Cuộc thi viết "Lòng tốt quanh ta lần 3": Trưởng bản vì dân ở Tây Bắc

Nhờ cuộc gọi kịp thời và hành động dứt khoát của anh Mùa A Thi, 21 hộ với 90 nhân khẩu đã thoát khỏi trận lũ quét kinh hoàng

Giữa vùng cao hiểm trở của xã Xa Dung, tỉnh Điện Biên, Trưởng bản Háng Pu Xi - anh Mùa A Thi - năng nổ gánh vác trách nhiệm, tận tâm lo cho từng hộ dân. Anh còn là người kết nối ý Đảng với lòng dân, là điểm tựa vững vàng mỗi khi dân bản làng gặp khó.

Nhận định kịp thời, hành động dứt khoát

Tròn một tuần sau trận lũ quét kinh hoàng xé toạc bản Háng Pu Xi, chúng tôi trở lại nơi rốn lũ tìm gặp Trưởng bản Mùa A Thi. Khi mặt trời còn chưa thức giấc, chúng tôi tranh thủ lên đường.

Cung đường đến bản Háng Pu Xi quanh co đèo dốc đánh đố người cầm lái. Những vệt sạt lở từ triền núi vẫn còn nham nhở như vết thương chưa kịp lành sau trận lũ. Từng dòng nước nâu đục tuôn ra từ sườn núi, chảy xiết, đổ tràn xuống mặt đường.

Gian nan nhất là chặng cuối, đoạn từ ngã tư Phì Nhừ vào bản, chỉ khoảng 4 km mà tưởng chừng dài hun hút. Mặt đường trơn nhẫy như đổ mỡ. Chiếc xe máy trầy trật, bánh xe cuốn đầy bùn đất, loạng choạng nuốt từng mét đường ngổn ngang đất đá. Phải mất gần 1 giờ vật lộn với con đường lở loét trong cơn mưa trắng trời, chúng tôi mới đặt được chân đến bản.

Chúng tôi phải đợi khá lâu mới thấy một dáng người nhỏ nhắn, đôi chân thoăn thoắt vượt qua những vũng bùn lầy từ cuối bản. Anh Mùa A Thi xuất hiện, phân trần: "Em vừa đi kiểm tra các điểm sạt lở. Cứ mưa lớn là đất trên núi lại đổ xuống. Phải đi nắm tình hình để kịp báo với xã".

Chúng tôi cùng về căn lán tạm do lực lượng cứu hộ dựng sẵn. Nhớ lại rạng sáng 1-8 kinh hoàng khi lũ dữ tràn về bản, anh Thi kể khi cả bản còn chìm trong giấc ngủ, trời mưa như trút. Gần 3 giờ, anh tỉnh giấc vì tiếng mưa dội không dứt trên mái nhà. Linh cảm có điều chẳng lành, anh lập tức rời giường, băng giữa màn mưa đặc quánh, kiểm tra quanh khu vực bản. Tiếng động lạ vọng lại từ sườn núi phía sau khiến anh sững người, thầm nghĩ: "Mưa này không bình thường". Mưa ngày càng to, gió rít càng mạnh, lại có tiếng động lạ như đá lăn. Anh Thi vội gọi điện thoại sang bên kia suối - nơi nhiều hộ dân sinh sống, để hỏi thăm tình hình.

Điện thoại vừa kết nối, anh nghe thấy tiếng la hoảng loạn, người cầm máy nói như nghẹn giọng: "Đang sạt đất". Nhận định tình hình quá nguy hiểm, anh Thi nói như hét trong điện thoại: "Lũ về rất nhanh, chần chừ là không kịp. Bà con ở khu vực ven suối di chuyển khẩn cấp sang khu vực cao hơn. Tài sản tính sau!". Sau cuộc gọi, anh huy động thanh niên trong bản ra giúp đỡ. 3 giờ 30 phút, phần lớn các hộ đã sơ tán theo lời chỉ dẫn của anh Thi. Nhưng vẫn còn 10 hộ dân chưa rời khỏi nơi nguy hiểm, đang tụ tập ở một khu vực sát chân núi, nơi có nguy cơ sạt lở cao. Anh Thi cùng nhóm thanh niên hô hoán, gọi người dân di chuyển sang bên này suối. Giữa đêm đen mịt mù, tiếng gọi của trưởng bản vang lên như mệnh lệnh quyết chiến để sinh tồn.

Trận lũ quét kinh hoàng qua bản Háng Pu Xi đã khiến 2 người chết; 17 hộ bị đất, đá cuốn trôi mất trắng hoàn toàn nhà ở và tài sản; 5 hộ bị đất, đá vùi lấp nhà cửa… Anh Mùa Chứ Pó, một trong những người may mắn sống sót, cho biết: "Chúng tôi đang ngủ thì nghe tiếng trưởng bản la to, bảo chạy sang nhà trường bên kia suối. Làm theo chỉ dẫn, cả nhà tôi thoát nạn, dù tài sản trôi sạch theo lũ…".

