Yêu cầu mới cho đào tạo luật trong thời đại số

(NLĐO) - Chất lượng đào tạo luật của một trường ĐH không nên thuần túy dựa vào tên gọi mà điểm then chốt là chương trình đào tạo, đội ngũ giảng viên.

Ngày 10-12, Báo Pháp Luật TPHCM tổ chức tọa đàm "Đào tạo luật tại Việt Nam hiện nay: Thách thức và cơ hội".

Phát biểu khai mạc, nhà báo Nguyễn Đức Hiển, Phó Tổng Biên tập Báo Pháp Luật TPHCM, nhấn mạnh nhu cầu nhân lực pháp luật chất lượng cao đang trở nên cấp thiết trong bối cảnh kinh tế phát triển mạnh, hội nhập sâu rộng và sự thay đổi nhanh chóng của môi trường pháp lý toàn cầu.

Theo ông, nhiều câu hỏi lớn đang đặt ra: Chương trình đào tạo liệu đã theo kịp chuẩn mực mới? Làm sao dung hòa nền tảng học thuật với yêu cầu thực tiễn nghề nghiệp, nhất là nhóm ngành tư pháp mang tính đặc thù? Và khi mạng lưới đào tạo luật mở rộng, cạnh tranh ngày càng mạnh, vấn đề bảo đảm chất lượng và trách nhiệm xã hội trở nên then chốt.

PGS-TS Đoàn Đức Lương, Hiệu trưởng Trường ĐH Luật – ĐH Huế, cho biết Việt Nam hiện tồn tại ba mô hình đào tạo luật (trường chuyên luật, khoa luật thuộc ĐH – trường đa ngành và bộ môn luật trong trường đa ngành). Mỗi mô hình có ưu – nhược điểm riêng và đều cần được tiếp cận theo hướng chuẩn hóa.

Ông chỉ ra 4 yêu cầu cấp thiết đối với đào tạo luật hiện nay: Đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng AI và dữ liệu lớn trong xây dựng, thi hành pháp luật; Trang bị năng lực số: Kỹ năng công nghệ thông tin, pháp luật máy tính, an ninh mạng, khai thác dữ liệu; Tăng cường hiểu biết pháp luật quốc tế, tư duy xuyên biên giới, năng lực giải quyết tranh chấp quốc tế; Nắm vững khung pháp lý về kinh tế số, bảo vệ dữ liệu cá nhân, thương mại điện tử, AI.

Ông cũng kiến nghị phải chuẩn hóa đội ngũ, đẩy mạnh nghiên cứu và công bố quốc tế, thống nhất chương trình đào tạo luật trên phạm vi toàn quốc, bổ sung học liệu pháp lý đặc thù và tăng cường liên kết đào tạo – thực tiễn.

Ở góc nhìn khác, PGS-TS Bùi Anh Thủy, Trưởng Khoa Luật - Trường ĐH Văn Lang, cho rằng đánh giá chất lượng đào tạo luật không nằm ở tên gọi hay mô hình trường mà ở chương trình đào tạo, đội ngũ, môi trường thực hành, trải nghiệm và cơ hội nghề nghiệp dành cho sinh viên.

Ông khẳng định đào tạo luật trong trường đa ngành mang lại ưu thế lớn: Tính liên ngành, khả năng kết nối thực tiễn rộng và mở rộng cơ hội nghề nghiệp... Cử nhân luật từ trường đa ngành không chỉ làm việc trong cơ quan nhà nước mà còn dễ dàng hòa nhập vào doanh nghiệp tư nhân, ngân hàng, bệnh viện… Ý tưởng "gom" đào tạo luật về các trường chuyên luật là không phù hợp trong kỷ nguyên tự chủ ĐH, giáo dục liên ngành và học tập suốt đời.

Luật sư Lê Quang Y, Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai, cũng cho biết nhu cầu tuyển dụng sinh viên ngành luật là rất lớn. Nếu chỉ giới hạn ở một vài cơ sở đào tạo chuyên luật, nguồn cung sẽ không đủ đáp ứng thị trường. "Người hành nghề luật nên có thêm kiến thức ở một lĩnh vực khác trước khi học luật để vận dụng pháp luật vào các tình huống thực tế tốt hơn" - ông Y nhấn mạnh.