Những “bản án” lơ lửng

Khát khao, ao ước làm mẹ, song khi đứa trẻ khỏe mạnh chào đời, nhiều phụ nữ không còn được thấy mặt con. Được con nhưng người mẹ cũng phải chịu nhiều mất mát, nhất là tâm trạng sống trong ác mộng vì lo lắng không biết con có nhiễm bệnh hay không...

Mới 2 tháng tuổi nhưng bé V. (ngụ tại huyện Bình Chánh - TPHCM) có đến hơn 30 ngày nằm viện vì sốt cao, chỉ có bà nội và mợ chăm sóc. Hỏi đến cha mẹ bé, bà nội V. buồn bã: “Mẹ cháu nhiễm HIV, chuyển sang bệnh lao khi đang mang thai, sinh con ra thì kiệt sức phải chuyển sang Bệnh viện Bệnh nhiệt đới điều trị. Cha V. lo cho vợ nên tôi và mợ V. phải trông nom cháu”.

img

Bà D. đang chăm sóc cháu T. (mẹ đã mất vì AIDS) tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 – TPHCM


Thắc thỏm chờ đợi


Bà nội V. cho biết mẹ cháu có uống thuốc điều trị trong chương trình Phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con khi mang thai nên gia đình rất hy vọng sẽ nhận được tin tốt lành từ kết quả xét nghiệm máu của V. từ Viện Pasteur TPHCM. Dẫu vậy, bà cũng không giấu được sự lo lắng: “Cầu mong cháu không bị gì, cha mẹ nó mê con lắm. Mẹ cháu yếu quá rồi, không biết có qua khỏi đợt này không. V. mà có bệnh nữa chắc cha nó chịu không nổi...”- bà nội V. nghẹn ngào.


Không chỉ lo lắng, thời gian chờ kết quả xét nghiệm đối với chị H. (ngụ huyện Bình Chánh) thật sự là cơn ác mộng. Chị tâm sự: “Bên nhà chồng vẫn chưa biết chuyện nên ai cũng ép em phải bồi bổ để có sức chăm sóc con. Kết quả xét nghiệm máu của con như "bản án" treo lơ lửng trên đầu, em còn tâm trí đâu mà bồi bổ? Ngày nào em cũng nguyện cầu cho con vô sự, bệnh tình gì một mình em xin gánh chịu thôi!”. Đôi mắt thâm quầng, mệt mỏi, nỗi lo đứa con không may mắc bệnh sẽ bị gia đình chồng hắt hủi khiến H. ngày càng suy sụp sức khỏe và tinh thần.

Tâm sự của H. cũng nói lên tâm trạng chung của nhiều bà mẹ có HIV sinh con trong thời gian chờ “tuyên án”. Phải qua 3 lần xét nghiệm (vào lúc 2 tháng, 6 tháng và 18 tháng tuổi) mới có kết luận cuối cùng về tình trạng sức khỏe của đứa trẻ. Có lẽ, khi bồng đứa con bằng xương bằng thịt trên tay, người mẹ mới có thể cảm nhận hết những đe dọa mà trước kia họ chưa lường được.


Mẹ mất, cha bỏ rơi


Ầu ơ! Mồ côi cha ăn cơm với cá, mồ côi má lót lá mà nằm... Lời ru não nề của bà D., quê Bến Tre, khiến mọi người trong Phòng Chăm sóc trẻ nhiễm Bệnh viện Nhi Đồng 1- TPHCM không khỏi mủi lòng. Kể về hoàn cảnh của đứa cháu bất hạnh tên T. chỉ mới 1,5 tháng tuổi, bà lão cứ nói được vài lời lại nghẹn giọng, nước mắt lưng tròng. Mẹ T. mất ngay sau khi sinh non con 3 tuần, bà ngoại T. bỏ cháu lại bệnh viện, người cha vô tâm cũng không nhận con. Bà D., cô của cha T., vì xót giọt máu của dòng họ nên lặn lội lên Bệnh viện Hùng Vương – TPHCM nhận cháu về. Được vài ngày thì T. phát sốt, nhân viên y tế xã khuyên bà đưa bé lên Bệnh viện Nhi Đồng 1 để được chăm sóc, điều trị đúng cách.


