Xe gắn máy Trung Quốc: Chất lượng xấu, bảo hành kém

Chỉ sửa chữa vặt

Hầu hết các cửa hàng bán xe TQ tại thị trường TPHCM đều không thực hiện chế độ bảo hành chu đáo đối với khách hàng, thậm chí có cửa hàng từ chối việc bảo hành vì cho rằng giá của họ bán ra là quá “bèo”, nếu muốn được bảo hành thì phải chi thêm từ năm trăm cho đến một triệu đồng/xe. Một chủ cửa hàng xe máy TQ trên đường Phan Đăng Lưu, Q. Phú Nhuận thừa nhận với khách hàng: “Xe TQ giá rẻ dưới 6 triệu đồng/chiếc làm sao dám bảo hành, cửa hàng chỉ bảo trì thôi”. Và bà chủ giải thích từ bảo trì khác với bảo hành là chỉ sửa chữa giúp khách hàng, không lấy tiền vài tháng cho vui lòng người mua.

Tại cửa hàng xe máy 213 Phan Đăng Lưu, người bán hứa với khách là bảo hành tất cả từ đầu cho đến đuôi xe, nhưng phải trả tiền phụ tùng thay thế cho dù là do lỗi kỹ thuật. Phiếu bảo hành tại cửa hàng 341 Phan Đăng Lưu ghi rõ ở phần 1 là quý khách sẽ được bảo hành miễn phí hoàn toàn công sửa chữa trong thời hạn 12 tháng. Phần 2 ghi các trường hợp không được bảo hành gồm: Đã sửa chữa ở nơi khác, các va chạm khi sử dụng, sử dụng nguyên liệu không đúng quy cách, những hư hỏng do người sử dụng xe không đúng kỹ thuật. Cuối cùng có hàng chữ lưu ý: Cửa hàng không chịu trách nhiệm bảo hành phụ tùng xe...

Theo giới kinh doanh xe gắn máy: Sở dĩ xe TQ không được bảo hành bài bản là do phần lớn xe máy có chất lượng kém. Nhiều doanh nghiệp lắp ráp thực hiện phương châm “mua đứt, bán đoạn” với các điểm bán lẻ, còn cửa hàng muốn bảo hành ra sao là... tùy ý. Một cách làm ăn khác là doanh nghiệp lắp ráp xe máy sản xuất theo đơn đặt hàng của một doanh nghiệp kinh doanh theo giá của họ đưa ra thường là giá thấp để dễ tiêu thụ và dĩ nhiên chất lượng xe kém. Khi xe xảy ra sự cố dẫn đến khiếu kiện thì cửa hàng đổ cho công ty kinh doanh, công ty này lại đổ lỗi cho doanh nghiệp lắp ráp. Cứ thế "đá qua, đá lại" làm cho người tiêu dùng chạy theo đứt hơi.

Công ty bảo hành nhưng đến cửa hàng thì không

Một số công ty sản xuất, lắp ráp xe máy TQ cho biết: Dù đã thỏa thuận với các đại lý, cửa hàng khi bán xe phải có trách nhiệm bảo hành cho khách hàng. Trong thời gian bảo hành phải chịu trách nhiệm sửa chữa, thay thế phụ tùng miễn phí nếu do lỗi kỹ thuật vì công ty đã hỗ trợ phí sửa chữa và phụ tùng thay thế cho cửa hàng. Nhưng hầu hết các cửa hàng chỉ sửa chữa lặt vặt giống như đã nói trên, nghĩa là chỉ miễn phí về công sửa chữa, còn hư hỏng về phụ tùng thì chủ xe phải bỏ tiền ra mua. Nếu khách hàng “chê” phụ tùng giá cao đem xe đi nơi khác sửa chữa thì cửa hàng cũng “khỏe” vì khỏi tốn công sức sửa chữa. Trường hợp khách hàng chịu mua phụ tùng tại cửa hàng, chủ cửa hàng sẽ có cái lợi là bán được phụ tùng giá cao, phụ tùng hư sẽ mang lên công ty để trừ vào số phụ tùng đã bán cho khách.

