Xuất khẩu nông, lâm, thủy sản sớm về đích

Chỉ trong 11 tháng từ đầu năm 2025, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam đã vượt cả năm 2024, nhiều mặt hàng tăng trưởng thần kỳ

Số liệu mới nhất do Bộ Nông nghiệp và Môi trường công bố cho thấy xuất khẩu nông, lâm, thủy sản tiếp tục tăng trưởng mạnh. Chỉ trong 11 tháng từ đầu năm 2025, toàn ngành đạt hơn 64 tỉ USD, tăng 12,6% so với cùng kỳ và vượt hơn 1,5 tỉ USD so với cả năm 2024.

Nổi bật nhất trong các ngành hàng là cà phê, đã mang về kim ngạch 7,88 tỉ USD, tăng gần 60% so với cùng kỳ năm ngoái nhờ giá xuất khẩu tăng đến 40%, ở mức bình quân 5.668 USD/tấn. Bên cạnh yếu tố giá tăng, Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công Thương cho biết cà phê chế biến đã trở thành động lực tăng trưởng mới với 1,46 tỉ USD chỉ trong 10 tháng từ đầu năm 2025 - tăng 58% so với cùng kỳ năm 2024.

Điều này cho thấy ngành cà phê đang dịch chuyển từ tăng trưởng theo sản lượng sang tăng trưởng về chất. Cơ cấu mới này cũng tạo điều kiện để Việt Nam củng cố vị thế là một trong những trung tâm cung ứng cà phê quan trọng của thế giới.

Ông Đỗ Hà Nam, Phó Chủ tịch Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (VICOFA), nhận định vụ 2025-2026 vẫn còn nhiều triển vọng tăng trưởng. Theo ông, nhiều nông dân Việt Nam và Brazil không bán cà phê ồ ạt khi giá giảm nên có khả năng giữ vững mặt bằng giá. Bên cạnh đó, công suất các nhà máy chế biến đã tăng nhanh, nhiều dự án mới được triển khai, giúp nâng cao giá trị cà phê Việt Nam.

Ngành hồ tiêu cũng ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ. Giá hồ tiêu tăng tới 30,5%, đạt bình quân 6.755 USD/tấn, đã đẩy kim ngạch 11 tháng từ đầu năm 2025 lên 1,5 tỉ USD - tăng 23% so với cùng kỳ. Đây là mức tăng hiếm thấy trong 5 năm trở lại đây, trong bối cảnh nguồn cung toàn cầu bị thu hẹp.

Ngành rau quả đang tiến đến mốc xuất khẩu 10 tỉ USD trong vài năm tới khi 11 tháng từ đầu năm nay đã đạt 7,91 tỉ USD, tăng 19,5% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân đến từ tăng trưởng "thần kỳ" của các mặt hàng chủ lực: sầu riêng, chuối, dừa,… và lực mua mạnh từ Trung Quốc, Mỹ.

Riêng ngành điều, dù bị ảnh hưởng nặng bởi thuế đối ứng của Mỹ nhưng lần đầu xuất khẩu tiến sát mốc 5 tỉ USD, khi 11 tháng đã đạt 4,76 tỉ USD, tăng 19,5% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Ông Bạch Khánh Nhựt, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS), cho biết hồi tháng 4, trước khó khăn từ thị trường Mỹ, các doanh nghiệp đã nhanh chóng chuyển hướng sang Trung Quốc - thị trường nhiều tiềm năng và gần Việt Nam. Việc Trung Quốc siết nhập khẩu các loại hạt từ Mỹ đã tạo lợi thế cạnh tranh rõ rệt cho hạt điều Việt Nam. Theo thống kê, từ tháng 4 đến tháng 10-2025, lượng điều Việt Nam xuất sang Trung Quốc tăng rất mạnh, mức tăng từng tháng lên tới 45% - 137%.

GS-TS Bùi Chí Bửu, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Nông nghiệp Miền Nam, cho rằng xuất khẩu nông sản, thủy sản tăng trưởng mạnh mẽ 11 tháng qua nhờ thị trường thuận lợi và sự chuẩn bị kỹ lưỡng của doanh nghiệp Việt Nam. "Thế giới dù khó khăn thế nào thì nhu cầu nhập khẩu thực phẩm vẫn có. Việt Nam đã ký kết gần 20 hiệp định thương mại tự do (FTA) nên rất thuận lợi trong việc mở cửa thị trường. Việt Nam cũng đã dần quen và làm tốt trong việc sản xuất, đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật" - GS-TS Bửu nhận định.

Về thị trường, chỉ có Mỹ là sử dụng hàng rào thuế quan như công cụ bảo vệ sản xuất trong nước nhưng các DN Việt Nam đã linh hoạt ứng phó tốt. "Dù vậy, chúng ta chưa vội tự hào bởi đời sống nông dân nói chung vẫn còn khó khăn, đặc biệt khi so sánh với nông dân các nước phát triển" - GS-TB Bửu đánh giá.

Theo nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Nông nghiệp Miền Nam, để phát triển bền vững, sản xuất nông nghiệp Việt Nam cần phải cải thiện hơn nữa. Trong đó, kiểm soát kỹ dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, tránh tình trạng gian lận mã số vùng trồng để bảo vệ thương hiệu, uy tín nông sản Việt Nam.