Rèn tính kỷ luật để con vững vàng vào đời
(NLĐO)- Tính kỷ luật như thói quen đúng giờ, sự tự giác, kiên trì là "chìa khóa" để trẻ mở ra cánh cửa thành công
Câu chuyện của gia đình chị Thu Hằng (phường Bàn Cờ, TP HCM) là ví dụ điển hình về việc dạy con tính kỷ luật. Trước đây, cậu con trai lớp 5 thường xuyên đi học muộn vì ngủ nướng, ăn sáng chậm. Chị Hằng đã thay đổi cách nhắc nhở: thay vì quát mắng, chị cho con tự chuẩn bị đồng hồ báo thức, tự sắp xếp quần áo và sách vở từ tối hôm trước. Sau vài tháng, việc dậy sớm và đến trường đúng giờ đã trở thành thói quen tự nhiên.
Tính kỷ luật bắt đầu từ những việc nhỏ
Với gia đình anh Quốc Huy (phường Diên Hồng, TP HCM) việc áp dụng "bảng nhiệm vụ" cho con được áp dụng từ khi con chuẩn bị vào lớp 1. Mỗi nhiệm vụ như: làm bài tập, đọc sách 20 phút, dọn bàn học, xếp quần áo, gấp chăn, cho mèo ăn… đều có hình minh họa sinh động. Con tự đánh dấu khi hoàn thành và nếu đạt đủ số nhiệm vụ trong tuần sẽ được thưởng một buổi đi công viên, sở thú... Nhờ vậy, các con dần hình thành thói quen chủ động mà không chờ người lớn nhắc.
Năm 6 tuổi, bé Minh Quân được ba mẹ cho học đàn piano. Việc ngồi lâu, đúng tư thế trước đàn, tập đi tập lại một đoạn nhạc khiến Quân mất hứng thú, luôn xao nhãng. Chưa kể, các ngón tay chưa đủ linh hoạt và độc lập để chơi nhiều nốt chính xác, đặc biệt là khi cần bấm hợp âm hoặc chuyển vị trí nhanh. Ngoài ra, sự phối hợp giữa hai tay (tay trái và tay phải chơi nhịp khác nhau) cũng là thử thách lớn...
Minh họa AI: VY THƯ
"Chúng tôi đã động viên con bằng cách chia bài học thành từng đoạn ngắn, chỉ yêu cầu luyện 15 phút mỗi ngày. Khi con chơi trôi chảy một bản nhạc đơn giản, cả nhà cùng chúc mừng. Dần dần, từ 15 phút, Quân chủ động luyện tập thêm và giờ ở tuổi 12, Quân đã đủ tự tin tham gia biểu diễn ở trường"- chị Thanh Lan (phường Tân Hưng, TP HCM) kể.
Cũng theo chị Thanh Lan, học đàn piano là hành trình rèn luyện tính kiên nhẫn. Ở tuổi còn nhỏ, con khó tránh khỏi sự nôn nóng muốn thấy kết quả ngay. Thế nhưng, mỗi bản nhạc đều cần thời gian để luyện từng nốt, chỉnh từng tiết tấu, lặp đi lặp lại hàng chục, thậm chí hàng trăm lần. Trong quá trình đó, con học được rằng muốn chơi hay phải kiên trì, không bỏ cuộc khi gặp sai sót. Dần dần, sự kiên nhẫn ấy trở thành thói quen, không chỉ giúp con tiến bộ trong âm nhạc, đạt được thành tích học tập tốt, mà còn giúp con hình thành bản lĩnh vững vàng trước những thách thức trong cuộc sống.
Cha mẹ phải làm gương
Theo chuyên gia tâm lý Trần Hiền Mai, trẻ em học nhiều nhất từ những gì chúng nhìn thấy. Cha mẹ đúng giờ, tự giác trong công việc, kiên trì theo đuổi mục tiêu sẽ là "bài học trực quan" hiệu quả nhất cho con. Nếu người lớn thường xuyên trễ hẹn, bỏ ngang công việc, hoặc làm việc chỉ khi bị thúc giục, thì khó có thể yêu cầu trẻ làm khác.
Bên cạnh đó, việc cùng con xây dựng những quy định về giờ giấc, trách nhiệm và thái độ cũng rất quan trọng. Quy định cần rõ ràng, dễ hiểu và áp dụng cho tất cả mọi người trong nhà. Khi trẻ thấy người lớn cũng tuân thủ, sự công bằng sẽ củng cố niềm tin và ý thức của trẻ.
Còn theo chuyên gia tâm lý Ngô Minh Thy, tự giác không thể "ép" mà có được, cần nuôi dưỡng qua việc trao quyền và khuyến khích. Khi trẻ cảm thấy mình là người chịu trách nhiệm cho hành động, sự tự giác sẽ nảy mầm và phát triển. Về việc dạy trẻ biết và thực hiện việc đúng giờ, bà Ngô Minh Thy cho rằng đó không chỉ là chuyện tuân thủ quy định, mà còn thể hiện sự tôn trọng bản thân, người khác và công việc. Trẻ biết đúng giờ sẽ dễ dàng hòa nhập vào môi trường học tập, làm việc sau này, tránh được ấn tượng xấu và những cơ hội bị bỏ lỡ chỉ vì… đến muộn.
"Giáo dục con tính kỷ luật cần bắt đầu từ việc nhỏ, như: dậy đúng giờ, gấp chăn, đánh răng, chuẩn bị quần áo, duy trì lịch sinh hoạt cố định (giờ ngủ, giờ học, giờ chơi rõ ràng), chia nhỏ mục tiêu… Những việc đơn giản sẽ tạo nền tảng để hình thành kỷ luật lớn hơn. Đặc biệt, cần khen ngợi cụ thể. Ví dụ thay vì chỉ nói "Con giỏi quá", hãy nói "Mẹ rất vui vì hôm nay con tự chuẩn bị bài tập mà không cần nhắc". Kỷ luật không thể có trong một ngày. Sự kiên nhẫn của cha mẹsẽ giúp con duy trì thói quen"- bà Ngô Minh Thy nhấn mạnh.