Giao duyên nghệ thuật trong vở "Trần Nhân Tông", Minh Hải có đêm sinh nhật ý nghĩa
(NLĐO) - Tối 28-12, đông đảo khán giả đã đến xem vở cải lương xiếc "Trần Nhân Tông" tại Trung tâm Biểu diễn Nghệ thuật – Rạp Xiếc Trung ương
NS Minh Hải đã nhận được lời khen ngợi khi hoá thân xuất sắc nhân vật Trần Nhân Tông và có một đêm sinh nhật thật ý nghĩa
Trong đợt công diễn tác phẩm sân khấu kết hợp Xiếc và Cải lương về Đức vua – Phật hoàng Trần Nhân Tông tại Trung tâm Biểu diễn Nghệ thuật – Rạp Xiếc Trung ương, bên cạnh dấu ấn sáng tạo của đạo diễn NSƯT Quang Khải, NSND Tống Toàn Thắng, tác giả Bùi Hữu Dược và ê kíp sáng tạo, khán giả đã được chứng kiến một khoảnh khắc đặc biệt: nghệ thuật không chỉ đứng trên sân khấu, mà bước ra đời sống bằng tinh thần "gieo duyên" đầy nhân văn.
NSƯT Quang Khải giới thiệu về tác phẩm Trần Nhân Tông trên chất liệu Giấy Dừa
Không ồn ào, không phô trương, những người bạn đồng hành của đạo diễn Quang Khải – họa sĩ, nghệ nhân Lê Thanh Hà và Nguyễn Thái Tĩnh – đã lặng lẽ trao tặng hai tác phẩm mỹ thuật về Trần Nhân Tông, như một cách dâng hiến tâm huyết nghệ sĩ cho một hình tượng văn hóa – tâm linh lớn của dân tộc.
Khi sân khấu mở ra một vòng tròn cộng hưởng
Vở diễn về Trần Nhân Tông không dừng lại ở câu chuyện lịch sử hay tư tưởng Phật học được thể hiện bằng hình thể xiếc và làn điệu cải lương. Từ đêm diễn đầu tiên, Ban Tổ chức đã lựa chọn một cách làm hiếm gặp: sử dụng các tác phẩm nghệ thuật được nghệ sĩ - nghệ nhân - hoạ sĩ là bạn hữu phát tâm công đức để "gieo duyên" cùng khán giả, tạo nguồn kinh phí xã hội hóa nhằm quảng bá rộng rãi hơn vở diễn và công hạnh của Đức Phật hoàng.
"Ở đây, nghệ thuật không bị thương mại hóa. Việc "gieo duyên" được công khai, minh bạch, không gọi là đấu giá, mà là một sự gặp gỡ của những tấm lòng hữu duyên, nơi người đón nhận tác phẩm cũng đồng thời tiếp nối hành trình lan tỏa giá trị tinh thần mà sân khấu đang khơi mở" - NSƯT Quang Khải nói.
NSƯT Quang Khải bên bức tượng Trần Nhân Tông
Vua Trần Nhân Tông – từ sân khấu sang không gian thiền họa
Bức tranh Trần Nhân Tông trên chất liệu Giấy Dừa của họa sĩ – nghệ nhân Lê Thanh Hà là một điểm nhấn đặc biệt. Lấy cảm hứng từ tranh cổ "Trúc Lâm Đại Sĩ xuất sơn đồ", tác phẩm có kích thước gắn với năm sinh – năm mất của Ngài (1258–1308), như một sự sắp đặt đầy biểu tượng. Trên nền giấy dừa mộc mạc, hình ảnh Phật hoàng hiện lên tự tại, an lành, gợi cảm giác "đức dày – trí lớn – tâm tưởng sự thành".
Trong khi đó, bức thư họa "Đăng Bảo Đài Sơn" của nghệ nhân Nguyễn Thái Tĩnh lại mở ra một hành trình nội tâm khác. Trúc, trăng, mây, khoảng trắng – tất cả hòa quyện trong tinh thần Cư trần lạc đạo, nơi thi – họa – đạo không tách rời. Đây không phải là một bức tranh kể chuyện leo núi, mà là lời mời gọi người xem tự "đăng sơn" bằng chính tâm mình, đúng với tinh thần Trần Nhân Tông: vẽ ít – gợi nhiều, nói đạo mà không giảng đạo.
NSƯT Quang Khải và con đường làm nghệ thuật bằng "tâm nguyện"
Tác phẩm tranh đá quý "Phật tại tâm"
Trong đêm diễn 28-12, không khí nghệ thuật tại Trung tâm Biểu diễn Nghệ thuật – Rạp Xiếc Trung ương càng trở nên trang nghiêm và lắng đọng khi Thầy Thích Thọ Lạc – Giáo họ Trần, Trưởng Ban Văn hóa – Xã hội Giáo hội Phật giáo Việt Nam quang lâm, trực tiếp bước lên sân khấu chia sẻ và gửi gắm những lời tâm huyết về tác phẩm.
Những lời của Thầy không chỉ là sự ghi nhận đối với nỗ lực sáng tạo của ê-kíp nghệ sĩ, mà còn mang ý nghĩa chứng minh tinh thần, khẳng định giá trị của việc đưa hình tượng Trần Nhân Tông – vị vua anh minh, nhà tư tưởng lớn, người sáng lập Thiền phái Trúc Lâm – đến với công chúng đương đại bằng ngôn ngữ sân khấu. Đó là sự kết nối hài hòa giữa đạo và đời, giữa nghệ thuật biểu diễn và chiều sâu văn hóa Phật giáo Việt Nam.
Một đêm diễn "hữu duyên" và sinh nhật không thể nào quên
Đặc biệt, đêm công diễn 28-12 còn trở thành một kỷ niệm hiếm có khi trùng hợp đúng ngày sinh nhật của nghệ sĩ Minh Hải – người đã hóa thân xuất sắc vào hình tượng Trần Nhân Tông trên sân khấu. Sau màn hạ màn, trong không gian ấm áp của rạp xiếc, khán giả đã bất ngờ đồng thanh hát mừng sinh nhật anh, dành tặng những tràng vỗ tay nồng nhiệt như một sự tri ân dành cho lao động nghệ thuật nghiêm cẩn và đầy nội lực.
Khoảnh khắc ấy khiến Minh Hải không giấu được sự xúc động. Với anh, đó là một đêm sinh nhật mang ý nghĩa nghề nghiệp và tinh thần sâu sắc. Nghệ sĩ được sống trọn vẹn trong vai diễn, trong tình cảm của đồng nghiệp, khán giả và trong không gian tâm linh thiêng liêng của hình tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông.
Các nghệ sĩ tham gia vở "Trần Nhân Tông"
Một số hình ảnh của đêm diễn "Trần Nhân Tông":
Tác giả Bùi Hữu Dược - người thứ ba từ trái sang