Nhiều mất mát

Chỉ vài ngày sau đó, Tổng Lãnh sự quán Anh đã phủ nhận tính xác thực của phát ngôn này. Sự việc khiến các bậc phụ huynh không khỏi bị sốc.

Cứ tin rằng giám đốc Sở GD-ĐT hoàn toàn thật lòng, nghĩa là tin rằng mình đúng, khi đưa ra tuyên bố ấy. Về phần mình, ông tổng lãnh sự, trước khi nói hẳn cũng đã cân nhắc, kiểm tra điều mình định nói nhiều lần theo đúng đòi hỏi đối với một người làm việc trong ngành ngoại giao. Vậy thì chỉ có thể kết luận người đứng đầu ngành giáo dục của thành phố đã bị lừa?

Thật ra, chuyện lừa lọc trong quan hệ hợp tác quốc tế không phải là chuyện hiếm. Đặc biệt, khi nước ta còn nghèo, thông tin thiếu thốn, kinh nghiệm giao thương quốc tế non nớt cộng với căn bệnh thành tích, việc quan chức bị các tay môi giới xuyên quốc gia dẫn dắt theo ý họ trong quá trình giao tiếp, đối tác với người nước ngoài là điều khó tránh khỏi.

Trong không ít trường hợp, một số quan chức dễ dàng bị ru ngủ bởi những lời có cánh, rồi sa vào chỗ ngộ nhận và có thể tin vào những điều mà, suy cho cùng, không có lý. Có thể từ đó hiểu tại sao đại diện một sở GD-ĐT lại khẳng định rằng Bộ Giáo dục của một nước đã vui vẻ chấp nhận là đối tác dù bộ ấy chưa có quan hệ hợp tác tương tự với cơ quan đồng cấp của nước mình.

Cái mất trước tiên từ những giấc mơ ấy là thời gian dành cho những việc không tạo ra kết quả cụ thể và nhất là tiền bạc của quốc gia, nghĩa là của người đóng thuế, cho những khoản chi vô bổ. Đã có nhiều đoàn cán bộ, công chức đi nước ngoài để đàm phán, tìm kiếm đối tác. Rốt cuộc, cái thu được chỉ là những lời hứa; nhiều lắm là những dịch vụ không mất tiền mà bất kỳ ai cũng có thể tiếp cận, thụ hưởng, không cần đến vai trò của người trung gian.

Cái mất kế tiếp là thể diện, uy tín của bản thân quan chức và của cơ quan, tổ chức mà họ đại diện - được biết đến như những đối tác cả tin, chấp nhận trải thảm đỏ cho doanh nghiệp miễn là được đi đây đi đó, được tiếp xúc với giới này, giới nọ có địa vị, thẩm quyền và được hứa hẹn.

Và cuối cùng, cái mất lâu dài là hình ảnh của một quốc gia. Một khi nước bạn mang trong đầu sự đánh giá thấp về đất nước, con người của ta thì khó hình dung khả năng họ sẵn lòng coi mình là ngang hàng trong giao tiếp, đối tác.