Rượu Hòa Long thơm cay nồng nàn

(NLĐO) - Quá trình sản xuất rượu Hòa Long khá công phu và đòi hỏi sự tỉ mỉ

Nghề nấu rượu Hòa Long (xã Hòa Long, TP Bà Rịa, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây, nay thuộc phường Tam Long, TP HCM) ra đời từ những năm 1990. Không chỉ nấu rượu cung cấp cho khách hàng ưa chuộng, dần dà, nghề này còn là sản phẩm du lịch thu hút đông đảo khách nước ngoài đến tham quan, trải nghiệm.

Nghề truyền thống thu hút khách nước ngoài

Chủ nhật, lò rượu của ông La Văn Thọ (chủ cơ sở lò rượu Hai Thọ, ấp Đông, phường Tam Long, TP HCM) vẫn đỏ lửa bởi hôm nay có đoàn khách nước ngoài đến tham quan đã đặt trước theo tour.

Trong lúc chờ đoàn khách, ông Hai Thọ kể, gia đình ông làm nghề nấu rượu đã 29 năm. Năm 2016, nghề nấu rượu Hòa Long được UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây công nhận nghề truyền thống, ông đã mở cửa cho khách du lịch vào tham quan không thu phí. Ngay trong năm đó, HTX Hòa Thành phối hợp với Viện Công nghệ sinh học và thực phẩm, Công ty TNHH Tư vấn kinh doanh và Sở hữu trí tuệ Aliat Legal xây dựng quy chế quản lý và sử dụng nhãn hiệu tập thể "Rượu Hòa Long".

Tầm gần trưa, 4 đoàn khách lần lượt đến. Chúng tôi cùng khách nước ngoài tận mắt trải nghiệm từng công đoạn từ ngâm gạo, nấu cơm, hông cơm nguội, trộn men, ủ men, chưng cất rượu và nếm từng giọt rượu thơm nồng khi mới ra lò.

Tấm tắc khen, nhiều du khách thích thú chọn mua rượu truyền thống mang theo về làm quà. Bà Lena Stese Torre - du khách đến từ Mỹ nhận xét: "Hương vị rất thơm, cay nồng, tôi rất thích nó". Bên cạnh đó, du khách chia sẻ trải nghiệm đặc biệt với khung cảnh làng quê thanh bình, con người Việt Nam mộc mạc gắn bó với nghề thủ công khác biệt hẳn với quy trình công nghiệp.

Theo ông Hai Thọ, từ 5 giờ sáng lò đã đỏ lửa rồi nấu liên tục, đạt sản lượng 100 lít thì tắt bếp. Lò rượu nấu từ thứ hai đến thứ bảy nhưng trường hợp có tour đặt lịch trước vào chủ nhật, lò rượu vẫn đỏ lửa.

Công thức đặc biệt

Trước đây, ông chủ yếu nấu để bán và tận dụng hèm rượu để chăn nuôi. Sau này, được Sở Công Thương hướng dẫn và bản thân ông Thọ cũng học các lớp vệ sinh an toàn thực phẩm nên đã áp dụng quy tắc 1 chiều trong sản xuất rượu. Theo đó, lò rượu của ông phân ra từng khu vực nấu, rắc men, ủ men, chưng rượu và đóng can, mỗi người phụ trách một công đoạn và không để lẫn các thứ với nhau.

Ông Thọ cho hay để nấu được loại rượu ngon cũng phải có công thức đặc biệt. Trước tiên, nước dùng để nấu rượu là nước sạch, không lẫn tạp chất; loại gạo dùng để nấu rượu cũng phải là loại ngon nguyên cám. Đặc biệt là khâu chọn men, trộn men đều rồi ủ đúng quy trình, dùng bao bố đậy lại và buộc chặt miệng chum. Thời gian ủ khoảng 3 ngày đêm, sau đó chưng cất bằng nồi đất nung.

Quá trình sản xuất rượu Hòa Long khá công phu và đòi hỏi sự tỉ mỉ. Gạo sau khi ngâm, nấu sẽ được trộn đều với men để ủ. Sau một thời gian, hỗn hợp này sẽ được đem đi chưng cất để lấy rượu. Rượu sau khi chưng cất sẽ được để lắng trong các thùng gỗ hoặc chum sành để loại bỏ tạp chất và tăng thêm hương vị.

Để giữ gìn và phát triển nghề truyền thống, người dân Hòa Long đã không ngừng đầu tư vào việc xây dựng cơ sở sản xuất hiện đại, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, tìm đầu ra cho sản phẩm. Bên cạnh đó, các hội chợ, lễ hội cũng là dịp để giới thiệu rượu Hòa Long đến với người tiêu dùng.

Bất chợt, giọng ông chùng xuống: "Năm trước, lò nổi lửa nấu 3 nồi mỗi ngày nhưng năm nay, do tình hình kinh tế khó khăn chung nên lò chỉ nấu 2 nồi; cung cấp ra thị trường từ khoảng 100 lít rượu/ngày. Giá dao động từ 15.000 đồng/lít đến 43.000 đồng/lít".

Theo ông Trương Công Dũng, Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng và Đô thị phường Tam Long, toàn xã có gần 70 hộ dân nấu rượu truyền thống. Mỗi gia đình làm rượu tại đây đều có những bí quyết riêng, từ khâu chọn nguyên liệu, lên men đến chưng cất. Chính điều này đã tạo nên hương vị đặc trưng, khó lẫn lộn của rượu Hòa Long. Sản lượng cung cấp từ 10 đến 100 lít/ngày cho thị trường các phường Bà Rịa, Phước Hải, Vũng Tàu, Long Điền… hoặc chỉ bán nhỏ lẻ tại gia đình.

"Địa phương mong muốn nghề truyền thống rượu Hòa Long được ngành văn hóa quan tâm phát triển ngành nghề, xây dựng để đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, góp phần tôn vinh giá trị văn hóa địa phương và thúc đẩy phát triển làng nghề gắn với du lịch" - ông Trương Công Dũng bày tỏ.