Bà D. kể: “Hai gia đình không đồng ý cho cha mẹ T. lấy nhau nên tụi nó muốn có con để ép hai bên thừa nhận, kiểu “gạo đã thành cơm”. Song, đứa đầu tiên bị hư khi thai mới được mấy tháng; đứa này sinh non tháng, vừa lọt lòng đã mồ côi mẹ. Ít bữa nữa có kết quả xét nghiệm, chỉ sợ T. có HIV, chắc mấy đứa con tôi không cho nuôi cháu nữa đâu”.


Đắng cay, tủi hổ


Trải qua 2 lần xét nghiệm đầu, con của chị T. (ngụ quận 1 - TPHCM) đều âm tính nên chị khá vững dạ. “Nghe nói 2 lần âm thì lần thứ ba cũng âm, tôi mừng lắm!” – T. ngời ngời hy vọng.


Không giấu được hạnh phúc từ khi có con, song cuộc sống của gia đình chị T. đã gặp không ít khó khăn. T. chỉ trông chừng và chơi đùa với “cô công chúa”, còn những chuyện như vệ sinh hay ăn uống của bé đều nhờ người nhà đảm đương để tránh xây xát khiến lây nhiễm có thể xảy ra. “Tôi rất buồn vì mình không thể lo cho con từng ly từng tí như bổn phận của một người mẹ. Song, thiệt thòi lớn nhất là cháu không được bú sữa mẹ” - chị T. bộc bạch. 

Gặp L. trong căn phòng trọ chật chội, tôi không khỏi ngạc nhiên khi nghe chị nói có ngôi nhà khá khang trang ở quận 8 - TPHCM. Chị rầu rĩ: “Con tôi nay 3 tuổi, không có bệnh nhưng hàng xóm xì xầm, nói cháu là “con  si-đa”, không cho chơi chung với con em họ. Sợ con biết chuyện tủi thân nên vợ chồng tôi quyết định chuyển sang đây thuê nhà ở tạm”.


Tương tự, mới 10 tuổi nhưng mất đến 9 năm  T. phải sống với hàng xóm, dù cùng khu phố với ông bà ngoại ở quận 8. Ông B., người cưu mang T., cho biết cha cháu mất vì AIDS khi T. chưa chào đời. Khi T. tròn một tuổi thì mẹ mất trong trại cai nghiện. Ông B. là hàng xóm nhưng thương đứa bé kháu khỉnh bất hạnh nên nhận T. làm cháu nuôi. “Nhiều lần tôi dẫn T. về ngoại nhưng bên ấy lại không nhận cháu. Tôi cũng đã đưa T. đi xét nghiệm máu, kết quả âm tính, cháu hoàn toàn khỏe mạnh. Tôi đem kết quả đến nhưng nhà ngoại T. vẫn kiên quyết không nhận vì họ sợ cháu mắc bệnh giống mẹ” - ông B. lắc đầu ngán ngẩm.

Nên cân nhắc kỹ


Theo PGS - TS Vũ Thị Nhung, bác sĩ phụ trách chương trình Phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con Bệnh viện Hùng Vương, các bà mẹ có HIV nên cân nhắc thật kỹ về điều kiện của mình xem có nên giữ lại đứa con hay không. Bởi dù đã được uống thuốc dự phòng, vẫn còn 5%-10% trẻ nhiễm từ mẹ. Số trẻ này có sức đề kháng rất yếu, thọ trung bình chỉ 5-6 tuổi. Các cháu cũng rất dễ mắc các bệnh cơ hội nên sẽ là gánh nặng của gia đình và xã hội. Ngoài ra, có trường hợp trẻ không mắc bệnh nhưng có thể sẽ phải mồ côi, không được nuôi dạy đến nơi đến chốn vì cha mẹ chết trước khi chúng trưởng thành.


Kỳ tới: Mất cả cuộc đời