Nguy cơ bất ổn đe dọa Trung Quốc

Nỗi lo khoảng cách giàu nghèo

Trong báo cáo công tác chính phủ đọc tại phiên khai mạc kỳ họp, Thủ tướng Ôn Gia Bảo thừa nhận đất nước đang đối mặt với “nhiều khó khăn và vấn đề trong phát triển kinh tế xã hội”. Ngoài ra, ông tỏ dấu hiệu cho biết giới lãnh đạo nước này sẽ không còn chú trọng đến việc theo đuổi tăng trưởng bằng mọi giá, đồng thời chuyển ưu tiên sang những chương trình xã hội. Thủ tướng Ôn Gia Bảo nhấn mạnh: “Chúng ta phải xem việc bảo đảm và cải thiện hạnh phúc của người dân là ưu tiên và mục tiêu hàng đầu của chính phủ. Chúng ta cũng phải nỗ lực đẩy mạnh phát triển xã hội”.

Bài diễn văn dài 100 phút của ông Ôn Gia Bảo đặc biệt nhấn mạnh đến những chương trình nhằm cải thiện chất lượng sống sau khi nêu bật những vấn đề mà người dân đang đối mặt, nhất là khoảng cách giàu nghèo đang ngày càng tăng giữa người thành thị và nông thôn. Ông kêu gọi sự thay đổi trong mô hình tăng trưởng để giảm bớt lãng phí, cải thiện lĩnh vực dịch vụ như là một nơi cung cấp việc làm cần thiết và tăng cường chi tiêu cho những chương trình xã hội, trong đó chú trọng đến việc hỗ trợ người dân mua nhà.  

Vấn đề môi trường cũng nhận được sự quan tâm đặc biệt khi thủ tướng Trung Quốc kêu gọi giảm tiêu thụ năng lượng và giải quyết tình trạng ô nhiễm không khí, đất đai và nguồn nước nghiêm trọng của đất nước. Bên cạnh đó, ông Ôn Gia Bảo tái khẳng định cam kết chống tham nhũng mạnh mẽ, xem nhiệm vụ này đóng vai trò sống còn đối với sự tồn vong của đảng và đất nước.

Trong một động thái nêu bật nỗi lo của Bắc Kinh về những mối đe dọa trong nước xuất phát từ sự tăng trưởng kinh tế “không cân bằng, không điều phối và không bền vững”, ngân sách cho an ninh nội địa năm 2013 đã được tăng 8,7% lên 769,1 tỉ nhân dân tệ (123,62 tỉ USD), hãng tin Reuters nhận định chính phủ Trung Quốc đang  tăng cường đề phòng nguy cơ gia tăng bất ổn khi ngày càng có nhiều người dân bất bình trước tình trạng tham nhũng, nạn lạm quyền và ô nhiễm môi trường bất chấp kinh tế tăng trưởng mạnh và thu nhập gia tăng.

Chơi trò “hai mặt”

Theo báo cáo nói trên, chi tiêu của chính phủ trong năm 2013 sẽ tăng 10% lên 13.820 tỉ nhân dân tệ (2.200 tỉ USD) - một con số cao kỷ lục. Bắc Kinh cũng đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 7,5% cho năm nay, bằng với năm ngoái dù vẫn thấp hơn tỉ lệ 8% thường được đặt ra trong các năm trước đó.  Đáng chú ý là ngay cả khi đối mặt với không ít vấn đề trong nước, Bắc Kinh vẫn tiếp tục tăng cường hiện đại hóa quân sự, thể hiện qua việc ngân sách quốc phòng tăng 10,7% lên 720,2 tỉ nhân dân tệ (115,74 tỉ USD). Mức tăng này thấp hơn chút ít so với tỉ lệ 11,5% của năm ngoái.

Phản ứng trước việc tăng ngân sách quốc phòng của Trung Quốc, người phát ngôn Đảng Dân tiến đối lập của Đài Loan ngay lập tức cáo buộc Bắc Kinh chơi trò “hai mặt”. Người này nói: “Trung Quốc thường xuyên nhấn mạnh về một thỏa thuận hòa bình với Đài Loan và mô tả mình như là một đất nước yêu hòa bình nhưng mức ngân sách quốc phòng cao và những hành động khiêu khích ở biển Đông, biển Hoa Đông đã cho thấy hình ảnh ngược lại”.