Ông Cao Văn Hoàng, quản lý 3 trung tâm giới thiệu sản phẩm xe máy của Công ty Sinhanco tại TPHCM, cho biết các đại lý chỉ sửa chữa lặt vặt là chính, còn những hư hỏng lớn đều chỉ khách về các trung tâm, dù các đại lý được hưởng mức khoán bảo hành 100.000 đồng/xe, còn phụ tùng thay thế đều do công ty cung cấp. Do đó trung tâm không chỉ giới thiệu tiêu thụ sản phẩm mà còn lo cả việc bảo hành cho khách hàng. Tương tự, Công ty Thực phẩm & Đầu tư công nghệ cũng phải chào thua các cửa hàng bán lẻ, vì không thể nào bắt họ phải bảo hành cho khách theo điều kiện của công ty. Vì vậy các chi nhánh phân phối hàng ở các khu vực phải đảm nhiệm luôn chức năng bảo hành cho khách ở khu vực đó.

Hãng xe cũng bất lực

Theo văn phòng đại diện tập đoàn xe máy Loncin tại Hà Nội thì trước đây Loncin có mở một số trạm bảo hành ở các TP lớn, nhưng một thời gian ngắn phải đóng cửa. Do không kiểm soát được đâu là xe máy của chính hãng, hàng không đúng tiêu chuẩn, kể cả hàng giả, hàng nháy. Văn phòng đại diện tập đoàn xe máy Lifan tại Hà Nội cho biết, Lifan đang xúc tiến thành lập một số trung tâm bảo hành ủy quyền cho một số đơn vị lắp ráp xe máy trong nước đảm nhiệm. Tuy nhiên, nguồn tin từ một đơn vị đang xúc tiến để trở thành trung tâm bảo hành cho Lifan cho biết, nếu trung tâm này ra đời cũng chỉ bảo hành bộ phận máy, còn các thứ khác không kém phần quan trọng như khung xe, phuộc, chảng ba... mỗi nhà lắp ráp sử dụng phụ tùng khác nhau thì trung tâm trên không chịu trách nhiệm. 

************

Một số vụ khiếu nại xe TQ gần đây

. Ngày 6-1-2002, bà Võ Thị Đào ở Củ Chi gửi đơn khiếu nại đến Văn phòng phía Nam của Hội Tiêu chuẩn & Bảo vệ người tiêu dùng. Giữa tháng 11-2001 bà mua xe gắn máy TQ hiệu Loncin kiểu Wave, với giá 8,3 triệu đồng tại cửa hàng Hưng Phát số 8/7B Quốc lộ 22, thị trấn Củ Chi. Các bộ phận nhựa đều bị hở, sên bị cọ. Cửa hàng có sửa nhưng vẫn không khắc phục được nên yêu cầu bà phải mua bộ nhông - sên - dĩa của Nhật thay vào và bà Đào cũng đồng ý nhưng vẫn không hết cọ. Chưa hết, khi xe chở thêm người thì bánh sau cọ vào sườn xe.

. Ngày 22-2-2002, bà Phùng Nữ, ngụ 159/278 Phó Cơ Điều, Q.11 khiếu nại đến Văn phòng phía Nam Hội Tiêu chuẩn & Bảo vệ người tiêu dùng. Cuối tháng 12-2001 bà Nữ đến cửa hàng 92 An Dương Vương, Q.5 mua một xe máy TQ hiệu Fimex. Đến mùng 2 Tết đang chạy trên đường thì tự nhiên xe bị ngừng lại do bể đùm sau, khi đó xe hoạt động chưa đến 1.000 km. Bà Nữ khiếu nại cửa hàng bán xe. Chủ cửa hàng không chịu bồi thường bộ đùm mới, vì cho rằng tại bà Nữ thắng xe mới làm hư đùm?

. Ngày 21-3-2002, ông Trương Tấn Phước, ngụ tại 327/27 Trần Bình Trọng, P.4, Q.5 đang điều khiển xe TQ nhãn hiệu Suprise Best trên đường thì bất ngờ sườn xe bị gãy làm đôi (Ông Phước mua xe tại cửa hàng 115 An Dương Vương, P.8, Q.5 vào giữa tháng 1-2002 với giá 9,9 triệu đồng). Cuối cùng cửa hàng giải quyết đền bù  370.000 đồng để ông Phước thuê thợ hàn lại sườn xe và các chi phí lặt vặt khác.

