Trên thế giới, cứ mỗi 4 giây là lại có 1 người mắc chứng sa sút trí tuệ. Vào năm 2010, có 36 triệu người trên thế giới mắc bệnh này. Mới đây, một nghiên cứu ở Đại học Khoa học và Công nghệ Na Uy đã cho thấy phụ nữ được cho dùng estrogen sẽ giảm nguy cơ sa sút trí tuệ. Theo Carl Pintzka, tác giả nghiên cứu, cho biết: “Estrogen sẽ giúp phụ nữ chống lại căn bệnh sa sút trí tuệ nếu bắt đầu dùng sớm”. Công trình nghiên cứu này được đăng tải trên tập san Neurobiology of Aging.
Trong một nghiên cứu ở miền Trung Na Uy, có 80 phụ nữ được cho dùng estrogen trong suốt thời kỳ mãn kinh và nhóm đối chứng 80 phụ nữ khác chưa bao giờ dùng estrogen. Theo sau giai đoạn mãn kinh, lượng estrogen ở phụ nữ bị giảm đáng kể so với trước khi mãn kinh. Chụp cộng hưởng từ (MRI) não của phụ nữ trong nghiên cứu cho thấy phụ nữ nào dùng estrogen suốt giai đoạn mãn kinh sẽ có một thùy hải mã lớn hơn. Thùy hải mã là một trong những cấu trúc quan trọng nhất của não có chức năng ghi nhớ, định hướng không gian và nó bị ảnh hưởng sớm trong tiến trình bệnh Alzheimer. Tuy vậy, những nghiên cứu khác cho thấy nếu phụ nữ bắt đầu dùng estrogen sau khi mãn kinh vài năm thì estrogen sẽ không tác động lên thùy hải mã như trên.
Chưa có thuốc nào làm ngưng bệnh Alzheimer tiến triển nên vấn đề trọng tâm là hướng đến chiến lược làm chậm khởi phát bệnh này. Người ta cho rằng các phương pháp điều trị thành công là nhắm đến việc làm tăng thể tích não, đặc biệt là bảo tồn nhân hải mã. Vì vậy, nguy cơ sa sút trí tuệ sẽ giảm đi khi phụ nữ được cho dùng estrogen. Cho đến năm 2002, nhiều phụ nữ ở Na Uy và nhiều nước khác đã dùng estrogen suốt và sau giai đoạn mãn kinh. Mục đích họ sử dụng là để giảm cảm giác bốc hỏa, loãng xương và phòng ngừa các bệnh tim mạch. Sau đó, nhiều phụ nữ đã giảm dùng estrogen một cách đáng kể.
Tuy vậy, bên cạnh mặt tích cực, việc sử dụng estrogen cũng tiềm ẩn không ít nguy cơ. Có 2 nghiên cứu đáng lưu ý: Nghiên cứu thứ nhất trên 16.000 phụ nữ cho thấy việc kết hợp estrogen và progestin đã làm tăng nguy cơ bệnh tim và ung thư vú. Nghiên cứu thứ 2 trên 44.000 phụ nữ (trong suốt 20 năm) cho kết quả việc dùng estrogen làm gia tăng ung thư buồng trứng nếu tiếp tục điều trị trong hơn 10 năm.
Ngoài ra, nguy cơ một số bệnh ung thư gia tăng khi dùng estrogen (nhưng nguy cơ gãy xương hông và ung thư đại trực tràng lại giảm). Nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy việc dùng estrogen có tác dụng bảo vệ não nếu bắt đầu dùng sớm ở giai đoạn mãn kinh nhưng sẽ gây hại nếu dùng muộn hơn một vài năm sau mãn kinh.
Theo một nghiên cứu vào năm 2014, Na Uy hiện có 70.000 người bị sa sút trí tuệ và con số này sẽ tăng mạnh trong những năm tới do dân số tăng và tuổi thọ tăng cao. Tổ chức Y tế Thế giới nhận định cuộc chiến chống các căn bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer và Parkinson sẽ ngày càng khốc liệt trong những năm tới.
Viết bình luận