Giải cơn khát nhà ở giá thấp
Để khai thông nhà ở xã hội, giải pháp căn cơ là tăng nguồn cung và tạo thanh khoản tốt cho thị trường.
Hình ảnh hàng trăm người xếp hàng rồng rắn từ nửa đêm (dù 8 giờ 30 phút mới giao dịch) chờ nộp hồ sơ, nuôi hy vọng mua được căn hộ nhà ở xã hội (NƠXH) tại Bàu Tràm Lakeside (Đà Nẵng) cách đây ít ngày cho thấy nhu cầu về chốn an cư của người có thu nhập thấp và trung bình đang rất lớn.
Mỗi khi có dự án mở bán là người dân cần NƠXH khấp khởi mừng, như "nắng hạn gặp mưa rào"! Đợt mở bán lần thứ 21 tại Bàu Tràm Lakeside gồm 305 căn hộ, giá bán khoảng 16 triệu đồng/m2, được cho là khá phù hợp với thu nhập của công nhân - lao động tại các KCN trên địa bàn. Đà Nẵng đặt mục tiêu xây dựng gần 29.000 căn đến năm 2030, riêng năm 2025 sẽ hoàn thành 2.676 căn. Từ năm 2021-2024, Đà Nẵng đã hoàn thành 4.382 căn hộ NƠXH, tính đến đầu tháng 10-2025, địa phương này đưa vào sử dụng hơn 17.500 căn, dẫn đầu cả nước.
Tại sao cùng một cơ chế, chính sách, có địa phương làm rất tốt, có địa phương làm chưa tốt? Thủ tướng Phạm Minh Chính đặt vấn đề tại phiên họp Ban Chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản, sáng 11-10. Yếu tố chính nằm ở quyết tâm, trách nhiệm và phương pháp triển khai của lãnh đạo các tỉnh, thành; bên cạnh một vài nguyên nhân "phụ", như tình hình quỹ đất, hiện trạng giải phóng mặt bằng, nhu cầu mua…, tại địa phương. Theo Thủ tướng Chính phủ, "không có tỉnh nào không có nhu cầu", vấn đề là phải có cách làm phù hợp.
Phiên họp này tập trung thảo luận những giải pháp đột phá phát triển NƠXH, đặc biệt là tháo gỡ những điểm nghẽn cho nhà đầu tư và đối tượng mua nhà (vay tín dụng, tiêu chí được mua…), khai thông thị trường; song song đó là tăng cường kiểm soát, chấn chỉnh công tác quản lý, sử dụng đất, ngăn chặn thao túng, đẩy giá và đầu cơ… Chính phủ thời gian qua đã thể hiện quyết tâm rất cao trong việc thực hiện Đề án Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH giai đoạn 2021-2030; phấn đấu đến hết năm 2025 phải hoàn thành trên 100.000 căn NƠXH. Từ đầu năm 2025 đến nay, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 3 nghị quyết, nhiều công điện, 12 văn bản chỉ đạo, giao 41 nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương về tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy phát triển NƠXH và phát triển thị trường bất động sản lành mạnh.
Kết quả trên thực tế, theo báo cáo của Bộ Xây dựng, cả nước đang đầu tư xây dựng 132.616 căn NƠXH, riêng 9 tháng đầu năm nay khởi công mới 73 dự án với quy mô 57.815 căn hộ. Mục tiêu hơn 100.000 căn NƠXH hoàn thành trong năm 2025 đang là thách thức lớn.
Để khai thông NƠXH, giải pháp căn cơ là tăng nguồn cung và tạo thanh khoản tốt cho thị trường. Chìa khóa cho cả 2 giải pháp đều thuộc về cơ chế, quy định - cần phải điều chỉnh, sửa đổi, giám sát thực thi theo hướng tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho các bên. Và, phải luôn chú ý giá bán, NƠXH mà luôn vượt quá khả năng chi trả của đa số người dân thì chính sách giá có vấn đề, cần phải mạnh tay chấn chỉnh. Kiểm tra các dự án NƠXH tại Hà Nội hôm 8-10, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh đề nghị thành phố thanh tra giá NƠXH trên địa bàn thủ đô vì "đang có hiện tượng ở mức cao kỷ lục"…