Được dân bản tin yêu

Năm 2019, sau khi tốt nghiệp THPT, Mùa A Thi không chọn đi học tiếp mà ở lại quê hương làm việc. Từ ngày 1-1-2022, anh được người dân tín nhiệm bầu làm trưởng bản. Gắn bó với bản làng, Mùa A Thi nhận ra địa phương còn nhiều hộ để đất hoang, chưa tận lực lao động, vì vậy cái nghèo cứ đeo bám họ.

Mùa A Thi tranh thủ các buổi họp bản để tuyên truyền, vận động người dân khai thác đất đai, tăng gia sản xuất. Khi tuyên truyền chung chưa hiệu quả, anh lặn lội "đi từng ngõ, gõ từng nhà", kiên trì thuyết phục từng người thay đổi nếp nghĩ, cách làm để thoát nghèo bền vững. Anh trải lòng: "Tôi chọn một số hộ tích cực khai hoang, cải tạo đất, tăng vụ hiệu quả làm mô hình điểm để thuyết phục bà con thay đổi cách làm. Sau 2 mùa lúa, ngô nối nhau, một số hộ từ thiếu ăn đã đủ gạo, còn dư để bán. Từ vài hộ ban đầu, phong trào lan rộng ra cả bản, tinh thần lao động cũng dần được khơi dậy". Hộ ông Thào Nhìa Của có 7 người con, là hộ nghèo nhiều năm liền của bản. Mỗi mùa vụ ông Của chỉ canh tác một phần nhỏ diện tích nương gần nhà, phần còn lại bỏ hoang. Anh Mùa A Thi đã kiên trì hướng dẫn ông cách khai hoang, chọn giống, bố trí mùa vụ hợp lý. Ông Của chia sẻ: "Trưởng bản Thi tận tâm hướng dẫn nhà tôi cách sản xuất, canh tác nên giờ đây cuộc sống đã ổn định. Tôi biết ơn trưởng bản rất nhiều".

Là trưởng bản, thường xuyên dự họp, tập huấn ở các nơi nên anh Mùa A Thi nắm được nhiều thông tin tuyển dụng từ các doanh nghiệp ngoài tỉnh. Nhận thấy đây là cơ hội giúp người dân có việc làm, tăng thu nhập, anh về phổ biến cho các hộ dân. Ban đầu, nhiều người còn e ngại vì không biết chữ, sợ bị lừa, anh kiên trì giải thích: "Đây là các đơn vị uy tín do xã kết nối, công việc không đòi hỏi trình độ cao, thu nhập ổn định từ 5 triệu đồng/tháng trở lên, cao hơn nhiều so với làm nương". Tin tưởng trưởng bản, ngày càng nhiều lao động ở Háng Pu Xi mạnh dạn đi làm xa. Đến nay, bản đã có 15 người làm việc tại các tỉnh. Anh Mùa A Súa cho biết: "Vợ chồng tôi làm công nhân ở Hải Phòng, mỗi tháng tiết kiệm được 6 - 7 triệu đồng gửi về nhà. Đến mùa vụ lại về phụ gia đình thu hoạch".

Với cách làm hiệu quả của Trưởng bản Mùa A Thi, Háng Pu Xi từng bước khởi sắc. Hiện cả bản có 16 ha lúa hai vụ, 59 ha sắn, 159 con trâu bò. Từ năm 2022 đến nay, mỗi năm có 5 - 6 hộ thoát nghèo. Theo lời ông Sùng A Măng, Chủ tịch UBND xã Xa Dung, ở vùng cao, nhất là với đồng bào dân tộc H'Mông, muốn được tin tưởng thì người đứng đầu phải thật sự có uy tín. Mùa A Thi đã làm được điều đó bằng chính sự chân thành, trách nhiệm và tình thương với dân bản. Xã mới đi vào hoạt động, lực lượng mỏng, chỉ cử được 1 - 2 cán bộ hỗ trợ. Hơn một tuần đón các đoàn cứu trợ, việc nhiều nhưng anh điều phối rất tốt, không để xảy ra bất cập. Anh còn làm tốt công tác vận động người dân chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Đang trò chuyện với chúng tôi thì điện thoại đổ chuông, Mùa A Thi bắt máy nghe, rồi nói: "Cán bộ mặt trận xã gọi. Có xe cứu trợ sắp vào, em phải lên nhà văn hóa bản ngay. Là trưởng bản, mình phải có mặt để bà con yên tâm". Háng Pu Xi còn ngổn ngang, khó khăn vẫn chồng chất nhưng người dân nơi đây không đơn độc. Với sự dẫn dắt của Trưởng bản Mùa A Thi, Háng Pu Xi đang dần gượng dậy. 

ĐƠN VỊ ĐỒNG HÀNH