi đi theo bảo vệ ca sĩ P. biểu diễn tại huyện Cần Giờ-

img
... và Danh Thị Ngọc Diện, 2 vệ sĩ Công ty Y - thủ phạm vụ bắt cóc cháu bé Nguyễn Hoàng Quốc Tuấn. Ảnh: VNN

TPHCM, vệ sĩ của cô ca sĩ này đã dùng dao chém vào vai và tay một người hâm mộ làm anh này phải đi cấp cứu chỉ vì những lý do vớ vẩn. Không chỉ đánh trọng thương người dân hay dùng dao chém người, chính những vệ sĩ này còn đâm cả nhau. Đó là trường hợp xảy ra tại siêu thị M., chỉ vì bất đồng ý kiến trong lúc giao nhận ca, một vệ sĩ của Công ty Đ. đã dùng dao đâm trọng thương đồng nghiệp của mình.

Còn tại một doanh nghiệp may ở quận 12-TPHCM, chỉ vì tranh cãi nhau về giấy phép ra cổng, vệ sĩ đã đánh một công nhân gây thương tích. Quá lo ngại cho bản tính “yêng hùng” của những vệ sĩ này, giám đốc doanh nghiệp đã yêu cầu công ty chủ quản của những vệ sĩ trên đưa các “ông thiên lôi” này về lại công ty. Chưa hết, một số vệ sĩ được thuê bảo vệ tài sản cho doanh nghiệp đã quay lại... ăn trộm máy móc, thiết bị của chính người đi thuê. Đó là trường hợp vệ sĩ của Công ty Đ. đã câu kết kẻ gian ăn cắp 20 bộ giàn giáo và máy hàn tại một công trường xây dựng ở tỉnh Đồng Nai.

Ảo tưởng quyền lực

Theo quy định hiện hành, khi làm việc, các vệ sĩ của các công ty không được sử dụng các công cụ hỗ trợ. Thế nhưng nhiều giám đốc công ty cho biết: “Tính chất hoạt động của nghề nghiệp khá nguy hiểm, nhưng ngoài bộ đàm thì chẳng được trang bị gì khác. Làm vệ sĩ khi bị tấn công mà không có công cụ tự bảo vệ mình thì làm sao mà bảo vệ được thân chủ?”. Từ đó, không ít các công ty “xé rào”, trang bị cho nhân viên của mình dùi cui, roi điện... Đáng tiếc, thiếu kiến thức pháp luật, có sẵn công cụ hỗ trợ lại được giám sát một số hoạt động, nhiều vệ sĩ thiếu ý thức đã có ảo tưởng về “quyền lực” của mình. Cái giá phải trả cho ảo tưởng này rất khó lường: nhẹ thì bị đuổi việc, ảnh hưởng đến uy tín công ty, nặng có khi bị truy tố hình sự.

Vụ việc gần đây, hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Đay Sài Gòn tranh chấp nhau quyền quản lý, điều hành, phó chủ tịch hội đồng quản trị thuê vệ sĩ của Công ty Nam Thiên Long đến phong tỏa công ty. Ngay trong đêm, Công ty Nam Thiên Long nhanh chóng đưa vệ sĩ đến chốt giữ, không cho “phe” đối phương ra vào. Đến khi các cơ quan chức năng kiểm tra hợp đồng thuê vệ sĩ thì phát hiện hợp đồng này chỉ là hợp đồng cá nhân không có con dấu của Công ty Đay Sài Gòn. Toàn bộ số vệ sĩ trên phải ra khỏi công ty.

img
Phóng viên Báo Tuổi Trẻ bị hành hung lúc 21 giờ 15 ngày 21-6-2004 tại cuộc thi Siêu mẫu tổ chức tại Nhà Thi đấu Phan Đình Phùng. Ảnh: Vũ Đức Thắng

Nhiều người tranh chấp nhau về tài sản, đất đai cũng thuê vệ sĩ đến để giải quyết. Nếu không hiểu biết vụ việc, công ty nóng vội đưa vệ sĩ đến can thiệp sẽ dễ dẫn đến những hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Ông Phan Nam, Phó Tổng Giám đốc Công ty Dịch vụ Bảo vệ Long Hải, kể: Có lần một gia đình ở Củ Chi đến thuê công ty đuổi một gia đình khác đang cư ngụ bất hợp pháp trên phần đất của mình với giá khoảng 40 triệu đồng. Mặc dù giá cao, nhưng ông Nam đành phải từ chối vì yêu cầu của gia đình ngoài phạm vi được phép hành nghề đối với vệ sĩ.

Chưa có chương trình đào tạo thống nhất

Với hàng chục ngàn lao động đang làm việc, hoạt động vệ sĩ đã được xã hội chấp nhận như một nghề. Thế nhưng, khảo sát tại một số công ty, chúng tôi nhận thấy chưa có một chương trình đào tạo chính thức chung cho nghề này. Mỗi công ty tùy nhận thức, trình độ của người điều hành mà cách thức, thời gian, chương trình đào tạo khác nhau. Có công ty, vì áp lực hợp đồng, nhận nhân viên vào, chưa kịp đào tạo đã “thảy vội” ra hiện trường. Không có nghiệp vụ, nhân viên coi xe làm mất xe máy, báo hại cả người lao động và công ty phải hùn tiền bồi thường.

Thiếu tướng Phan Văn Xoàn, Tổng Giám đốc Công ty Long Hải, đã từng đề nghị thành lập hiệp hội nghề vệ sĩ, trên cơ sở đó đề ra quy chế chung cho hoạt động này. Theo ông Xoàn, khi có quy chế chung sẽ làm cho hoạt động cạnh tranh giữa các doanh nghiệp cùng ngành nghề lành mạnh hơn và tránh được trường hợp vì cạnh tranh mà nhận các hợp đồng trái luật, trái đạo lý.

Giám đốc một công ty chuyên ngành dịch vụ bảo vệ – vệ sĩ cho rằng, hoạt động này chủ yếu liên quan đến con người, vì vậy phải kịp thời nắm bắt diễn biến tâm lý của người lao động. Có khi tuyển dụng vào thì họ tốt, nhưng trong quá trình làm việc, khi thấy một món đồ dễ lấy hay thấy chủ nhiều tiền dễ phát sinh lòng tham. Việc vệ sĩ ăn cắp đồ của chủ hay đánh người, tống tiền giống như tai nạn nghề nghiệp. Nhưng không phải vì thế mà buông lỏng công tác giáo dục tư tưởng, quản lý nhân viên.