Hài hòa lợi ích
Là người trực tiếp điều hành DN, tôi hiểu rõ tâm lý mong chờ của công nhân, nhân viên mỗi dịp cuối năm.
Cuối năm luôn là thời điểm nhạy cảm đối với doanh nghiệp (DN). Không chỉ chạy đua tiến độ sản xuất - kinh doanh, đây còn là lúc DN phải đưa ra quyết định quan trọng: mức lương, thưởng Tết dành cho người lao động (NLĐ).
Quyết định ấy chưa bao giờ đơn giản, nhất là trong bối cảnh DN còn gặp nhiều khó khăn, trong khi kỳ vọng của NLĐ ngày càng cao.
Là người trực tiếp điều hành DN, tôi hiểu rõ tâm lý mong chờ của công nhân, nhân viên mỗi dịp cuối năm. Lương, thưởng Tết không chỉ là thu nhập mà còn là sự ghi nhận và là thước đo niềm tin, sự gắn bó. Thưởng thấp dễ khiến NLĐ hụt hẫng nhưng nếu chi vượt khả năng, DN có thể đối diện rủi ro tài chính, mất cân đối dòng tiền, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động đầu năm sau.
Vì vậy, bài toán đặt ra luôn xoay quanh hai chữ "hài hòa": hài hòa giữa năng lực tài chính của DN và mong đợi chính đáng của NLĐ; hài hòa giữa sự chia sẻ khó khăn và sự công bằng trong phân phối giá trị; hài hòa giữa nhu cầu trước mắt và mục tiêu phát triển bền vững.
Trong các cuộc họp cuối năm, tôi luôn yêu cầu bộ phận nhân sự, tài chính đưa ra nhiều kịch bản khác nhau, từ mức thưởng tối thiểu khi doanh thu không đạt kỳ vọng đến các phương án cao hơn nếu vượt chỉ tiêu. Việc công bố sớm và minh bạch giúp giảm tâm lý hoang mang, tạo niềm tin để tập thể cùng chuẩn bị cho giai đoạn cao điểm cuối năm.
Tuy nhiên, lương, thưởng không chỉ nằm ở những con số. Điều NLĐ mong muốn hơn cả là sự tôn trọng. Tôi nhận thấy rằng khi DN sẻ chia chân thành, đối xử công bằng, minh bạch thì dù gặp khó khăn vẫn nhận được sự đồng cảm của NLĐ. Ngược lại thì tâm lý bất mãn rất dễ nảy sinh.
Với riêng chúng tôi, bên cạnh thưởng Tết, vấn đề luôn được quan tâm là tạo ra chính sách phúc lợi dài hạn như bảo hiểm sức khỏe, chương trình hỗ trợ vay tiêu dùng lãi suất thấp, hay các khóa đào tạo nâng cao tay nghề. Những khoản đầu tư này có thể không lớn bằng thưởng Tết nhưng lại thể hiện cam kết lâu dài với NLĐ.
Muốn giữ người thì phải tạo dựng được môi trường mà họ nhìn thấy tương lai của chính mình. Trong bối cảnh thị trường lao động biến động, sự cạnh tranh nhân lực không kém gì cạnh tranh đơn hàng, việc giữ chân người giỏi và duy trì đội ngũ ổn định là yếu tố sống còn.
Ngược lại, NLĐ cũng cần nhận diện phía sau những khoản lương, thưởng là áp lực tồn tại của DN. Một quyết định thưởng vượt khả năng có thể kéo theo cắt giảm ở bộ phận khác hoặc thiếu nguồn lực đầu tư đổi mới. DN không khỏe thì về lâu dài, chính NLĐ cũng khó được bảo đảm quyền lợi.
Vì thế, lương, thưởng cuối năm cần được nhìn nhận như một sự chia sẻ. Khi hai bên cùng hướng về mục tiêu chung, bài toán hài hòa lợi ích sẽ không còn nan giải.
Cuối cùng, tôi kỳ vọng văn hóa "chia ngọt sẻ bùi" sẽ trở thành tinh thần chủ đạo trong quan hệ lao động hiện đại. NLĐ nỗ lực vì DN và ngược lại, DN có trách nhiệm chăm lo để NLĐ có một cái Tết ấm áp.
Thưởng Tết dù ít hay nhiều vẫn phải dựa trên sự chân thành và minh bạch. Chỉ khi NLĐ an tâm, DN mới có thể vững vàng bước vào năm mới với khí thế mới.