Hội thảo quốc gia về Nghị quyết 66 tại TP HCM
(NLĐO) - Phó Chánh án Quách Hữu Thái nêu bật vai trò của việc hoàn thiện pháp luật phù hợp thực tiễn.
Ngày 15-8, Báo Pháp luật TP HCM phối hợp với Trường Đại học Kinh tế – Luật, Đại học Quốc gia TP HCM tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia: "Nghị quyết số 66-NQ/TW: Tạo đột phá về tư duy xây dựng và thi hành pháp luật".
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Tư pháp TS Nguyễn Thanh Tú, Ủy viên Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật, nhấn mạnh Nghị quyết (NQ) 66 giữ vai trò trung tâm trong hệ thống cải cách thể chế.
Thứ trưởng Bộ Tư pháp TS Nguyễn Thanh Tú - Ảnh: Báo Pháp luật TP HCM
NQ 66 kế thừa các định hướng trước đây, như NQ 48-NQ/TW (2005), NQ 27-NQ/TW (2022), cùng các thông báo và kết luận gần đây về đổi mới, hoàn thiện quy trình xây dựng pháp luật. NQ đề ra năm quan điểm chỉ đạo: tăng cường lãnh đạo của Đảng; xem xây dựng và thi hành pháp luật là "đột phá của đột phá"; bám sát thực tiễn để pháp luật trở thành lợi thế cạnh tranh; nâng cao hiệu quả thi hành và văn hóa tuân thủ; đầu tư cho pháp luật là đầu tư cho phát triển.
Đồng thời, NQ xác định 7 nhiệm vụ trọng tâm: đổi mới tư duy lập pháp, tạo đột phá trong thi hành, nâng cao hợp tác quốc tế, phát triển nguồn nhân lực, ứng dụng chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo, cùng cơ chế tài chính đặc biệt nhằm tháo gỡ vướng mắc.
Các chuyên gia tham gia hội thảo - Ảnh: Báo Pháp luật TP HCM
Phát biểu tại hội thảo, Phó Chánh án TAND TP HCM Quách Hữu Thái nhấn mạnh vai trò thiết yếu của việc cập nhật, hoàn thiện pháp luật song song với thực tiễn. Ông Thái cho biết trong năm 2024, TAND 2 cấp TP HCM đã thụ lý 79.169 vụ việc, giải quyết 69.243 vụ, đạt 87,46%. Tỷ lệ giải quyết án hình sự đạt 99,68% với 7.798/7.823 vụ; trong lĩnh vực dân sự, tòa giải quyết 48.287/57.969 vụ, đạt 83,3%. Sau sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, lượng án 9 tháng đầu năm 2025 đã lên tới 101.758 vụ, đặt ra thách thức lớn về năng lực xét xử và thi hành pháp luật.
Ông Thái cũng chia sẻ những hạn chế trong pháp luật qua các vụ án thực tiễn, điển hình như vụ "cướp tiền số", khi pháp luật chưa quy định tiền số là tài sản nhưng tòa vẫn giải quyết và buộc bồi thường 19 tỉ đồng. Ông nhấn mạnh việc cập nhật, hoàn thiện pháp luật song song với thực tiễn là cấp thiết. Đồng thời, công tác thi hành pháp luật và xét xử đã góp phần nâng cao nhận thức pháp luật của người dân. Thực tế, người dân đã chủ động tiếp cận, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
Hội thảo còn có sự tham gia của nhiều chuyên gia uy tín, như GS-TS Phạm Hồng Thái, Chủ tịch Hội đồng Giáo sư ngành Luật, trình bày tham luận "Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật theo tinh thần Nghị quyết số 66-NQ/TW"; TS Cao Vũ Minh, Trưởng bộ môn Luật Hành chính – Nhà nước, Trường Đại học Kinh tế – Luật, trình bày "Ban hành luật khung ở một số quốc gia trên thế giới: Tổng quan, hệ quả phát sinh và bài học cho Việt Nam"…
Hội thảo được kỳ vọng trở thành diễn đàn trao đổi chuyên sâu, chia sẻ kinh nghiệm và đề xuất giải pháp, đưa tinh thần Nghị quyết 66 vào thực tiễn, hướng tới xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong bối cảnh mới.
Nhà báo Nguyễn Đức Hiển, Phó Tổng Biên tập Thường trực Báo Pháp Luật TP HCM, nhấn mạnh trong kỷ nguyên số, truyền thông (bao gồm báo chí và mạng xã hội) không chỉ truyền tải thông tin một chiều mà đã trở thành diễn đàn đa chiều, kết nối ý kiến, phản biện và hiến kế từ công chúng tới các cơ quan lập pháp. Quá trình lập pháp ngày nay không còn khép kín mà chịu tác động trực tiếp từ dư luận.
Ông cho rằng mối quan hệ giữa truyền thông và lập pháp là tương tác hai chiều: truyền thông định hình dư luận, dư luận tạo áp lực lên lập pháp và chất lượng lập pháp củng cố niềm tin của công chúng. Để phát huy hiệu quả, ông đề xuất thể chế hóa các kênh đối thoại minh bạch; nâng cao năng lực truyền thông chính sách cho cán bộ và nhà báo; xây dựng tập đoàn báo chí mạnh với hệ sinh thái số đa dạng; triển khai truyền thông chủ động từ giai đoạn hình thành chính sách và coi truyền thông là "cây cọ, bảng màu" để xây dựng pháp luật chất lượng cao, đồng thuận xã hội và hiệu quả thi hành.