Công đoàn xác định hướng đột phá

Công đoàn thành phố sẽ đa dạng hóa hình thức vận động, tập hợp, chăm lo đoàn viên, nhất là tại các nghiệp đoàn cơ sở và khu vực phi chính thức

Theo LĐLĐ TP HCM, hiện nay trên địa bàn thành phố đã thành lập 145/168 Công đoàn phường, xã, đặc khu, trong đó hơn 80% cán bộ Công đoàn là người mới, chưa có kinh nghiệm trong hoạt động Công đoàn. Trong khi các cán bộ Công đoàn chuyên trách có kinh nghiệm trước đây, nay được bố trí làm công tác khác.

Tìm mô hình phù hợp

Bà Hoàng Thị Khánh - nguyên Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam - cho rằng theo cơ chế hiện nay, Công đoàn phường, xã, đặc khu ngang cấp Công đoàn cơ sở (nhưng không có đoàn viên trực tiếp) nên không thể lấy danh nghĩa đại diện cho các đơn vị, doanh nghiệp (DN) đóng trên địa bàn. Trường hợp có thẩm quyền đại diện thì cũng không có nhân lực, tài chính để thực hiện các chức năng, nhiệm vụ.

Do đó, bà Khánh góp ý bên cạnh chủ động hơn trong công tác đào tạo, tạo nguồn cán bộ để chủ động ứng phó với mọi thay đổi có thể xảy ra, LĐLĐ thành phố cần đưa việc nghiên cứu xây dựng mô hình Công đoàn phường, xã, đặc khu theo hướng có đầy đủ thẩm quyền để thực hiện vai trò chăm lo, đại diện, bảo vệ đoàn viên - lao động; có thể đại diện LĐLĐ thành phố chỉ đạo Công đoàn cơ sở tại địa bàn trực thuộc trong các hoạt động là khâu đột phá của nhiệm kỳ tới.

"LĐLĐ thành phố cần thành lập bộ phận nghiên cứu để tìm ra mô hình phù hợp nhất, trở thành mô hình mới để từ đó đề xuất, tham mưu Tổng LĐLĐ Việt Nam thực hiện. Bên cạnh đó, mạnh dạn đổi mới để đáp ứng yêu cầu của Công đoàn cơ sở, đoàn viên - lao động" - bà Khánh nhấn mạnh.

Ở khía cạnh tài chính, nguyên Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam đề xuất LĐLĐ TP HCM nghiên cứu chuyển đổi các cơ sở làm kinh tế của Công đoàn thành các công ty. Các DN này sẽ không trực thuộc tổ chức Công đoàn, nhưng Công đoàn quản lý, điều hành thông qua một cơ chế nhất định để tạo thêm nguồn kinh phí cho hoạt động Công đoàn.

Đột phá trong phát triển đoàn viên

"Đầu tư nguồn lực, tạo bước đột phá trong phát triển đoàn viên, thành lập Công đoàn cơ sở tại các DN ngoài khu vực nhà nước và khu vực lao động phi chính thức" là một trong những chương trình trọng tâm mà dự thảo Văn kiện Đại hội Công đoàn TP HCM đề ra trong nhiệm kỳ 2025-2030.

Theo đó, Công đoàn thành phố sẽ đa dạng hóa hình thức vận động, tập hợp, chăm lo đoàn viên, nhất là tại các nghiệp đoàn cơ sở và khu vực phi chính thức; mở rộng phối hợp liên ngành để thu hút, phát triển đoàn viên và nghiệp đoàn cơ sở trong điều kiện quản lý tinh gọn...

Bên cạnh đó, Công đoàn thành phố đề ra chỉ tiêu phấn đấu hằng năm bình quân phát triển thực tăng ít nhất 400.000 đoàn viên; đến hết năm 2030, phấn đấu có 2 triệu đoàn viên thực tăng.

Ông Nguyễn Trung Ngạn, Ủy viên Ban Thường vụ LĐLĐ TP HCM, khá băn khoăn khi cho rằng chỉ tiêu phát triển mỗi năm 400.000 đoàn viên, tức 2 triệu đoàn viên trong nhiệm kỳ 5 năm là rất cao. Nhất là trong bối cảnh thiếu nhân lực các ngành thâm dụng lao động như da giày, dệt may, chế biến gỗ, thủy sản, chế biến nông lâm thủy, hải sản…; các ngành nghề thâm dụng lao động, tiền lương không còn là ưu thế của thành phố vì các KCN đã phân bổ đều trong cả nước và công nghệ nhân tạo, thiết bị tự động hóa đang phát triển nhanh chóng. "Do vậy, cần có khảo sát thực tế, khoa học để cân nhắc chỉ tiêu cũng như bảo đảm việc thực hiện chỉ tiêu này" - ông Ngạn góp ý.

Ông Huỳnh Văn Tuấn, Ủy viên Ban Thường vụ LĐLĐ TP HCM, chia sẻ hiện nay đa số người lao động tại các công ty, xí nghiệp đã gia nhập vào tổ chức Công đoàn. Do đó, để thực hiện chỉ tiêu này cần tập trung vào công tác phát triển đoàn viên ở khu vực phi chính thức. Kèm theo đó là có chương trình, giải pháp cụ thể. Chẳng hạn như phân bổ chỉ tiêu cho từng Công đoàn cơ sở, các tổ công tác quản lý địa bàn; có cơ chế cộng tác viên, tình nguyện viên phối hợp với Công đoàn thực hiện công tác phát triển đoàn viên.

Bà Mai Thanh Thảo, Ủy viên Ban Thường vụ LĐLĐ TP HCM, cho biết việc phát triển đoàn viên, thành lập Công đoàn cơ sở tại các đơn vị, DN trên địa bàn thành phố hiện nay đạt tỉ lệ khoảng 80%-90%. Do đó, cần có đánh giá, thống kê số lượng người trong độ tuổi lao động…, từ đó đưa ra giải pháp thực hiện. Ngoài ra, cần bổ sung giải pháp cụ thể về phát triển đoàn viên khu vực phi chính thức; cách thức hoạt động của các nghiệp đoàn cơ sở và định hướng chăm lo cho đoàn viên khu vực phi chính thức…