AIC thâu tóm hệ thống xử lý nước thải y tế tại TP HCM như thế nào?

(NLĐO) – Vụ án liên quan đến hơn 230 gói thầu trên địa bàn TPHCM, với tổng giá trị hơn 686 tỉ đồng, trong đó nhiều gói thầu thuộc lĩnh vực y tế.

Như Báo Người Lao Động đã thông tin, TAND TPHCM dự kiến mở phiên xét xử sơ thẩm vụ án liên quan đến vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, với bị cáo là cựu Chủ tịch Công ty AIC Nguyễn Thị Thanh Nhàn cùng các đồng phạm vào ngày 9-12 sắp tới.

Theo hồ sơ, từ năm 2011 đến 2017, Công ty AIC đã trúng 230 gói thầu trên địa bàn TPHCM, trải rộng trong ba lĩnh vực chính gồm giáo dục, y tế và môi trường, với tổng giá trị hơn 686 tỉ đồng.

Đến tháng 9 năm nay, VKSND TPHCM ghi nhận, các bị can cùng người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đã nộp hơn 4,4 tỉ đồng vào tài khoản của Cơ quan CSĐT Công an TPHCM để khắc phục hậu quả. Trong đó, đối với lĩnh vực y tế, các cá nhân liên quan đã khắc phục toàn bộ hậu quả của 42 trong số 96 gói thầu, với tổng số tiền hơn 2,8 tỉ đồng, trong khi thiệt hại được kết quả định giá xác định là 2,5 tỉ đồng.

Theo nội dung cáo trạng, trong bối cảnh việc xử lý nước thải và rác thải y tế trở thành một trong những nhiệm vụ cấp thiết tại các bệnh viện và cơ sở y tế trên địa bàn TPHCM, từ năm 2009, các cơ quan chức năng đã bắt đầu định hướng ứng dụng công nghệ hiện đại để nâng cao hiệu quả xử lý nước thải y tế.

Ngày 14-12-2009, UBND TP HCM ban hành văn bản chỉ đạo Sở Y tế nghiên cứu và triển khai công nghệ xử lý nước thải AAO phân tán của Nhật Bản, đã được Bộ Y tế, Bộ Tài nguyên và Môi trường, cùng Bộ Khoa học và Công nghệ nghiệm thu, đánh giá cao. Thực hiện chủ trương này, UBND TP yêu cầu các sở, ngành rà soát, nghiên cứu công nghệ xử lý nước thải y tế và đề xuất áp dụng tại các bệnh viện trên địa bàn.

Tiếp theo, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương và Sở Kế hoạch và Đầu tư đã đề xuất sử dụng công nghệ AAO kết hợp màng lọc MBR, được UBND TP chấp thuận qua Văn bản số 709/UBND-VX ngày 18-2-2011. Song song đó, các bệnh viện khác như Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình, được giao nghiên cứu áp dụng công nghệ này; trong trường hợp không khả thi, có thể sử dụng công nghệ Biofast.

Trong năm 2011, các chỉ đạo liên tiếp được ban hành nhằm chuẩn hóa việc sử dụng công nghệ AAO của Nhật Bản tại các cơ sở y tế. Ngày 24-5-2011, UBND TP truyền đạt việc hướng dẫn các cơ sở y tế đầu tư, sử dụng công nghệ A10 của Nhật Bản. Các văn bản của Sở Y tế sau đó hướng dẫn tất cả cơ sở y tế khi xây dựng, nâng cấp hệ thống xử lý nước thải y tế phải nghiên cứu áp dụng công nghệ AAO. Đồng thời, các văn bản cũng cho phép Công ty AIC cùng đối tác VIJECO ứng vốn thực hiện các dự án tại các trạm y tế, đảm bảo tiến độ triển khai nhanh chóng.

Đến tháng 3-2012, UBND TP HCM chính thức chấp thuận danh mục, quy mô và tổng mức đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải y tế tại 13 quận huyện, đồng thời cho phép đơn vị thi công ứng vốn thực hiện dự án, vốn sẽ được thanh toán sau khi nghiệm thu. Đây là cơ chế đặc thù mở đường cho các doanh nghiệp tham gia, trong đó có Công ty AIC.

Kết quả điều tra cho thấy, từ năm 2012 đến 2016, Công ty AIC đã trúng 94/96 gói thầu trong lĩnh vực y tế do 27 đơn vị tại TP HCM, làm chủ đầu tư, bao gồm 15 gói thầu rộng rãi và 79 gói thầu chỉ định thầu, với tổng vốn quyết toán từ ngân sách Nhà nước lên tới hơn 323 tỷ đồng. Tuy nhiên, theo Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự cấp TP, có 40/94 gói thầu gây thiệt hại cho Nhà nước khoảng 2,39 tỉ đồng.

Qua các văn bản chỉ đạo liên tục của cơ quan chức năng, AIC đã nắm quyền chủ đạo trong việc triển khai hầu hết các dự án xử lý nước thải y tế, từ bệnh viện lớn đến các trạm y tế tại quận, huyện. Cách thức triển khai thông qua việc đề xuất công nghệ, được cơ quan quản lý chấp thuận và nhờ cơ chế chỉ định thầu đã giúp doanh nghiệp này nhanh chóng thâu tóm hệ thống xử lý nước thải y tế trên toàn thành phố trong thời gian này.