Sức khỏe

EPA: Chống suy mòn do ung thư

20%-30% trường hợp tử vong do ung thư chính là do tình trạng suy mòn gây ra. EPA là một acid béo Omega - 3 chuỗi dài với nhiều nối đôi mà cơ thể không tự tổng hợp được

EPA (Eicosapentaenoic acid), một acid béo Omega - 3, được xem như một vũ khí song hành trong điều trị ung thư, giúp phòng ngừa và điều trị tình trạng suy mòn cơ thể do khối u gây ra. Để hiểu rõ hơn về loại dưỡng chất thuốc (pharmaconutrient) đang được ứng dụng khá phổ biến trên thế giới trong điều trị bệnh lý ung thư, chúng tôi đã trao đổi với tiến sĩ - bác sĩ Vũ Văn Vũ, Trưởng Khoa Nội 1 Bệnh viện Ung Bướu TPHCM, về EPA.

* Phóng viên: Thưa bác sĩ, EPA có tác động như thế nào để chống lại quá trình suy mòn, một trong những nguyên nhân gây tử vong cao cho người bệnh ung thư?

- Tiến sĩ - bác sĩ Vũ Văn Vũ: Nguyên nhân chủ yếu gây suy mòn ở người bệnh là do các tế bào ung thư tạo phản ứng tăng viêm và phóng thích các chất dị hóa gây hiện tượng thủy phân protein (ly giải đạm).

Quá trình này khiến người bệnh chán ăn, cơ thể mất nhiều năng lượng, giảm sút các khối cơ dẫn đến tình trạng bất động, suy tim-phổi và tử vong. 20%-30% trường hợp tử vong do ung thư chính là do tình trạng suy mòn gây ra. EPA là một loại acid béo Omega - 3 chuỗi dài với nhiều nối đôi mà cơ thể không thể tự tổng hợp được, có tác dụng đặc hiệu trên chuỗi mắt xích bệnh lý qua cơ chế kháng viêm và làm giảm mức độ hoạt động của yếu tố gây thủy phân protein.

* Ngay cả khi có một chế độ ăn giàu dinh dưỡng, bệnh nhân ung thư vẫn khó tránh khỏi nguy cơ bị suy mòn. Lý do tại sao?

- Các chế độ ăn thông thường với mục đích tăng nhập năng lượng nhưng lại tỏ ra không hiệu quả trong việc chống suy mòn vì không nhắm trúng cơ chế gây ra hội chứng này ở người bệnh ung thư. EPA khi được dùng với liều tăng cường sẽ giúp giảm các phản ứng gây viêm qua hạn chế tác động của các yếu tố trung gian hóa học (EPA cạnh tranh arachidonic acid cho các men cyclo-oxygenase và lipoxygenase để chuyển thành các eicosanoid.

Một ca điều trị bệnh nhân ung thư

Các eicosanoid hình thành từ arachidonic acid có tính gây viêm, trong khi từ EPA có tính kháng viêm), giúp phòng ngừa, làm chậm, cải thiện tình trạng suy mòn. Việc bổ sung EPA nên được thực hiện trước khi tình trạng chán ăn, mệt mỏi, mất cảm giác ngon miệng xảy ra. Để EPA có tác dụng dược tính, theo khuyến cáo từ Hiệp hội Dinh dưỡng Đường tĩnh mạch và Tiêu hóa Mỹ (ASPEN), liều EPA bổ sung tối ưu là 2 g/ngày, kết hợp đồng thời với chế độ dinh dưỡng cao năng lượng, giàu protein và trong điều kiện điều trị tổng thể sẽ giúp nâng cao thể trọng bệnh nhân.

* Tăng cường sử dụng EPA mang lại kết quả như thế nào trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân ung thư?

- Dinh dưỡng tăng cường EPA có thể giúp người bệnh sống thoải mái, khỏe khoắn hơn, ngay cả trong giai đoạn tiến xa hoặc cuối. Có chế độ dinh dưỡng đúng song hành cũng sẽ bảo đảm cho bệnh nhân thích ứng tốt với việc điều trị. Như vậy, EPA có vai trò tích cực trong mọi giai đoạn bệnh. Qua theo dõi và phản ánh từ phía bệnh nhân cho thấy việc sử dụng các chế phẩm có chứa EPA đem lại hiệu quả có ý nghĩa, bệnh nhân có chuyển biến tích cực về mặt thể trạng, tâm trạng thoải mái, nhờ đó khả năng đáp ứng điều trị tăng lên.

Với liều dùng 2 g EPA mỗi ngày (tương ứng với 2 ly Prosure/ngày) sẽ giúp bệnh nhân ung thư chống lại sự mất khối cơ liên tục, giảm đáp ứng viêm có hại, cải thiện sự ngon miệng. Kết quả nghiên cứu bổ sung dinh dưỡng qua đường uống bằng sữa Prosure thực hiện trên 60 bệnh nhân đã mổ cắt sang thương ung thư dạ dày tại TPHCM cho thấy nhóm bệnh nhân có bổ sung dinh dưỡng bằng Prosure tăng cân tốt hơn một cách có ý nghĩa (2,04 kg) so với nhóm không dùng (1,2 kg) sau 4 tuần điều trị.