Công khai tham nhũng: Còn hình thức

Ngày 18-7, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đã tổ chức phiên điều trần về việc phát hiện và xử lý hành vi tham nhũng thuộc trách nhiệm của các cơ quan hành chính nhà nước.

Trình bày báo cáo đánh giá chung về công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh cho biết trung bình mỗi năm, toàn ngành thực hiện trên 10.000 cuộc thanh tra lớn nhỏ.

Kết quả thanh tra cho thấy ở các lĩnh vực nóng như tín dụng, ngân hàng, tham nhũng biểu hiện ở các hành vi ép buộc khách hàng phải cắt lại phần trăm cho vay, nhận hối lộ để hợp thức hóa hồ sơ xin vay không có tài sản thế chấp; thông đồng với đối tượng lập hợp đồng khống, nâng giá tài sản thuê mua để rút tiền của ngân hàng.

Trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai, tài nguyên khoáng sản, tham nhũng chủ yếu diễn ra trong việc quy hoạch, chuyển đổi mục đích sử dụng đất, thu hồi và giao đất, cấp phép khai khoáng…

Tổng Thanh tra Chính phủ nhận định để xảy ra hàng loạt sai phạm trên, nguyên nhân một phần do sự chỉ đạo chưa quyết liệt, kỷ cương, kỷ luật không nghiêm. Trong khi đó, thể chế, chính sách về quản lý kinh tế - xã hội vẫn còn sơ hở, bất cập, chưa minh bạch, chưa giảm được các thủ tục có thể làm nảy sinh tham nhũng. Bên cạnh đó, nhiều quy định pháp luật về phòng chống tham nhũng vẫn hạn chế, vướng mắc trong xử lý trách nhiệm người đứng đầu, chuyện công khai minh bạch vẫn còn hình thức…

“Những việc làm đúng không được đề cao và bảo vệ. Trong khi đó, hành vi sai sót, vi phạm thì lại không được phê phán hay xử lý nghiêm minh. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến việc cơ quan thanh tra không phát hiện ra tham nhũng nhưng báo chí và người dân lại phát hiện được” - ông Tranh nhấn mạnh.

Ngành thanh tra đã kiến nghị xử lý trách nhiệm 20 người đứng đầu. Đồng thời, kiến nghị xử lý hành chính 2 tập thể, 56 cá nhân, chuyển cơ quan điều tra 24 vụ, 42 người. Tuy nhiên, thực tế cho thấy quy mô các vụ tham nhũng ngày càng lớn và tinh vi hơn.

Không hài lòng với bức tranh phòng chống tham nhũng còn nhiều mảng xám, nhiều thành viên Ủy ban Tư pháp Quốc hội truy: “Tại sao mỗi năm, ngành thanh tra tiến hành thanh tra hàng trăm vụ nhưng không chuyển được vụ nào cho cơ quan điều tra, trong khi phát hiện nhiều vụ vi phạm hàng tỉ, hàng trăm tỉ đồng khiến dư luận bức xúc?”. Ông Tranh phân trần rằng thanh tra chỉ có quyền phát hiện, làm rõ, kiến nghị chứ không được xử lý, khởi tố.

Tham dự phiên giải trình, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: “Có lấy lại được niềm tin của nhân dân hay không liên quan đến trách nhiệm của chúng ta. Phải làm sao để cơ chế, chính sách pháp luật hạn chế được bất cập, tăng cường hơn nữa trách nhiệm người đứng đầu, tăng cường sự giám sát lẫn nhau trong hệ thống các cơ quan công quyền, tăng cường minh bạch hoạt động công vụ. Bên cạnh đó, công tác thanh tra, điều tra, truy tố, xét xử phải kịp thời, nghiêm minh”