Y tế công bằng và nhân văn
Mỗi cấp, mỗi ngành đều phải có sự chủ động, sáng tạo để xây dựng giải pháp phù hợp với tình hình cụ thể
Việc Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết số 72-NQ/TW về chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân trong tình hình mới đang tạo ra sự lan tỏa tích cực trong toàn xã hội.
Cần nhìn nhận Nghị quyết 72 không chỉ đơn thuần là một chính sách y tế mà còn thể hiện tư tưởng của Đảng và Nhà nước trong việc chăm lo đời sống nhân dân. Tuy nhiên, từ nghị quyết đến hiện thực là một quá trình rất dài. Đó là câu chuyện thể chế từ Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ban, ngành cho đến từng địa phương, từng cơ sở. Mỗi cấp, mỗi ngành đều phải có sự chủ động, sáng tạo để xây dựng giải pháp phù hợp với tình hình cụ thể.
Ví dụ, với TP HCM - một siêu đô thị có thế mạnh về hạ tầng y tế, các trường đại học, bệnh viện công - tư lớn mạnh, nếu biết khai thác tốt, đây sẽ là cơ hội để tổ chức lại một hệ thống y tế toàn diện và hiện đại. Tôi cho rằng có 3 thế mạnh TP HCM cần phát huy:
Thứ nhất, y tế công lập: Cần tối ưu hóa năng lực hệ thống công lập, đầu tư hợp lý và phân bổ nguồn lực hiệu quả.
Thứ hai, y tế tư nhân: Huy động mạnh mẽ sự tham gia của y tế tư nhân nhưng cần thiết kế cơ chế phối hợp và tiêu chuẩn rõ ràng để bảo đảm bình đẳng với y tế công lập.
Thứ ba, quân dân y kết hợp: Đây là thế mạnh đặc thù, cần được mở rộng và phát huy như một cấu phần trong hệ thống y tế cộng đồng.
Để làm được điều này, chúng ta cần một hệ thống quản lý, chỉ huy, điều hành chủ động, linh hoạt, đi cùng với cơ sở vật chất tốt và đội ngũ nhân lực chất lượng cao.
Một phần quan trọng trong chiến lược y tế là xây dựng hệ thống bác sĩ gia đình, tạo thành mạng lưới gác cổng sức khỏe cho người dân từ cơ sở. Phòng mạch tư nhân phải được tích hợp và chuyển hóa thành các điểm vệ tinh của hệ thống y tế, có cơ chế hỗ trợ từ bảo hiểm y tế, thuốc men và trách nhiệm rõ ràng theo địa bàn phụ trách.
Hệ thống bác sĩ gia đình, trạm y tế phường, xã cần là nơi thực hiện các gói khám sức khỏe định kỳ, tầm soát bệnh mạn tính, bệnh không lây và tiêm chủng. Đây là y tế dự phòng, là cái gốc để giảm tải cho bệnh viện tuyến trên và nâng cao chất lượng sức khỏe cộng đồng.
Bên cạnh đó, hệ thống cấp cứu ngoại viện cần được hiện đại hóa và tổ chức đa dạng. Ví dụ, đường bộ cần xây dựng mạng lưới trạm cấp cứu di động, kết hợp xe cấp cứu với hệ thống vệ tinh 115 và các trung tâm y tế.
Đối với đường thủy thì tận dụng hệ thống sông rạch để triển khai các trạm cấp cứu và xuồng cao tốc vận chuyển bệnh nhân từ vùng sâu, vùng xa. Đối với đường không, sử dụng trực thăng và hướng tới khai thác hàng không tầng thấp (UAV) để vận chuyển trang thiết bị, tạng ghép, cấp cứu khẩn cấp.
Cơ sở vật chất, nhân lực và ngân sách luôn là 3 yếu tố chi phối mọi chính sách. Bên cạnh đó, cần cải cách bảo hiểm y tế để bảo đảm bình đẳng trong khám chữa bệnh, không để xảy ra bất bình đẳng giữa công - tư, giữa các tầng lớp nhân dân.