TP HCM: Nhà đất công cho thuê xong khó đòi

Trong báo cáo mới gửi Đoàn Đại biểu Quốc hội TP HCM về rà soát, sắp xếp lại, xử lý tài sản công trên địa bàn thành phố giai đoạn 2016-2021, UBND thành phố cho biết thành phố đã cơ bản hoàn thành việc phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý đối với nhà đất thuộc sở hữu nhà nước của các cơ quan, đơn vị, tổ chức và doanh nghiệp trên địa bàn.

Sử dụng nhà đất lãng phí, không đúng mục đích còn khá lớn

Tổng số địa chỉ nhà đất đã được UBND TP HCM phê duyệt phương án là 759 địa chỉ với diện tích hơn 10.260.000m2.

Trong đó, tiếp tục giữ lại sử dụng 213 địa chỉ nhà đất; thu hồi 68 địa chỉ; điều chuyển 68 địa chỉ; bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với 144 địa chỉ; chuyển mục đích sử dụng đất 1 địa chỉ; tạm giữ lại tiếp tục sử dụng 38 địa chỉ; còn lại có phương án xử lý khác.

Trong 68 địa chỉ bị thu hồi, TP HCM đã giao Trung tâm phát triển quỹ đất, Trung tâm quản lý nhà và giám định xây dựng, UBND quận, huyện tiếp nhận, tổ chức bán đấu giá được 4 địa chỉ, thu được 1.735 tỉ đồng. Qua đó dùng đầu tư xây dựng và đưa vào sử dụng 10 công trình trường học, bệnh viện, công viên…

Khối lượng nhà đất thuộc sở hữu nhà nước trên địa bàn TP HCM rất lớn; Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Theo UBND TP HCM, khối lượng nhà đất thuộc sở hữu nhà nước trên địa bàn rất lớn, có đặc điểm lịch sử hình thành từ nhiều nguồn khác nhau, có sự thay đổi qua nhiều cấp, nhiều ngành quản lý sử dụng, hồ sơ nhà đất bị thất lạc hoặc không đầy đủ. Ngoài ra, công tác quản lý bị buông lỏng trong thời gian dài nên thực trạng quản lý, sử dụng nhà đất còn lãng phí, không đúng mục đích còn khá lớn.

Nhiều nơi được sử dụng để cho thuê, cho mượn, bố trí làm nhà ở… nhưng các đơn vị quản lý tài sản vẫn đề xuất phương án giữ lại tiếp tục sử dụng, hoặc đưa ra các phương án để đối phó nhằm giữ lại mặt bằng cho đơn vị. Vì vậy, việc rà soát xử lý, sắp xếp phải mất nhiều thời gian.

Bên cạnh đó, còn một số đơn vị quản lý tài sản chưa quan tâm đến việc triển khai thực hiện phương án sắp xếp đã được UBND TP HCM và Bộ Tài chính phê duyệt nên còn cho thuê, liên doanh liên kết, để trống hoặc chưa di dời xong hộ dân ở trong khuôn viên trụ sở làm việc.

Cho thuê xong khó đòi lại

UBND TP HCM cũng nhìn nhận TP gặp khó khăn trong việc quản lý, xác định giá khởi điểm để đấu giá cho thuê nhà, đất cũng như sử dụng số tiền thu được từ việc khai thác, cho thuê sản xuất kinh doanh...

Có trường hợp khi hết hạn hợp đồng thuê, các đơn vị thuê không giao trả nhà, đất thì không có quy định chế tài xử lý để thu hồi. Đơn vị cho thuê chỉ có thể khởi kiện ra tòa làm kéo dài thời gian, gây lãng phí.

Trong việc đấu giá khi bán, chuyển nhượng tài sản công, UBND TP HCM nhìn nhận việc này được thực hiện theo Luật. Cụ thể, việc bán tài sản công phải thực hiện công khai theo hình thức đấu giá, trừ tài sản có giá trị nhỏ. Tuy nhiên trong quá trình triển khai bán, chuyển nhượng tài sản công đã phát sinh trường hợp bán đấu giá không thành.

Trong khi đó pháp luật hiện nay chỉ quy định việc giảm giá bán để tổ chức bán lại đối với trường hợp bán niêm yết và chưa có quy định về việc giảm giá bán trong trường hợp tài sản đã hai lần tổ chức đấu giá không thành.

Từ đó, phát sinh trường hợp tài sản công thực hiện bán đấu giá nhiều lần nhưng không có khách hàng tham gia đấu giá, gây khó khăn cho cơ quan, đơn vị trong xử lý.