Cân nhắc bổ sung cơ quan báo chí chủ lực ở một số địa phương trong Luật Báo chí sửa đổi

(NLĐO) - Theo Chủ nhiệm UB Văn hóa-Xã hội Nguyễn Đắc Vinh, có ý kiến đề nghị Luật Báo chí (sửa đổi) cân nhắc bổ sung cơ quan báo chí chủ lực một số địa phương

Chiều 8-10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã khai mạc phiên họp thứ 50.

Đáng chú ý, dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) là nội dung được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến đầu tiên.

Trình bày tờ trình dự án luật, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) Nguyễn Văn Hùng cho biết dự thảo luật quy định rõ 4 loại hình báo chí gồm: Báo chí in, báo chí nói, báo chí hình, báo chí điện tử, đồng thời phân định rõ loại hình báo chí in gồm báo in và tạp chí in.

Loại hình báo chí điện tử gồm báo điện tử và tạp chí điện tử để không gây nhầm lẫn, khắc phục bất cập của Luật Báo chí năm 2016.

Sản phẩm thông tin có tính chất báo chí, dự thảo luật đã không quy định trang thông tin điện tử tổng hợp là sản phẩm thông tin có tính chất báo chí. Đồng thời lược bỏ khái niệm trang thông tin điện tử tổng hợp.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết dự thảo cũng bổ sung quy định cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện là cơ quan báo chí có nhiều loại hình báo chí, cơ quan báo chí trực thuộc; được có cơ chế đặc thù về tài chính theo quy định của Chính phủ.

Việc hoạt động cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện phải phù hợp với quy hoạch phát triển mạng lưới cơ sở báo chí, phát thanh, truyền hình, thông tin điện tử, cơ sở xuất bản được Thủ tướng phê duyệt.

Cơ quan báo và phát thanh, truyền hình địa phương là cơ quan báo chí thuộc tỉnh ủy, thành ủy, có nhiều loại hình báo chí, sản phẩm báo chí.

Người đứng đầu cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện (Tổng giám đốc) có vai trò lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện về quản lý tài sản, tài chính đối với trường hợp Nhà nước giao tài sản; cơ quan báo chí trực thuộc được giao quản lý tài sản, tài chính như đại diện sở hữu vốn nhà nước.

Về cung cấp thông tin cho báo chí, dự thảo bổ sung quy định "Thủ trưởng Cơ quan điều tra Bộ Công an, Thủ trưởng Cơ quan điều tra Công an cấp tỉnh" có quyền yêu cầu bằng văn bản với cơ quan báo chí, nhà báo cung cấp thông tin về "người cung cấp thông tin" để phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử tội phạm, theo ý kiến góp ý của Bộ trưởng Công an.

Theo đó, cơ quan báo chí và nhà báo có quyền và nghĩa vụ không tiết lộ người cung cấp thông tin, trừ trường hợp có yêu cầu bằng văn bản của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân, Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh và tương đương trở lên, Thủ trưởng Cơ quan điều tra Bộ Công an, Thủ trưởng Cơ quan điều tra Công an cấp tỉnh phục vụ cho công tác điều tra, truy tố, xét xử tội phạm.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết so với luật hiện hành, dự thảo luật tiếp tục phân chia báo chí thành 4 loại nhưng đã sửa đổi tên gọi của các loại hình.

Thường trực Ủy ban cho biết có ý kiến cho rằng công nghệ thông tin đang phát triển rất nhanh, sẽ làm thay đổi các khái niệm báo chí, truyền thông. Tương lai có thể sẽ có nhiều mô hình, loại hình báo chí mới ra đời trên các nền tảng công nghệ hiện đại.

Từ đó, ông Nguyễn Đắc Vinh đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu thêm những quy định về loại hình báo chí mang tính lâu dài và phù hợp với xu thế phát triển của báo chí.

Về "cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện", Thường trực Ủy ban cho biết hiện có 6 cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện, tuy nhiên mỗi cơ quan này đều có mô hình tổ chức, cấp quản lý và cơ chế tài chính khác nhau nên cũng có cách tiếp cận khác nhau khi xây dựng mô hình cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện.

Có ý kiến cho rằng ngoài 6 cơ quan cần cân nhắc bổ sung cơ quan báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện ở một số địa phương hoặc một số đơn vị đã xây dựng được uy tín, thương hiệu từ lâu, đã có vị trí nhất định trong hoạt động báo chí.

Ngoài ra, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội nhận thấy dự thảo luật còn thiếu khái niệm "kinh tế báo chí" để có hệ thống chính sách đồng bộ, toàn diện về vấn đề này. Một số quy định chưa cụ thể, chưa thực sự tạo thay đổi lớn về "kinh tế báo chí", chưa giải quyết được những vướng mắc, khó khăn đặt ra với cơ quan báo chí, còn thiếu quy định cụ thể liên quan đến đầu tư công và cơ chế tự chủ.

Về quy định đối với kinh tế báo chí, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh Tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho rằng đây là vấn đề rất quan trọng với các cơ quan báo chí.

Ông Phan Văn Mãi đề nghị bên cạnh việc quy định yêu cầu tự chủ tài chính thì cần mở nhiều hơn các quy định cho hoạt động kinh tế báo chí.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị lưu ý đến vấn đề nguồn thu và hỗ trợ, khuyến khích kinh tế báo chí, giảm phụ thuộc vào ngân sách. Đồng thời, phải làm sao để đảm bảo tính thống nhất, khả thi của hệ thống pháp luật.

Về cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện, cơ chế đặc thù về tài chính, Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần nghiên cứu, xem xét kỹ lưỡng, đảm bảo đầy đủ cơ sở về các nội dung liên quan tới kinh tế báo chí. Cần hướng dẫn cụ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan báo chí trong quá trình triển khai thực hiện.

"Tôi đề nghị phải đảm bảo yêu cầu tăng cường quản lý và phát triển các loại hình truyền thông trên nền tảng số, có cơ chế phù hợp để phát triển sự nghiệp báo chí cách mạng, tăng cường sự hiện diện của báo chí cách mạng trên các nền tảng xã hội, giữ vững mặt trận thông tin tuyên truyền trước sự phát triển của các nền tảng xuyên biên giới" - Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý tiếp tục sắp xếp hệ thống báo chí truyền thông theo hướng tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả đúng theo tinh thần Nghị quyết 18 và cuộc cách mạng sắp xếp về tổ chức bộ máy.