. Ngày 22-3-2002, Văn phòng Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (VPBVQLNTD) TPHCM cũng nhận được một khiếu nại của ông Hồ Ngọc Vui (1598/6 Phạm Thế Hiển, P.6, Q.8) về việc xe Trung Quốc nhãn hiệu Mawe mua tại cửa hàng 362 Lê Đại Hành, P.15, Q.11 với giá 8,5 triệu đồng ngay khi mua xe đã bị vẹo sườn. Khi phản ánh tới cửa hàng thì tại đây yêu cầu ông phải trả thêm 500.000 đồng để đổi xe khác cùng hiệu. Tuy nhiên qua sự can thiệp của VPBVQLNTD TPHCM, cửa hàng đã đồng ý nhận lại xe và hoàn lại tiền cho ông Vui.

. Ngày 15-4-2002, bà Lý Thục Duyên (421/11/12A bến Phú Lâm, P.9, Q.6 - TPHCM) khiếu nại đến VPBVQLNTD TPHCM liên quan đến việc xe máy TQ (bà mua vào đầu tháng 1-2002 tại cửa hàng 104 An Dương Vương, P.9, Q.5 với giá 9,7 triệu đồng) bị gãy sườn làm 4 khúc khi đang đi trên đường. Qua nhiều lần thỏa thuận, cuối cùng cửa hàng nhận lại xe nhưng bà Duyên phải chịu thiệt 1 triệu đồng v.v...

L.Giang - M.Vân (tổng hợp)

Sườn xe Trung Quốc làm bằng gì?

Đề cập đến trường hợp khiếu nại của bà Lý Thục Duyên  đến Văn phòng Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TPHCM liên quan việc sườn xe Trung Quốc bị gãy (đã đăng trên Báo Người Lao Động ra ngày 17-5), phó giáo sư - tiến sĩ Nguyễn Lê Ninh, Phó Chủ tịch thường trực Hội Ô tô và Thiết bị động lực TPHCM - người đã trực tiếp xem xét chất lượng sườn xe trên cho biết: Phần sườn xe bị gãy 4 chỗ. Đầu tiên là hai mối hàn ở hai thanh sườn chính. Toàn bộ lực lúc này của xe dồn vào hai thanh sườn phụ nên hai thanh sườn này cũng bị gãy luôn. Các mối hàn của chiếc xe này không có rắc - co trong khi về kỹ thuật, ngay cả xe đạp, một loại xe chịu lực nhẹ hơn cũng phải có bộ phận này. Do không có rắc - co, nên khi phải chịu toàn bộ lực của xe, các mối hàn là chỗ yếu nhất đã bị gãy. Trong công nghệ làm khung xe bắt buộc phải có bộ phận rắc-co. Nếu sợ rắc-co nằm bên ngoài gây mất thẩm mỹ thì phải có ống độn bên trong có chức năng tương tự như rắc-co.

Không có rắc-co, để nối hai thanh sườn với nhau, thợ chỉ mài phần đầu của một ống rồi gá lại với ống kia bằng mối hàn. Mối hàn làm bằng phương pháp thủ công, tùy tiện nên không đạt tiêu chuẩn.

Nguyên liệu làm khung xe cũng có vấn đề. Theo tiêu chuẩn, nguyên liệu để làm khung xe phải là thép cán dạng ống liền (không có rãnh). Mặt khác phải là  thép cacbon thấp đảm bảo độ dẻo, có thể biến dạng nhưng hiếm khi gãy. Nếu có gãy, thép cán cũng ở tình trạng bẹp trước rồi mới gãy. Trong khi đó, khung xe bị gãy của bà Duyên lại là thép đúc chứ không phải thép cán vì vết gãy rất gọn, sạch sẽ (thép đúc giòn hơn thép cán). Tại vết gãy vẫn còn các hạt kim loại chứng tỏ đây là thép thô. Khung xe khi gõ vào phát ra tiếng kêu đục không thanh như thép đồng chất. 

Trường hợp xe bị gãy mối hàn của ông Trương Tấn Phước, theo giải thích của ông Nguyễn Lê Ninh cũng do nguyên nhân không có rắc - co. Mối hàn sần sùi, không đạt tiêu chuẩn nên đã dẫn đến tình trạng trên.

Mai Vân