Sống trường thọ bên dòng Trà Khúc

Xã Nghĩa Hà, TP Quảng Ngãi hiện có 14 cụ thọ trên 100 tuổi, 8 cụ tròn 100 tuổi, 27 cụ 95 tuổi, 35 cụ 90 tuổi, 69 cụ 85 tuổi, 102 cụ 80 tuổi…

Xã Nghĩa Hà nằm cách trung tâm TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi khoảng 5 km về hướng Đông; được bao bọc bởi sông Trà Khúc và nhiều sông lớn như Bàu Giang, Hàm Long... Từ xa xưa, lúc nào địa phương này cũng có hàng chục cụ thọ ngoài trăm tuổi.

Khỏe mạnh, minh mẫn

Theo thống kê, xã Nghĩa Hà hiện có 14 cụ trên 100 tuổi, 8 cụ tròn 100 tuổi, 27 cụ 95 tuổi, 35 cụ 90 tuổi, 69 cụ 85 tuổi, 102 cụ 80 tuổi…

Ở tuổi thượng thọ song nhiều cụ ông, cụ bà tại Nghĩa Hà vẫn khỏe mạnh, minh mẫn. Ghé nhà cụ bà Nguyễn Thị Ngày (102 tuổi; thôn Kim Thạch, xã Nghĩa Hà), chúng tôi không khỏi bất ngờ. Thấy có người đến, cụ vội bỏ đống bắp cho bò ăn, thoăn thoắt bước vào nhà mời khách uống nước, trò chuyện.

Dù đã ngoài 100 tuổi nhưng cụ Ngày vẫn thuộc lòng những bài "hát hố" mà cách đây 70 - 80 năm, cụ vẫn thường ngân nga mỗi khi tát nước, giã gạo. "Bao giờ hết gió trời mưa/ Anh với em để dạ đón đưa cho trọn niềm..." - cụ vừa hát vừa kể về những câu chuyện thời xa xưa.

Theo cụ Ngày, ngày trước, mỗi lần tát nước hay giã gạo, trai gái trong làng rủ nhau "hát hố" cho đỡ buồn. Nhờ lời ca tiếng hát mà những mệt nhọc trong công việc của họ vơi đi.

Ông Nguyễn Văn Lâm, người con thứ 7 của cụ Ngày, cho biết mẹ ông có tất cả 14 người con và gần 100 cháu, chắt, chút. Trong số các chút ngoại của cụ, có người đã 10 tuổi. Con cháu nhiều người làm ăn, sinh sống ở nơi xa nên khi 95 - 96 tuổi, cụ vẫn đều đặn đón xe khách đi thăm 4 người con tại TP HCM, người con gái lớn tại Bình Thuận...

"Dù tuổi đã cao nhưng mẹ tôi vẫn rất minh mẫn, yêu đời. Thường ngày, bà ở nhà quét sân, quét nhà, bỏ cỏ cho bò ăn. Nhiều lúc bà còn đi bộ ra đồng chỉ bảo con cháu làm nông. Mẹ tôi tự tắm rửa, vệ sinh cá nhân mà không cần con cháu giúp đỡ. Tối đến, bà kể chuyện ngày xưa và thường "hát hố" cho con cháu nghe" - ông Lâm tự hào.

Cách nhà cụ Ngày không xa là nhà cụ Bùi Thị Kỷ (105 tuổi; thôn Hàm Long, xã Nghĩa Hà). Cụ Kỷ là người cao tuổi nhất ở xã Nghĩa Hà và vừa được Hội Người cao tuổi chúc mừng thượng thọ. Dù tay chân không còn linh hoạt nhưng cụ vẫn minh mẫn.

Người con gái cụ Kỷ cho biết: "Dù tuổi cao nhưng mẹ tôi vẫn ăn uống bình thường. Cả nhà thay nhau chăm sóc, hy vọng bà có thể thọ 5 - 10 năm nữa, sống vui vẻ cùng con cháu".

"Bí quyết" sống lâu

Đề cập nguyên nhân sống trường thọ, cụ ông Nguyễn Hòa (102 tuổi; thôn Sung Túc, xã Nghĩa Hà) mỉm cười chỉ vào khoảnh rau xanh mướt trước nhà.

Theo cụ Hòa, tất cả là nhờ vào việc lao động điều độ, ăn uống sạch sẽ. "Sinh ra, lớn lên rồi già đi ở vùng đất chuyên trồng rau nên cuộc đời tôi gắn liền với luống rau, cây cuốc. Có lẽ chính thói quen lao động cần mẫn, miệt mài đã giúp sức khỏe của tôi thêm dẻo dai" - cụ nhận xét.

Cụ Hòa hóm hỉnh khoe "bí quyết" giúp mình sống vui, sống khỏe là nhờ vào những tô bún, tô phở do chính con trai, con dâu nấu mỗi ngày để cụ ăn sáng. "Tôi không muốn ăn sáng ở ngoài quán vì lo các món họ nấu không an toàn bằng ở nhà. Tôn trọng ý muốn của tôi, con trai và con dâu dù bận rộn công việc vẫn luôn sắp xếp thời gian nấu đồ ăn sáng rất đa dạng cho cha dùng. Tôi được ăn ngon, được con cháu chiều chuộng, quan tâm hết mực nên luôn cảm thấy vui vẻ, hạnh phúc" - cụ Hòa tiết lộ.

Theo ông Nguyễn Văn Thung (66 tuổi, con trai cụ Hòa), vì sống đến tuổi xưa nay hiếm nên cha ông không còn bạn bè để hàn huyên. Sáng nào ông cũng pha bình trà, vừa chăm sóc cha vừa trò chuyện để cụ không thấy cô quạnh...

Ông Thung nhớ lại: "Đến năm 95 - 96 tuổi, ngày nào cha tôi cũng ra vườn trồng cây, chăm sóc rau màu từ sáng tinh mơ, như một cách rèn luyện sức khỏe. Mấy năm gần đây, tôi lo cha gặp bất trắc nên nài nỉ ông nghỉ ngơi. Song, thỉnh thoảng ông vẫn ra vườn cuốc đất, trồng rau và làm những việc lặt vặt phụ con cháu cho đỡ nhớ chiếc cuốc, cây xẻng...".

Ông Thung khẳng định từ trước đến giờ, hiếm khi nào cụ Hòa mắc bệnh đến mức phải tới bệnh viện khám, điều trị. "Cha tôi ít khi đau ốm, chỉ bị cảm cúm lặt vặt, vài hôm đã khỏi. Ông nhất định không uống thuốc hay đến bệnh viện khám. Mỗi lần muốn đưa ông đi khám sức khỏe, chị em chúng tôi lại phải xúm xít "dỗ ngọt", năn nỉ đủ cách" - ông cho hay.

Theo ông Trần Ngọc Cường, Chủ tịch Hội Người cao tuổi xã Nghĩa Hà, đây là địa phương có số người thọ từ 100 tuổi trở lên nhiều nhất ở TP Quảng Ngãi. "Nhiều cụ ông, cụ bà hiện vẫn khỏe mạnh, minh mẫn. Nhiều cụ vẫn tản bộ thể dục quanh xóm hay nhặt rau, làm cỏ trong vườn nhà..." - ông Cường thông tin.