Muốn vào nhà đại thể của Bệnh viện (BV) Cấp cứu Trưng Vương, chúng tôi phải đi qua một cánh cổng sắt dày và nặng. Vừa mở cổng, anh Vũ Đình Thược, kỹ thuật viên - Trưởng Khoa Giải phẫu bệnh, đơn vị quản lý nhà đại thể, vừa giải thích: “Cánh cổng này còn có tác dụng ngăn người ta… cướp xác”.
Anh Nguyễn Văn Tài, nhân viên nhà đại thể BV Phạm Ngọc Thạch,
đang lau dọn các dụng cụ lưu giữ thi thể người chết
Bị dọa như cơm bữa
“Có lần, một gia đình huy động hơn 20 người ập vào BV cướp xác định đưa ra ngoài. Việc người nhà không cho mổ pháp y, mắng, dọa đánh chúng tôi xảy ra như cơm bữa” - anh Nguyễn Văn Vũ Liên, nhân viên nhà đại thể của BV, cho biết.
Người nhà kiêng cữ không cho mổ pháp y hay “coi thầy” và đòi hỏi những cách an táng lạ lùng đã khiến các anh lâm vào cảnh dở khóc dở cười.
Cách đây không lâu, có gia đình nhất quyết đưa xác trần lên xe chở về nhà thay vì đem quan tài vào liệm ngay tại nhà đại thể theo quy định.
Anh Liên nhớ lại: “Họ nói đó là vấn đề tâm linh, đã “coi thầy” rồi, phải chở xác trần về nhà liệm. Trong khi đó, việc này hoàn toàn trái với các quy định về an toàn vệ sinh môi trường. Đây lại là xác bị bệnh nhiễm, đòi hỏi phải sử dụng các hóa chất khử trùng, bọc ni lông kỹ càng trước khi liệm”.
Anh Châu Văn Tiến, đồng nghiệp của anh Liên, thở dài: “Chúng tôi năn nỉ, lãnh đạo BV cũng cố thuyết phục, họ mới chịu đem quan tài đến và làm theo thủ tục. Nhưng khi xác được bỏ vào hòm, cổng BV đã mở, họ lại… không chịu đậy áo quan. Quan tài mở nắp với một thi thể nhiễm khuẩn bên trong làm sao dám cho chở ra ngoài. Thế là lại giằng co cả buổi tối…”.
Khi được hỏi về những lần bị làm khó, anh Khương Văn Phúc, nhân viên nhà đại thể của BV Nhân dân Gia Định, nói: “Thường xuyên! Đa số các trường hợp cần mổ pháp y, người nhà đều cản vì cho rằng người thân họ đã chết còn mổ làm gì nữa, đau lắm. Tôi khuyên họ rằng đấy không chỉ là việc pháp luật đã quy định mà còn nhằm bảo đảm công bằng cho người ra đi”.
Những nhân viên nhà đại thể ở BV Phạm Ngọc Thạch cũng không ít lần gặp phải phản ứng tiêu cực của những người dân xung quanh vì họ sợ và định kiến đối với những người làm nghề “chăm sóc người chết”.
“Những đợt dịch, xác đưa về nhiều hơn thường lệ, có hôm phải tổ chức khâm liệm cho nhiều người. Mở cổng để đưa quan tài ra, người ngoài thấy mấy cái hòm một lúc, lại thêu dệt chuyện này chuyện kia về chúng tôi” - chị Huỳnh Thị Bích Trâm, nhân viên ở đây, tâm sự.
Có lần, người ta còn dựng lên những câu chuyện khủng khiếp về quá trình xử lý xác, rồi mời chính quyền đến “xử lý”. “Đương nhiên là chúng tôi không gặp rắc rối gì vì các thi thể đều được xử lý theo đúng quy định dưới sự giám sát của Khoa Giải phẫu bệnh và Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn. Nhưng thật tình cũng thấy chạnh lòng” - chị Trâm kể.
Dù vậy, những điều đó không ngăn người phụ nữ trẻ này cùng chồng và mẹ mình theo nghề bao năm nay vì họ quan niệm giúp người chết cũng là một cách làm phúc cho đời.
Nguy cơ bị lây nhiễm
Cũng như mọi nhân viên y tế khác, các nhân viên nhà đại thể phải rất cẩn trọng trong công việc để không bị lây nhiễm mầm bệnh từ người đã chết. Khi tôi đến nhà đại thể của BV Phạm Ngọc Thạch, các nhân viên tại đây đang đưa xác một cụ bà vào hộc lạnh.
Chỉ vào những vết lở loét trên thi thể, anh Đào Quốc Bảo (chồng và là đồng nghiệp của chị Bích Trâm) nói: “Nhiều bệnh nhân AIDS khi qua đời bị lở loét khắp người. Công việc lại đòi hỏi phải tiếp xúc trực tiếp, lau rửa, vận chuyển họ nên lúc nào chúng tôi cũng phải cẩn thận, mặc đầy đủ trang phục bảo hộ”.
Anh Khương Văn Phúc cho biết nhân viên nhà đại thể ở chỗ anh có 2 bộ đồng phục: bộ áo trắng, quần xanh đậm để mặc khi đi lại trong bệnh viện, làm những việc thông thường; bộ màu xanh nhạt chỉ mặc khi tiếp xúc với thi hài và phải thay ra ngay khi xong việc.
“Có hai vấn đề mà những nhân viên nhà đại thể luôn phải lưu ý: Tuân thủ nghiêm ngặt quy trình xử lý xác và mặc đầy đủ trang phục bảo hộ như áo, khẩu trang, bao tay, bao tóc…” - bác sĩ La Thị The, Trưởng Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn của BV Phạm Ngọc Thạch, nhấn mạnh. Theo bác sĩ The, sự cẩn trọng và tinh thần trách nhiệm đối với nhân viên nhà đại thể còn giúp họ bảo vệ chính mình.
|
Giữ xác, giữ sự thật
Người nhà một cô gái trẻ qua đời vì tai nạn nhiều lần đến đe dọa các nhân viên nhà đại thể của BV Cấp cứu Trưng Vương khi thi thể cô ta được yêu cầu giữ lại để mổ pháp y. “Đó là yêu cầu bắt buộc, bên công an trưng cầu giám định, BV đâu thể tự tiện cho về được. Nhưng họ dữ dằn quá, không thèm nghe, lại còn… dọa chém” - anh Liên nhớ lại. Lần đó, vị bác sĩ pháp y nhanh trí lật ngược xác lại mổ từ phía sau để giấu đường mổ, lúc liệm sẽ không nhìn thấy. Kiểm tra ngực thi thể không có đường mổ, người nhà mới chịu và đem xác về chôn.
Đôi khi, việc đe dọa nhân viên nhà đại thể, đòi đem xác về còn nhằm che giấu những vụ án còn khuất tất. Anh Liên kể thêm: “Lần đó, vợ của một nạn nhân nhất định không cho mổ, còn đưa anh em tới gây gổ, đòi xác. Theo lời khai ban đầu, ông ta chết do say, gây gổ và nhào vào phía vợ, ngã trúng con dao làm cá trên tay cô ta. Tuy nhiên, sau khi giám định, cơ quan chức năng phát hiện ông bị đâm một cách cố ý”. Một trường hợp khác, người nhà cũng đe dọa các anh, cho rằng BV cố giữ xác để làm tiền vì con trai họ té giàn giáo mà chết. Tuy nhiên, kết quả giám định cho thấy người thanh niên đó bị sát hại. |
Kỳ tới: Đầy ắp tình người
và quét mã QR
Bình luận (0)