Giúp trẻ vượt qua stress

Theo thống kê của BV Tâm thần TPHCM, mỗi tuần Khoa Tâm thần - Thần kinh trẻ em tiếp nhận 300-400 bệnh nhi đến khám. Chỉ trong 3 tháng đầu năm 2007, đã có tới 3.687 lượt trẻ em đến khám bệnh. Riêng bệnh rối loạn thần kinh liên quan đến stress có 127 trường hợp. Bác sĩ Lê Quốc Nam, Trưởng Phòng Kế hoạch Tổng hợp BV Tâm thần, cho biết số bệnh nhân đến khám bệnh tăng đều theo từng năm.

Cách đây hơn một tháng, bệnh nhi N.T.H đã được đưa đến BV Tâm thần TPHCM trong tình trạng hoảng loạn, luôn la hét và tự cào cấu bản thân... Nguyên nhân gây bệnh của H. rất rõ ràng: do bị người lớn xâm hại tình dục. Sau một tháng nỗ lực điều trị, dù đã được xuất viện nhưng trí nhớ của H. không thể phục hồi được như trước.

Ngày càng phức tạp

Theo thống kê của BV Tâm thần TPHCM, mỗi tuần Khoa Tâm thần - Thần kinh trẻ em tiếp nhận 300-400 bệnh nhi đến khám. Chỉ trong 3 tháng đầu năm 2007, đã có tới 3.687 lượt trẻ em đến khám bệnh. Riêng bệnh rối loạn thần kinh liên quan đến stress có 127 trường hợp. Bác sĩ Lê Quốc Nam, Trưởng Phòng Kế hoạch Tổng hợp BV Tâm thần, cho biết số bệnh nhân đến khám bệnh tăng đều theo từng năm. Không chỉ tăng về số lượng, những biểu hiện về stress ở trẻ diễn tiến ngày càng phức tạp hơn như rối loạn lo âu, trầm cảm...

Chuyên gia tâm lý Ngô Xuân Điệp, Khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2, cũng nhận xét số trẻ đến Khoa Tâm lý do bị stress cũng tăng cao.

Thảm họa bất ngờ

Stress ở trẻ em được chia thành 2 loại là stress cấp tính và stress mãn tính. Stress cấp tính là những stress đột ngột diễn ra trong một khoảng thời gian ngắn, gây sốc mạnh về mặt xúc cảm. Stress cấp tính ít xảy ra hơn so với stress mãn tính nhưng khi xảy ra thì rất kinh khủng. Stress cấp tính thường được ví như “một thảm họa bất ngờ”, có thể gây ra những rối loạn về hệ thần kinh trung ương (hành vi, suy nghĩ, trí nhớ), rối loạn hệ thần kinh thực vật (nhịp tim đập mạnh, thở tăng, đi cầu không được, đi tiểu lắt nhắt... ). Tuy nhiên, khi bị stress cấp tính, trẻ em dễ vượt qua được nếu có người bên cạnh cảm thông, chia sẻ. Lúc trẻ khóc, sợ, chỉ cần có người ôm trẻ vào lòng, vỗ về, chia sẻ với trẻ sẽ giúp trẻ dễ dàng vượt qua được.

Còn stress mãn tính thường diễn ra ở cấp độ thấp hơn, căng thẳng ở mức độ thấp nhưng trong thời gian dài. Stress mãn tính còn có thể làm trẻ gầy tong teo hoặc béo phì.

Chuyên gia tâm lý Ngô Xuân Điệp khẳng định stress luôn là những khủng hoảng về xúc cảm, tình cảm. Nguyên nhân gây stress trẻ em thường do trẻ bị rối nhiễu tâm lý từ gia đình (cãi nhau, ly tán, nói dối...); nhà trường (chương trình học nặng nề, áp lực thi cử, quan hệ thầy trò...), bạn bè (bị bạn bè đánh, nói xấu, xa lánh...).

Gia đình: Yếu tố quan trọng nhất

Theo chuyên gia tâm lý Ngô Xuân Điệp, gia đình luôn là yếu tố quan trọng nhất để giúp trẻ vượt qua stress. Khi mỗi gia đình là một tổ ấm thật sự thì trẻ sẽ “có nhiều sức đề kháng” để chống lại stress. Trong gia đình, người cha đóng vai trò trụ cột, có uy tín và người mẹ chia sẻ, yêu thương, vỗ về trẻ. Cha mẹ luôn lắng nghe, chia sẻ những suy nghĩ của trẻ và chủ động nói chuyện với trẻ, thường xuyên kể cho trẻ nghe những việc diễn ra hằng ngày của mình. Hiện nay nhiều bậc cha mẹ có xu hướng thích kiểm tra, rà soát trẻ. Trẻ mới vừa đi học về đã hỏi hôm nay được điểm mấy vậy? Quan tâm đến trẻ không đúng cách sẽ càng làm trẻ ngày càng khép kín.