Tiểu thương phải chủ động lên sàn
Thời gian qua, nhiều chương trình tập huấn đã được tổ chức nhằm hỗ trợ tiểu thương chuyển đổi số, bán hàng qua mạng.
Các buổi livestream trình diễn tại chợ truyền thống cũng diễn ra sôi nổi. Tuy nhiên, sau các chiến dịch, kết quả thực tế lại không mấy khả quan. Trường hợp tiểu thương chuyển đổi số thành công vẫn còn rất hiếm.
Thạc sĩ Đỗ Quang Huy, chuyên gia TMĐT, từng tham gia giảng dạy cho cộng đồng tiểu thương, nhận định các khóa học đều được thiết kế sát với thực tiễn, phù hợp với đối tượng học viên. Cuối khóa, phần lớn tiểu thương đều có thể thực hành và chốt được đơn hàng online.
Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất là việc duy trì hoạt động bán hàng trực tuyến, bởi lĩnh vực này đòi hỏi nhiều kỹ năng mới như livestream, quay dựng video, chạy quảng cáo… Nếu không đầu tư đúng mức, hiệu quả sẽ không như mong đợi và tiểu thương lại quay về cách bán truyền thống.
Ngoài ra, tiểu thương chủ yếu đóng vai trò trung gian, lợi nhuận thường không vượt quá 30%, nên khó cạnh tranh về giá với nhà sản xuất khi bán trên sàn TMĐT. Chi phí ngày càng cao trên các nền tảng cũng là một rào cản lớn.
"Theo quan sát của tôi, những người thành công thường có người nhà hỗ trợ về công nghệ. Họ tận dụng tốt các nền tảng như Facebook, Zalo, TikTok… để quảng bá, thu hút khách tới mua trực tiếp là chính" - ông Huy chia sẻ.
Là đơn vị đồng hành trong các chương trình hỗ trợ tiểu thương chuyển đổi số, ông Nguyễn Lâm Thanh, đại diện TikTok Việt Nam, thừa nhận đây là một hành trình dài, với nhiều thách thức và cần sự chung tay của nhiều bên để tạo ra kết quả bền vững.
Tiểu thương có lợi thế là kinh nghiệm bán hàng, chỉ cần bổ sung thêm kỹ năng số là có thể chuyển sang bán hàng online. Trong bối cảnh lượng khách mua trực tiếp ngày càng giảm, nếu muốn tiếp tục nghề, họ bắt buộc phải khai thác kênh trực tuyến.
Mặt khác, qua các đợt kiểm tra hàng hóa vi phạm, nhiều sạp hàng lộ ra điểm yếu về nguồn cung, chưa bảo đảm giấy tờ, chất lượng. Vì vậy, chương trình hỗ trợ cần song song với việc cung cấp kỹ năng số và giới thiệu nguồn hàng hợp pháp, chất lượng tốt, giá cả hợp lý.
"Thực tế, nhiều chợ truyền thống đã xuất hiện những tiểu thương tiên phong, vừa livestream bán hàng tại nhà, vừa thu hút thêm khách đến trực tiếp… giúp mở rộng doanh thu hiệu quả" - ông Thanh nói.
Đại diện một công ty cung cấp giải pháp TMĐT cho rằng dù công nghệ có đơn giản, có người "cầm tay chỉ việc" đi chăng nữa, tiểu thương vẫn phải chủ động học hỏi, tiếp thu thì mới vận hành được.
Một thế hệ người tiêu dùng trẻ đang hình thành, chỉ mua hàng online. Nếu tiểu thương không chịu thay đổi, họ sẽ dần mất thị phần. Thực tế, đã có những tiểu thương chợ truyền thống không chủ động thích nghi nên buộc phải rút lui khỏi thị trường bán lẻ.