Gồng sức kìm giữ giá cả hàng hóa

Dù đối mặt áp lực lớn về tỉ giá, lãi suất và chi phí vận chuyển, nhiều doanh nghiệp vẫn nỗ lực ổn định giá cả hàng hóa

Theo báo cáo mới nhất của Cục Thống kê - Bộ Tài chính, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 11-2025 tăng 3,28% so với tháng 12-2024 và tăng 3,58% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 11 tháng qua, CPI tăng 3,29%, lạm phát cơ bản tăng 3,21%. Các con số này cho thấy áp lực giá cả vẫn hiện hữu, phản ánh rõ trong chi tiêu sinh hoạt hằng ngày của người dân, nhất là tại các đô thị lớn.

"Tính toán từng đồng"

Thực tế ghi nhận tại TP HCM những ngày qua cho thấy giá thịt, trứng và nhiều mặt hàng thiết yếu tại chợ truyền thống lẫn siêu thị đều tăng đáng kể.

Giá rau củ sau bão lũ tuy đã hạ nhiệt nhưng vẫn duy trì mức cao, khiến chi phí bữa ăn của nhiều gia đình bị đội lên, nhất là khi mùa mua sắm cuối năm đã bắt đầu. Nhiều gia đình buộc phải thay đổi thói quen mua sắm, như chọn loại thịt rẻ hơn, tăng sử dụng thực phẩm đông lạnh, săn khuyến mại hoặc canh giờ giảm giá ở siêu thị… để giảm bớt áp lực chi phí.

Ở góc độ doanh nghiệp (DN), ông Phan Văn Dũng, Phó Tổng giám đốc Công ty CP Việt Nam Kỹ nghệ Súc sản (VISSAN), cho biết giá heo hơi dùng để định giá thịt bình ổn vào đầu tháng 11-2025 là 56.000 đồng/kg nhưng DN phải mua vào với giá 59.000 đồng/kg. Dự kiến từ nay đến Tết, giá heo hơi có thể lên 60.000-65.000 đồng/kg, gây áp lực lên giá bán lẻ. Dù vậy, VISSAN cam kết chỉ điều chỉnh giá khi chi phí đầu vào tăng từ 5% trở lên.

Theo ông Dũng, trong bối cảnh kinh tế còn khó khăn, VISSAN dự báo sức mua Tết năm nay có thể giảm 5%-10% so với năm ngoái. DN vì thế phải "tính toán từng đồng", cắt giảm chi phí không cần thiết và đề nghị nhà cung cấp có lộ trình tăng giá phù hợp.

Năm nay, VISSAN tung ra một số sản phẩm mới như mỡ heo để đáp ứng xu hướng quay lại thực phẩm truyền thống của người dân, sau các vụ dầu ăn kém chất lượng bị phát hiện, cùng chả chiên, xúc xích mini. Những mặt hàng này đều áp dụng khuyến mại mạnh để kích cầu.

Bà Lý Kim Chi, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực - Thực phẩm TP HCM (FFA), cho biết các DN trong ngành cũng đang chịu "sức ép kép". DN vừa bảo đảm nguồn cung ổn định để giữ giá vừa phải củng cố niềm tin người tiêu dùng trong bối cảnh bão lũ làm đứt gãy sản xuất, hàng kém chất lượng tràn lan. Dù đối mặt áp lực lớn về tỉ giá, lãi suất và chi phí vận chuyển, nhiều DN vẫn nỗ lực giữ giá. "Có khó mấy cũng phải cố gắng vì đây là trách nhiệm với cộng đồng và cũng là chiến lược lâu dài của DN" - bà nhấn mạnh.

Theo Chủ tịch FFA, mức tăng giá thời điểm này tập trung chủ yếu ở nhóm thực phẩm tươi sống, đặc biệt là rau củ. Giá thịt, trứng và hàng chế biến vẫn tương đối ổn định. Điều đáng mừng là hầu hết DN đều đồng lòng chia sẻ khó khăn. Các chuỗi bán lẻ lớn như Co.opmart, Winmart, GO!, Satra, AEON, MM Mega Market… đã chủ động tăng dự trữ hàng 20%-30% so với năm ngoái, giúp thị trường giữ được sự ổn định.

