Chống tham nhũng: Phải minh bạch tài sản!

* Phóng viên: Thưa ông, với việc dự Luật Phòng chống tham nhũng (sửa đổi) không quy định Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng thuộc Chính phủ đã tránh được cảnh vừa đá bóng vừa thổi còi?

- Ông Đinh Xuân Thảo: Việc thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng trực thuộc Bộ Chính trị do Tổng Bí thư đứng đầu sẽ tạo ra tính độc lập trong tổ chức thực hiện Luật Phòng chống tham nhũng (sửa đổi). Đúng là nếu ban chỉ đạo nằm ở cơ quan hành pháp thì khó có hiệu quả cao nhất vì chẳng ai tự ném đá vào chân mình cả.

* Nhưng tài sản đứng tên vợ con, người thân thì minh bạch là điều rất khó?

- Đây chính là khó khăn thực sự vì không thể bắt vợ con, cha mẹ của cán bộ cũng phải kê khai tài sản. Vì thế, cần tiến tới nghiên cứu kỹ hơn về phương pháp xác định minh bạch tài sản để bảo đảm công bằng, chính xác ở cán bộ, công chức - đối tượng tiềm ẩn nguy cơ tham nhũng.

* E rằng việc kê khai tài sản khó được thực hiện nghiêm túc vì việc chi tiêu theo nền “kinh tế tiền mặt” như ở nước ta hiện nay?

-  Chúng ta bắt đầu quy định thanh toán lương qua tài khoản nhưng thực ra với nhiều người, lương chẳng đáng là bao vì họ có những khoản thu nhập khác. Với việc kiểm soát thu nhập như hiện nay, trong bối cảnh cả xã hội xài tiền mặt thì phòng chống tham nhũng mong có hiệu quả cao nhất cũng e là rất khó.

QH sẽ bàn nhiều về vấn đề này để sửa luật cho thực chất, phải làm rõ hơn các quy định từ việc kê khai là tự giác. Điều quan trọng hơn là sau kê khai cần thẩm tra và người có tài sản phải chứng minh.

* Báo cáo phòng chống tham nhũng của Chính phủ cho rằng việc xử lý trách nhiệm người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng là rất khó, ông nghĩ sao?

- Thực tế, nếu quy trách nhiệm hành chính theo luật thì mức độ thế nào đúng là rất khó vì phải căn cứ vào quy chế hoạt động và chức năng, nhiệm vụ cụ thể. Do vậy, cần luật hóa việc xác định trách nhiệm người đứng đầu để răn đe, phòng ngừa và hạn chế được việc nể nang, dung túng hành vi tham nhũng của cấp dưới.