Tương lai xanh bắt đầu từ trường học

Tương lai xanh bắt đầu từ những hành động hôm nay và không nơi nào thích hợp hơn để bắt đầu điều đó bằng chính ngôi trường của các học sinh

Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa phát động Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN năm 2025 và Đối thoại "Trường học không rác thải nhựa: Hành động cho thế hệ xanh" tại Hà Nội. Lễ phát động giải thưởng năm nay còn là cầu nối để thiết lập mạng lưới các trường học sinh thái ASEAN tại Việt Nam; là diễn đàn để các trường chia sẻ kinh nghiệm, lan tỏa thông điệp về một môi trường giáo dục xanh - sạch - bền vững, hướng tới hình thành thế hệ xanh.

Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN nhằm tôn vinh, khen thưởng các trường học có thành tích xuất sắc trong việc giáo dục, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Năm nay, giải thưởng lựa chọn chủ đề "Trường học không rác thải nhựa" để hưởng ứng lời kêu gọi của Liên hợp quốc về chấm dứt ô nhiễm nhựa.

"Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN được kỳ vọng sẽ là cú hích mạnh mẽ giúp hình thành mạng lưới các trường học xanh tại Việt Nam, lan tỏa ý thức bảo vệ môi trường, khuyến khích các sáng kiến đổi mới sáng tạo trong giảng dạy và học tập. Từ đó, chúng ta cùng nhau xây dựng một cộng đồng học đường sáng - xanh - sạch - đẹp, đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững của quốc gia và khu vực" - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Công Thành nhấn mạnh tại lễ phát động.

Trong bối cảnh ô nhiễm rác thải nhựa đang trở thành vấn đề môi trường toàn cầu, việc giáo dục học sinh sống xanh - bền vững từ ghế nhà trường là một hướng đi cấp thiết. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 1,8 triệu tấn rác thải nhựa phát sinh, trong đó chỉ 27% được tái chế - theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới. Do đó, "Trường học không rác thải nhựa" là một mô hình cần nhân rộng.

Một trong những trường học đầu tiên tại Việt Nam tiên phong xây dựng mô hình "Trường học không rác thải nhựa" là Trường THCS Genesis, thuộc hệ thống giáo dục Genesis School (khu đô thị Tây Hồ Tây, TP Hà Nội). Genesis hướng tới một môi trường học đường sinh thái, nơi học sinh không chỉ học kiến thức mà còn thực hành lối sống xanh mỗi ngày. Nhà trường xây dựng chương trình giáo dục phát triển bền vững, tích hợp trong toàn bộ hoạt động giảng dạy và vận hành, hướng học sinh tới việc sống có trách nhiệm với môi trường và cộng đồng.

PGS-TS Nguyễn Thị Việt Hà, chuyên gia giáo dục môi trường, cho rằng việc giáo dục môi trường cần bắt đầu từ giáo dục phổ thông. Mô hình của Genesis cho thấy nếu được lồng ghép khéo léo, học sinh có thể tiếp nhận và thực hành việc này rất hiệu quả.

Dù đạt được nhiều kết quả khả quan, mô hình trường học sinh thái vẫn đối mặt không ít thách thức. Mô hình này đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu cao, cần sự đồng thuận của phụ huynh, nhất là sự kiên trì để thay đổi thói quen của cả giáo viên, học sinh lẫn gia đình.

Dù vậy, nhiều chuyên gia giáo dục môi trường tin rằng với sự hỗ trợ từ chính sách nhà nước, sự vào cuộc của ngành giáo dục và sự đồng hành của cộng đồng, mô hình này hoàn toàn có thể nhân rộng ở nhiều địa phương. Việc xây dựng "Trường học không rác thải nhựa" không chỉ góp phần giảm áp lực môi trường mà còn hình thành thế hệ công dân xanh - những người có trách nhiệm với trái đất ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Không chỉ truyền đạt tri thức, trường học còn là nơi hình thành nhân cách, lối sống và ý thức công dân. Mô hình "Trường học không rác thải nhựa" tại Trường THCS Genesis cho thấy việc giáo dục môi trường có thể bắt đầu từ những điều nhỏ nhất, như không dùng ống hút nhựa, trồng một vài cây xanh hay phân loại rác tại lớp học.

Tương lai xanh bắt đầu từ những hành động hôm nay và không nơi nào thích hợp hơn để bắt đầu điều đó bằng chính ngôi trường của các học sinh.