Nhóm DN tham gia chương trình bình ổn giá cũng đã hoàn tất kế hoạch hàng Tết, với giá thấp hơn thị trường 5%-10%. Nhóm này chiếm tới 25%-43% thị phần trong các tháng cao điểm, đủ sức dẫn dắt mặt bằng giá chung.

Cần gói giải pháp tổng thể

Tại cuộc họp Chính phủ thường kỳ cuối tuần qua, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh nền kinh tế vẫn đối mặt nhiều khó khăn và thách thức, đặc biệt là áp lực lạm phát và tỉ giá.

Trong bối cảnh đó, Thủ tướng giao Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp chặt chẽ, theo dõi sát diễn biến thị trường để bảo đảm cân đối cung - cầu hàng hóa, giữ ổn định giá cả, nhất là giai đoạn cuối năm. Các bộ phải chủ động ngăn tình trạng thiếu hàng, sốt giá, găm hàng hoặc đẩy giá bất hợp lý.

Bộ Công Thương được yêu cầu tập trung phát triển mạnh thị trường trong nước, nhất là thương mại điện tử; bảo đảm nguồn cung hàng thiết yếu; mở rộng các chương trình kích cầu tiêu dùng, khuyến mại, giảm giá, tổ chức hội chợ nhằm tận dụng mùa mua sắm cuối năm. Bộ Công Thương cũng phải rà soát, đề xuất các biện pháp miễn giảm thuế, phí và đẩy mạnh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại.

Về điều hành tiền tệ, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà cho biết dù lạm phát toàn cầu đã hạ nhiệt nhưng vẫn còn nguy cơ tăng trở lại, có thể tác động đến việc điều hành, ổn định tiền tệ trong nước. Vì vậy, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục điều hành chủ động và thận trọng, triển khai đồng bộ các giải pháp để vừa kiểm soát lạm phát, vừa hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Theo Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà, thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ theo dõi sát diễn biến kinh tế vĩ mô, thị trường tài chính trong nước và quốc tế, nhất là quyết định lãi suất và định hướng chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED). Trên cơ sở đó, cơ quan điều hành sẽ sử dụng linh hoạt các công cụ chính sách tiền tệ, phối hợp với chính sách tài khóa nhằm bảo đảm thanh khoản cho hệ thống tổ chức tín dụng, ổn định thị trường tiền tệ, ngoại tệ trong giai đoạn cao điểm cuối năm, góp phần giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô và hỗ trợ tăng trưởng.

Chuyên gia kinh tế, PGS-TS Ngô Trí Long cho rằng cần có một gói giải pháp tổng thể, đủ mạnh và triển khai đồng bộ để kiểm soát lạm phát. Trong đó, chính sách điều hành tỉ giá phải linh hoạt nhưng có mục tiêu. Khi DN và người dân tin rằng tỉ giá không biến động mạnh, tâm lý găm giữ ngoại tệ sẽ giảm.

Đối với các mặt hàng do nhà nước quản lý như xăng dầu, điện, cần xây dựng kịch bản điều hành theo hướng dự báo được, tránh điều chỉnh giá dồn dập trong thời gian ngắn. Bên cạnh đó, cân nhắc sử dụng công cụ thuế - phí để giảm một phần áp lực trong giai đoạn nhạy cảm. Việc điều hành chủ động và có tầm nhìn sẽ giúp ổn định kỳ vọng của thị trường.

"Đối với nhóm nông sản - thực phẩm, nhà nước cần phối hợp chặt chẽ với các địa phương để nhanh chóng khôi phục sản xuất sau thiên tai, tổ chức lại vùng trồng và chuỗi cung ứng. Những mặt hàng thiếu hụt cục bộ có thể xem xét nhập khẩu linh hoạt để bổ sung nguồn cung, giúp hạ nhiệt thị trường, tránh tình trạng găm hàng, thổi giá. Hệ thống bình ổn giá tại các đô thị lớn cần tăng cường vai trò điều tiết trong thời điểm cao điểm Tết" - PGS-TS Ngô Trí Long gợi ý.