Cách xử trí khi bị ong đốt
Số tử vong do ong và các côn trùng đốt nhiều hơn do bị rắn độc cắn đến 2 hoặc 3 lần Trong sinh hoạt hàng ngày, nếu không chú ý chúng ta có thể bị các loại côn trùng đốt, trong đó thường gặp nhất là các loại ong như ong vò vẽ, ong mật, ong đất. Nếu không được xử trí kịp thời, đặc biệt những trường hợp bị choáng phản vệ có thể dẫn đến tử vong.
Nọc ong cũng có thể gây nên phản ứng dị ứng: biểu hiện là mề đay, mẩn ngứa toàn thân và nặng nhất là gây choáng phản vệ. Liều nọc ong có thể gây chết là khi bị trên 10 con đốt cùng một lúc, tạo nên cơn choáng rất nặng do tổn thương hệ thần kinh, tuần hoàn, chậm đông máu. Tuy nhiên, đã có trường hợp bị choáng phản vệ chỉ do một vài con ong đốt. Những trường hợp nặng thường xảy ra trong 4 đến 5 giờ đầu và có đến 2/3 trường hợp đó xảy ra trong giờ đầu tiên. Số tử vong do ong và các côn trùng đốt nhiều hơn do bị rắn độc cắn đến 2 hoặc 3 lần. Khi bị ong đốt, thông thường thấy đau nhói tại chỗ kèm theo nổi nốt sần màu trắng đỏ, phù nề xung quanh. Bên cạnh đó có biểu hiện của phản ứng dị ứng như nổi mề đay, mẩn ngứa toàn thân, người bứt rứt khó chịu, tinh thần lo lắng. Khi tiến triển có biểu hiện của choáng phản vệ thì ngoài những triệu chứng như trên có thể kèm theo phù nề thanh quản nói khàn, nói khó, bệnh nhân cảm thấy bó thắt ngực, thậm chí đau bụng, buồn nôn, chóng mặt và tiêu chảy. Tiến triển của choáng phản vệ tương đối giống nhau: bệnh nhân thấy khó thở, khó nuốt, khó nói, lú lẫn. Giai đoạn tiếp theo bệnh nhân tím tái, hạ huyết áp, trụy tim mạch có thể mất tri giác và co giật.
Trong 5% - 25% các trường hợp choáng, trụy tim mạch nặng có thể bị tái phát sau tiến triển tốt ban đầu (được gọi là phản vệ hai pha). Trong các thể tối cấp, tử vong đến rất nhanh, mọi can thiệp của y tế đều không kịp. Có thể choáng tiến triển dần dần mặc dù có điều trị. Để xử trí tại chỗ, người ta phải dùng thuốc giảm đau, bôi vôi hoặc sát khuẩn bằng nước ô xy già, batadin. Loại bỏ nguồn dị nguyên gây dị ứng là ngòi ong bằng cách rạch da nhẹ nhàng và lấy trọn cả túi ngòi. Kèm theo chườm đá để chống phù nề, giảm đau và co mạch.
Trong sinh hoạt, chú ý tránh xa những cây rậm cao có thể có ong làm tổ (ong bắp cày), ong vò vẽ làm tổ ở bậu cửa, dưới tán lá, không đi chân trần vào buổi sáng, nhất là trẻ em, tránh bị ong vàng làm tổ trong đất đốt. Khi bị ong đốt, nên đến ngay cơ sở y tế gần nhất để có hướng xử trí thích hợp.
Kết hợp các phương pháp điều trị tây y hiện đại, chúng ta có thể dùng các bài thuốc sau: 30g lá hẹ giã nát đắp vào chỗ bị đốt, 1 đóa hoa tươi, bất kể hoa gì, xát vào chỗ bị đốt là khỏi sưng ngay hoặc 1 lượng vừa phải lá bạc hà tươi hoặc lá địa du giã nát đắp vào vết đốt, hoặc dùng 1 củ khoai sọ sống, cắt ra xát vào vết đốt sẽ khỏi đau ngay.